Zweedse regeringsvorming loopt vast: nieuwe verkiezingen wenken na twee mislukte pogingen coalitie te bouwen

Zweden wordt al decennialang bestuurd door ofwel een centrumlinks ofwel een centrumrechts blok, dat telkens een absolute meerderheid haalt. Maar de verkiezingen van 9 september draaiden uit op een nek-aan-nekrace tussen het centrumlinkse blok van ‘de Rood-Groenen’ met daarin de sociaaldemocraten van Löfven en de centrumrechtse ‘Alliantie’ met als belangrijkste partij de Moderaterna of Gematigde Uniepartij. 

Centrumlinks haalde uiteindelijk met drie partijen 144 zetels, slechts één meer dan centrumrechts met vier partijen (143). Grote winnaar van de verkiezingen waren echter de rechtspopulistische Sverigedemokraterna of Zweden-Democraten, die flinke winst boekten en met 62 zetels zowel centrumlinks als centrumrechts ver van een absolute meerderheid van 175 zetels hielden. 

Daardoor is een van beide blokken sowieso afhankelijk van steun van een of meerdere partijen van het andere blok. Maar voorlopig lijkt niemand bereid van kamp te wisselen. Nadat eerst Ulf Kristersson van de Moderaterna een poging deed en mislukte, gooit nu ook Löfven na twee weken proberen de handdoek in de ring. “In het licht van de antwoorden die ik tot nu toe heb gekregen, zie ik momenteel geen mogelijkheid om een regering te vormen die aanvaard zou worden in het parlement”, zei Löfven vanmorgen op een persconferentie. 

Hij verloor meteen na de verkiezingen al een vertrouwensstemming en werd zo door het Zweedse parlement aan de kant geschoven. Zo’n vertrouwensstemming is verplicht in Zweden na parlementsverkiezingen. Hij blijft de regering echter voorlopig waarnemend leiden, tot de regeringsonderhandelingen succesvol afgesloten zijn.

Löfven is naar eigen zeggen wel bereid een nieuwe poging te wagen, maar geeft de fakkel eerst terug aan de parlementsvoorzitter die vandaag nog de partijvoorzitters zal consulteren. Als geen enkele partij de stap naar de overkant durft te zetten, zijn nieuwe verkiezingen onafwendbaar.