Videospeler inladen...

Komt er chaos als de karavaan de Amerikaanse grens bereikt of zal het zo'n vaart niet lopen? 

Nog deze week worden er 5.200 Amerikaanse soldaten ontplooid langs de zuidgrens met Mexico. Volgens president Trump zullen die daar de migrantenkaravaan uit Midden-Amerika opwachten en tegenhouden. Als we afgaan op wat er met vorige karavanen is gebeurd, zal het zo'n vaart niet lopen. 

analyse
Bert De Vroey
Buitenlandjournalist bij VRT NWS.

Om te beginnen is de karavaan met migranten uit Midden-Amerika nog ver weg. Vanuit de Mexicaanse deelstaat Oaxaca, waar de groep nu beland is, tot aan de dichtstbijzijnde grenspost in het oosten van Texas is het nog 1.500 kilometer. Tot Tijuana, wat volgens sommige organisatoren van de karavaan de eindbestemming zou zijn, is het zelfs nog 3.500 kilometer reizen. 

De karavaan kan slinken of groeien

Tijdens die lange reis kunnen er twee dingen gebeuren: de karavaan kan nog groter worden, of uitdunnen. Voorlopig lijken al de media-aandacht en heisa nog meer migranten te mobiliseren. Vanuit Guatemala is al een tweede karavaan van enkele honderden migranten op weg gegaan. 

De aantrekkingskracht van zo'n karavaan is begrijpelijk. Wie al langer met het idee speelde om te migreren naar de VS ziet er een kans in om dat veiliger en goedkoper te doen. Goedkoper, omdat je geen coyotes of mensensmokkelaars moet betalen. Veiliger, omdat je minder een prooi bent voor de criminele bendes die het op migranten hebben gemunt. Want net als in Libië worden ook in Mexico migranten beroofd, ontvoerd en soms gegijzeld en mishandeld  - tot hun familie in hun thuisland losgeld betaalt. 

De karavaan kan, tijdens de lange tocht, ook uiteenrafelen. Mensen verliezen de moed en keren terug, ze besluiten om in Mexico asiel aan te vragen of ze duiken daar onder in de clandestiniteit. De vorige grote karavaan die in april het wereldnieuws haalde, telde bij de start zo'n 1.000 deelnemers, maar slechts 300 stapten mee tot het eindpunt Tijuana. 

Copyright 2018 The Associated Press. All rights reserved.

Binnenkomen volgens het boekje

Die 300 in april hebben het grenshek tussen Tijuana en San Diego niet bestormd. Ze hebben aangeschoven bij de officiële grensovergang. Want dat is de gewone procedure.

Wie geen geldige verblijfsdocumenten heeft voor de VS of daar aanspraak op kan maken, wordt meteen teruggestuurd. Tenzij je kan aanvoeren dat een terugkeer naar je land gevaarlijk zou zijn, omdat je daar vervolgd of bedreigd wordt. Wanneer de immigratiebeambte die vrees 'geloofwaardig' acht, wordt een formele asielprocedure opgestart.

Tijdens die procedure worden migranten doorgaans opgesloten of op borgtocht vrijgelaten. Families met kinderen worden al sneller onder voorwaarden vrijgelaten. De procedure kan immmers weken, maanden of jaren aanslepen. Ook een tekort aan ruimte om mensen vast te houden kan een rol spelen. Maar daar wil president Trump komaf mee maken. "We gaan overal tenten neerzetten," zei hij in een interview. "Die zullen heel mooi zijn, en ze gaan moeten wachten." 

De kans dat migranten uit Honduras, El Salvador en Guatemala ook echt asiel krijgen, is klein. Uit een studie van Syracuse University bleek dat vorig jaar 70 procent van hun aanvragen geweigerd werd. 

Copyright 2017 The Associated Press. All rights reserved.

Illegaal de grens over

Uiteraard zullen er ook in de karavaan wel mensen meestappen die hun eigen kansen op asiel laag inschatten en die er meteen voor zullen opteren om de VS clandestien binnen te sluipen: klimmend over de muur, via een tunnel onder de muur, of door breed en heet woestijngebied in stroken zonder veel hekwerk. 

Ook dan zullen het niet de soldaten zijn die Trump nu stuurt, die die waaghalzen zullen tegenhouden of oppakken. De grenspolitie is daarvoor fors en efficiënt uitgerust. Het is militairen zelfs wettelijk niet toegestaan om daar rechtstreeks bij betrokken te geraken. 

Wie illegaal het land probeert in te komen, begaat een misdrijf en zal dus  - éénmaal betrapt - in principe vervolgd en bestraft worden. Toch verliest zo iemand niet automatisch het recht op een asielprocedure.

De gedwongen scheiding tussen ouders en kinderen die eerder dit jaar veel stof deed opwaaien, trof precies deze groep: mensen die in familieverband clandestien hadden geprobeerd om binnen te komen. 

AFP or licensors

Wat zullen de soldaten dan wel doen?

Als de 5.200 soldaten niet direct voor het tegenhouden van de migranten worden ingeschakeld, wat zullen ze dan wel doen? Ze zullen de grenspolitie bijstaan met materiaal. Zo zouden ze schrikdraad uitrollen op kwetsbare plekken, helikopters ter beschikking stellen en allicht ook tentenkampen bouwen waar grote groepen migranten kunnen worden ondergebracht. 

In het voorjaar had Trump al 2.000 manschappen van de Nationale Garde gestuurd. Die doen vergelijkbare ondersteunende taken. Dat er nu nog 's 5.200 militairen extra worden opgetrommeld, lijkt niet meteen een operationele noodzaak. Maar als spierballengerol kan het effect hebben: ten eerste om de migranten in de karavaan af te schrikken, en vooral om kiezers in de VS nog enthousiaster te maken over Trump. 

VIDEO: bekijk hieronder het verslag over de vluchtelingenkaravaan in "Het journaal"

Videospeler inladen...

Meest gelezen