Protest in Rio tegen Bolsonaro: voor deze jongeren kan de organisatie van de "resistência" niet snel genoeg gaan
Een mars in verschillende Braziliaanse steden uit protest tegen de nieuw verkozen extreem-rechtse president Jair Bolsonaro: het evenement was groot aangekondigd. VRT-journalist Annelies Beck was erbij. Een grote oppositiemars is het niet geworden, aangezien er nog geen pro-democratisch-front werd gevormd. Maar Beck kon er wel spreken met verschillende jongeren en voor hen kan de organisatie van de "resistência" niet snel genoeg gaan.
Het event was groot aangekondigd op Facebook: #PovoSemMedo en #FrentePopulardoBrasil riepen op tot een mars in verschillende steden in Brazilië uit protest tegen de nieuw verkozen extreem-rechtse president Jair Bolsonaro. In Rio lieten tienduizenden mensen interesse blijken op de Facebookpagina. Om vijf uur bleef het echter opvallend stil in Cinelândia waar afgesproken was. De meeting bleek op het laatste moment verlegd naar een grote zaal wat verderop. Daar werd uitgebreid vergaderd over de te volgen oppositie-strategie onder president Bolsonaro. Pas twee uur later verzamelden een 300-tal scholieren en studenten in Cinelândia. Van daaruit trokken ze door de omliggende straten, zingend en scanderend.
Ik ben hier omdat ik echt bang ben dat we gevaar lopen
Vijf vrienden lopen uit overtuiging mee. “Ik ben hier omdat ik echt bang ben dat we gevaar lopen,” vertelt Kalebe S. Hij wil niet getuigen voor de camera want hij is minderjarig en – vooral – zijn familie weet niet dat hij homoseksueel is. “Mijn zus heeft voor Bolsonaro gestemd. We hebben er vaak over gesproken. Ik wist niet dat zij er zulke conservatieve en homofobe ideeën op na hield.”
Kalebe is afgelopen zondag gaan stemmen, ook al is hij nog maar 17. In Brazilië mag je gaan stemmen vanaf 16 als je het aanvraagt en moet je gaan stemmen vanaf 18. “Ik ben al vroeg politiek bewust geworden”, lacht hij verontschulidigend.
Ik kon gewoon echt niet stemmen voor een van de twee presidentskandidaten
Alan Alfonso is de enige in het gezelschap die niet gaan stemmen is. “Ik ben gewoon weg gebleven.” Hij is dus een van die 20 procent Brazilianen die niet zijn opgedaagd. (Daarnaast waren er alles bij elkaar nog 10% ongeldige en blanco stemmen nvdr.) “Ik kon gewoon echt niet stemmen voor een van die twee kandidaten, Bolsonaro en Haddad.” Hij kijkt erbij alsof het hem toch enigszins spijt.
Een gemeente-ambtenaar zei net: "Zie ze lopen, al die homo's. Bolsonaro zal er wel snel een einde aan maken"
Een net geklede jongen die ons ziet praten, komt erbij staan en zegt: “Die gemeente-ambtenaar die staat toe te kijken aan de rand van het plein hoorde ik net tegen zijn collega zeggen: "Zie ze lopen, al die homo’s. Nu Bolsonaro aan de macht is, zal hij er snel een einde aan maken." Zoiets hoor je hier voortdurend.”
“Het zal alleen erger worden als Bolsonaro eenmaal de eed heeft afgelegd in januari,” vreest Regina Célia.
Poseren voor de foto willen ze wel (behalve Kalebe). “Waar zouden we ons voor moeten schamen?”
(lees verder onder de foto)
Resistência
In São Paulo komen intussen vele duizenden mensen samen op straat, op initiatief van Guilherme Boulos van de Beweging voor Daklozen en de PSOL. “Wij accepteren de overwinning van Jair Bolsonaro. Maar wij eisen het recht om te protesteren en kritiek te geven. Bolsonaro is verkozen tot president, niet tot keizer.”
In Rio zijn de jongeren in beweging gekomen. Ze lopen lukraak door de omliggende straten. Vooral scholieren, nog in hun schooluniform en met zelfgemaakte, kleurige pancartes, en studenten, en hier en daar een bezorgde ouder of sociale werker. “Voor de veiligheid. Je weet maar nooit.”
Dit is nog niet het zichtbaar geworden verzet van de oppositiepartijen. “Vind je het raar dat het zo beperkt blijft?”, vraagt Rodrigo. “Bolsonaro heeft gewonnen en hij heeft nog niet eens de eed afgelegd als president. Laten we eerst kijken hoe hij het doet.”
De jongeren laten zich niet tegenhouden door dat soort overwegingen. “Hij wil links van de kaart vegen”, zegt Chakyra. “Dat zijn wij. Wij zijn links!” Wat verderop lopen Gabriel en ook Aredze mee om de rechten van de inheemse bevolking onder de aandacht te brengen. “Bolsonaro heeft gezegd dat hij de inheemse volkeren geen centimeter grond meer zal geven. Een affront!”
De grote oppositiemars is dit niet geworden. De (centrum-)linkse partijleiders likken nog hun wonden. Een aantal kleinere partijen wil zich niet bij voorbaat schikken naar het oppositieleiderschap van de Arbeiderspartij, PT. “Wij staan niet ten dienste van de PT.” De PDT, PCdoB en PSB beraden zich over een eigen oppositiekoers.
Het verenigde pro-democratische front lijkt nog niet voor morgen. Voor de scholieren en studenten die we vanavond spraken, kan de organisatie van de "resistência" evenwel niet snel genoeg gaan.
Herbekijk hieronder de reportage uit "Het Journaal":
