Eerherstel voor Belgische astronoom: IAU beveelt aan wet van Hubble voortaan wet van Hubble-Lemaître te noemen
De resolutie van de International Astronomical Union (IAU) om aan te bevelen van de wet van Hubble voortaan de wet van Hubble-Lemaître te noemen, is aanvaard in een elektronische stemming onder al de leden. De wet van Hubble-Lemaître beschrijft het effect waardoor objecten in een uitdijend heelal zich van elkaar weg bewegen met een snelheid die recht evenredig is met hun onderlinge afstand. De resolutie was ingediend om eer te bewijzen aan zowel Lemaître als Hubble voor hun fundamentele bijdragen aan de ontwikkeling van de moderne kosmologie.
De ontdekking van de klaarblijkelijke terugtrekking van sterrenstelsels is een van de steunpilaren waarop de moderne kosmologie gebouwd is, en een belangrijke mijlpaal in het astronomisch onderzoek, zo zegt de IAU.
De Belgische astronoom, wiskundige en priester Georges Lemaître was de eerste die een studie publiceerde over het onderwerp, en ook de eerste die een poging deed om te berekenen wat later de Hubble-constante zou genoemd worden, de snelheid waarmee het heelal uitdijt. Hij deed dat echter in het Frans in een tijdschrift dat buiten België nauwelijks gelezen werd, vandaar dat de eer naar de Amerikaanse astronoom Edwin Hubble ging, die twee jaar later was met zijn publicatie.
Om de wetenschappelijke bijdragen van Lemaître aan de theorie van de uitdijing van het heelal te erkennen, heeft de IAU nu besloten om aan te bevelen de naam van de wet van Hubble te veranderen in de wet van Hubble-Lemaître, en dit na een stemming onder haar leden.
De resolutie waarin de naamsverandering voorgesteld was, was voorgelegd door het Uitvoerend Comité, en bediscussieerd op de 30e Algemene Vergadering van de IAU in Wenen in augustus. De Algemene Vergadering hakte echter zelf de knoop niet door, maar besloot de kwestie voor te leggen aan alle leden in een elektronische stemming.
Alle individuele en junior leden, 11.072 mensen in totaal, werd gevraagd om deel te nemen aan de stemming, die afgesloten werd op 26 oktober om middernacht. 4.060 leden , 37 procent van het totaal, hadden tegen die deadline hun stem uitgebracht, en de voorgestelde resolutie kreeg de goedkeuring van 78 procent van hen, 20 procent stemde tegen en 2 procent onthield zich.
En dus is de resolutie aanvaard. In een persbericht zegt de IAU dan ook: "Om de intellectuele eerlijkheid en de extreem belangrijke ontdekking van Georges Lemaître te eren, is de IAU verheugd aan te bevelen dat naar de uitdijing van het universum zal verwezen worden als de wet van Hubble-Lemaître".
De IAU kan alleen maar aanbevelingen doen. Die kunnen niet afgedwongen worden, maar ze worden wel verondersteld de consensus onder de professionele astronomen overal ter wereld te weerspiegelen.
Die astronomen worden dan ook verondersteld zich te houden aan de richtlijnen van de IAU, wat ook meestal het geval is. Dat betekent dat nu de leden de resolutie goedgekeurd hebben, het te verwachten valt dat de nieuwe naam na verloop van tijd meer en meer gebruikt zal worden, en uiteindelijk mogelijk de norm zal worden. En dat Georges Lemaître dan ook in het dagelijks gebruik de erkenning krijgt die hij verdient, en nu alvast gekregen heeft van zijn collega's van de IAU.
Klik hier voor de resolutie van het Uitvoerend Comité die nu goedgekeurd is.