Overtredingen op tabaksreclame worden minder zwaar beboet

In België is tabaksreclame niet volledig verboden. Tabak- en krantenwinkels mogen nog reclame maken binnen hun winkel en aan de gevel. De zijgevel mag dan weer niet, volgens de specifieke regels. Alle andere reclame is verboden, en kan dan ook worden beboet. Daarvoor golden tot nu toe boetes van 80.000 euro. Maar minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) vindt die boetes "buiten proportie" en verlaagt de minimumboete voor kleinhandelaars naar 2.000 euro. 

"Vandaag is de minimumboete voor een multinational als Philip Morris hetzelfde als voor de krantenwinkel om de hoek: 80.000 euro", zegt De Block. "Dat werkt in de feiten niet voor kleinhandelaars. Soms schelden rechters de boetes uiteindelijk gewoon kwijt. Daarom maken we een voorstel voor een nieuw minimum: 2.000 euro. Zo hebben we een effectief instrument in handen." 

De federale overheidsdienst Volksgezondheid benadrukt dat de meeste inbreuken nog gemaakt worden door grote bedrijven. Daar blijven de hoge boetes wel gelden: "95 procent van de dossiers gaan over grote bedrijven, zoals Colruyt, die korting gaven aan jeugdbewegingen." Voor zulke bedrijven lopen de boetes nog tussen 80.000 en 800.000 euro.

"Met deze lagere minimumboetes voor kleinhandelaars krijgen we een instrument bij", zegt de woordvoerder. "Een kleinhandelaar die een gratis aansteker geeft bij de aankoop van een pakje sigaretten moet niet bestraft worden met een boete van 80.000 euro."

Tabaksexpert Stefaan Hendrickx is niet onverdeeld enthousiast over de maatregel. "Kleinhandelaars kunnen dit mogelijk inpassen in hun verdienmodel. Een boete van 2.000 euro, dat weegt dan op tegen de winst. Enkel als er daarna ook consequent wordt opgevolgd, kan deze maatregel werken."

Volgens Hendrickx zit de regelgeving op tabaksreclame in België al niet snor. De losse regels zijn in strijd met een verdrag van de Wereld Gezondheidsorganisaties hebben ondertekend, zegt hij. "De Kaderovereenkomst voor de Bestrijding van Tabaksgebruik (FCTC) laat die uitzonderingen voor tabak- en krantenwinkels niet zomaar toe", aldus Hendrickx. "De enige echte oplossing is een totaalverbod op tabaksreclame."

"Je ziet dat winkels in de stationsbuurt in Antwerpen, of aan de grensstreek, heel veel focus leggen op tabak. Sommige worden bijna kermiskramen", zegt Hendrickx. "Zelfs die losse regels in België worden dus niet effectief opgevolgd. Veel winkels lappen dat aan hun laars."