Beurskoersen dalen spectaculair: is het einde van de zeven vette jaren in zicht?

Het jojo-effect van de beursindexen werd gisteren goed geïllustreerd. Terwijl iedereen zich opmaakte voor een nieuwe rit naar beneden, deed de beurs - uiteraard - net het omgekeerde. In het kielzog van een stevige remonte op Wall Street boekten ook de Europese beurzen een winst. Met uitzondering evenwel van onze Bel 20, die zowat 1 procent in het rood bleef hangen.

Met 3.390 punten noteert de Brusselse beursbarometer nu op zijn laagste peil sinds augustus 2016. De grote 'schuldige' voor de rode cijfers is AB InBev. Dat zwaargewicht van de Brusselse beurstabellen zag zijn koers liefst met -10,38 procent ineenklappen. De teleurstellende resultaten en de halvering van het dividend smaakten de beleggers niet, en ze stuurden het aandeel naar zijn laagste peil in ruim vijf jaar.

Toch is er onderhuids wel een en ander aan het smeulen. De remonte van gisteren kan niet verbergen dat zelfs de Amerikaanse beurzen, die zo lang in euforie verkeerden en record op record stapelden, na de dalingen van de afgelopen weken alle winst van dit jaar hebben verspeeld. De beurs van China is zelfs al 30 procent lager dan op 1 januari.

Niet alleen de dalende beurskoersen in de maand oktober wijzen op een mogelijke omslag. De stijgingen op de huizenmarkten vlakken af of zijn al omgeslagen in dalingen. Zo is de Amerikaanse huizenmarkt die de diepe crisis van 2008 veroorzaakte, al op de terugweg. In september nam het aantal verkopen van nieuwe woningen met 5,5 procent af. Het was de vierde achtereenvolgende maand dat er minder huizen werden verkocht. Als gevolg van loonstijgingen door de economische groei in het land was gerekend op een toename van huizenverkopen.

Ook de verkoop van bestaande woningen daalde met 3,4 procent. Reden zou de stijging van de hypotheekrente kunnen zijn. Voor een 30-jarige hypotheek bedraagt de rente in Amerika nu al weer 4,85 procent. Een jaar geleden was dat 3,88 procent.

In augustus stegen de huizenprijzen in de VS nog met 0,3 procent. Maar voor september wordt voor het eerst een daling verwacht. Ook in de Britse hoofdstad Londen dalen de huizenprijzen al enige tijd na de enorme stijgingen van de afgelopen jaren. Beleggers kijken ook met argusogen naar de gang van zaken bij bedrijven die op de conjunctuurcyclus vooruitlopen - bedrijven die het eerst merken dat het minder goed gaat met de economie. Daartoe behoren uitzendbureaus als Randstad, Manpower en Adecco, die in het derde kwartaal meldden dat de groei was teruggelopen tot 1 procent.

Ook de afzet van chips (halfgeleiders) wordt als een belangrijke indicator gezien voor de toekomstige economische groei. Vooral in de VS vallen de cijfers van chipsfabrikanten tegen. Sinds begin september is de Sox (Semiconductor Sector Index), de index van bedrijven die in de halfgeleiderindustrie werken, spectaculair gedaald. De Nasdaq, de markt voor Amerikaanse technologiefondsen, beleefde woensdag zelfs de grootste daling in elf jaar.

Sombere verwachtingen

Bedrijven publiceren deze weken bijna allemaal hun winstcijfers voor het derde kwartaal. Die zijn goed. Maar de verwachtingen voor het vierde kwartaal en 2019 zijn vaak somberder, waardoor er toch een afstraffing op de beurs volgt.

Ook ECB-president Mario Draghi wees gisteren op een afzwakking van de groei in Europa. De economie van de eurozone groeit door, ook al zijn de cijfers "iets zwakker dan verwacht", klonk het bij Draghi tijdens de toelichting van het rentebesluit. Als redenen noemde hij de problemen bij de Duitse auto-industrie, de onzekerheid rond de brexit, de handelsperikelen en de ruzie over de Italiaanse begroting. Volgens de Italiaan zijn de risico's voor de economie "overwegend in balans".

Ook de economische groei van China is in het afgelopen kwartaal teruggevallen, tot 6,5 procent op jaarbasis. Dat is de laagste kwartaalgroei sinds 2009.