Waarom je geen melk mag drinken als je verkouden bent

Met jaarlijks miljoenen verkouden mensen wereldwijd zou je denken dat we al lang perfect weten wat goed is om te drinken en te eten. Toch is het tegendeel waar. Er wordt namelijk veel beweerd, maar van heel wat zaken is er weinig of geen wetenschappelijk bewijs. Net zo met zuivel. Pas nu heeft onderzoek voor de eerste keer aangetoond dat melk de symptomen van een verkoudheid daadwerkelijk erger maakt – of toch in ieder geval bij patiënten die al last hebben van een verergerde slijmafscheiding.

De dokters achter de studie zeggen dat deze conclusie, die werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Laryngoscope, als een complete verrassing kwam omdat ze net hadden verwacht dit ‘fabeltje’ te kunnen ontkrachten. “Ik was sceptisch en geloofde eerste niet dat het klopte,” vertelt Adam Frosh, neus-, keel- en oorarts aan het Lister ziekenhuis in Hertfordshire, aan de Daily Mail.

Een aantal voorgaande studies suggereren namelijk dat er geen link is tussen zuivel en slijmvorming. “Maar omdat ik er zoveel vragen van patiënten over kreeg, wou ik me er ook zelf eens in verdiepen, al was het om het ‘fabeltje’ uit de wereld te helpen,” aldus Frosh.

Het artikel gaat verder onder de foto.

Zelfs als je niet ziek bent, maakt het menselijk lichaam dagelijks snot aan. Dat gebeurt niet alleen in je neus, de mix van vocht en proteïnes zit ook in de sinussen, neus, mond, keel, longen en het spijsverteringsstelsel. Dit om te voorkomen dat die oppervlakten uitdrogen.

Wanneer je ziek bent, is je lichaam druk bezig met het bestrijden van de infectie. Dat manifesteert zich net in de symptomen die we associëren met de ziekte. We voelen ons deels dus zo slecht door de reactie van het immuunsysteem in het lichaam. De symptomen zijn namelijk belangrijk om immuuncellen te rekruteren die de infectie zullen bestrijden. Maar ze zijn ook de oorzaak van waarom je tot niet veel meer in staat bent.

Een verstopte neus is een poging van je lichaam om een infectie te blokkeren en de infectie te verdrijven. De extra afscheiding van slijm naar de neus komt van de cellen in de sinuswand en het bovenste deel van de luchtwegen. Het snot is een poging om de neus te spoelen en ongewenste bacteriën uit het lichaam te verwijderen.

Voor deze recente studie verzamelden onderzoekers 26 mannen en 82 vrouwen die last hadden van verergerde slijmafscheiding. Ze werden vervolgens allemaal op een zuivelvrijdieet gezet voor 3 dagen. Daarna moest de ene helft van de groep 4 dagen aan een stuk elke dag 350ml volle koemelk drinken. De andere helft dronk 350ml plantaardige sojamelk per dag. Aan beide soorten werd een smaakje toegevoegd zodat de deelnemers niet wisten wat ze dronken.

Alle proefpersonen vulden dagelijks een vragenlijst in waarin ze hun symptomen moesten beschrijven. Iedereen merkte een afname op van hun slijmproductie tijdens de eerste 3 dagen. Bij de groep die sojamelk dronk, bleef het afnemen, terwijl de groep die koemelk dronk net opmerkte dat hun slijmproductie net verergerde.

“We waren geschrokken dat we tot zo’n opvallend resultaat zijn gekomen in zo’n korte tijdsspanne,” licht Frosh de studieresultaten toe. Hoewel de studie redelijk kleinschalig is, durft hij toch te concluderen dat iedereen die het gevoel heeft meer last van slijm te hebben door melk te drinken, zijn of haar zuivelinname best fors vermindert. “Al moet je zelf uitmaken of zuivel er bij jou voor zorgt dat er meer slijm wordt aangemaakt.”

Eén van de theorieën achter de verhoogde slijmproductie door zuivel is dat slijm het proteïne ‘beta-casein A1’ bevat dat bepaalde genen zou activeren die verantwoordelijk zijn voor slijmproductie. Al kan dit alleen gebeuren als het proteïne vrijkomt via het maag- darmstelstel en zo in de bloedbaan terechtkomt, wat behoorlijk zeldzaam is.

Ondanks deze studie, is nog lang niet iedereen overtuigd. Dokter Ian Balfour-Lynn, die gespecialiseerd is in luchtweginfecties bij kinderen in het Royal Brompton Hospital in Londen, gelooft niet dat zuivel de slijmproductie verergert. “Melk is een vloeistof die dikker wordt wanneer het in contact komt met speeksel. Daarom dat veel mensen denken dat ze meer last hebben van slijm na het consumeren van zuivel.”

Frosh blijft echter achter de resultaten van zijn studie staan en zegt dat “we het verplicht zijn aan onze patiënten om dit verder te onderzoeken. We hebben nu grotere studies nodig die uitzoeken hoe de vork juist in de steel zit.”