Bpost staakt volgende week 5 dagen

Het personeel van Bpost gaat staken. Niet zomaar een dag, maar meteen vijf: van 7 tot 12 november. De eerste stakingsdag leggen de sorteercentra het werk neer, de tweede het transport, de dag erna de distributiecentra, enzovoort. 

De stakingsvijfdaagse is een helder signaal aan Bpost-CEO Koen Van Gerven. Vorige week sprak hij het personeel toe, maar zijn verhaal schoot bij de vakbonden in het verkeerde keelgat. Zij verwijten hem een gebrek aan empathie met en bekommernis voor zijn mensen.

Bpost onderging het voorbije decennium een enorme transformatie. Voormalig CEO Johnny Thijs zette die in gang, toen de markt in 2011 werd geliberaliseerd. 

Thijs’ opvolger Van Gerven zet dat werk voort. Het voormalige De Post ging van een stoffig staatsbedrijf met een cultuur à la De collega’s naar een performant, geprivatiseerd bedrijf op een moordend concurrentiële markt. De tijden zijn veranderd. Er worden steeds minder brieven verstuurd, maar het aandeel pakjes stijgt jaar na jaar. Van UPS over PostNL en DHL tot kleinere fietskoeriers: allemaal leggen ze pakjes op uw deurmat, allemaal zijn ze concurrentie voor Bpost. Dat is de voorbije jaren een stuk wendbaarder geworden, om mee te kunnen strijden op die steeds flexibeler wordende markt.

Minder mensen, meer efficiëntie

Dat weerspiegelt zich eerst en vooral in het personeelsbestand. Bpost doet het vandaag met 28.000 personeelsleden, 15.000 minder dan tien jaar geleden. Ook qua efficiëntie is er veel veranderd. Zo werkt Bpost met versie twintig van de veelbesproken Georoutes. Die berekenen welke de efficiëntste postrondes zijn en leggen vast hoeveel seconden de postbode voor elke handeling heeft. Het personeel was daar verontwaardigd over, maar ging uiteindelijk mee in het verhaal.

Er was weliswaar sociale onrust, maar tot grote stakingsacties kwam het nooit. Tot nu. Wat is er dan veranderd? “We zijn meegegaan in dat besparingsverhaal en zijn uitgegroeid tot een performant postbedrijf. We doen het goed, maar er is geen besparingsruimte meer”, zegt Jean-Pierre Nyns van de socialistische vakbond ACOD. “Sommigen komen elke dag een paar uur te vroeg aan op het werk, anders komen ze tijd tekort. Het personeel staat onder een constante druk. Ik ken iemand die na veel aandringen in de voormiddag is komen werken, terwijl zijn vader in de namiddag werd begraven. Dat zegt toch genoeg?”

Comfortzone

Dat de sluimerende onvrede nu explodeert in een stakingsvijfdaagse heeft voor een stuk te maken met CEO Koen Van Gerven. Voor de vakbonden is hij de gebeten hond. Hij moet Bpost blijven wapenen in de oplopende concurrentiestrijd. Dat doet hij in een moeilijk spanningsveld tussen de klant, het personeel, de overheid en de aandeelhouders, die elk hun prioriteiten hebben. 

Er moet dus nog meer veranderen: de efficiëntie moet nog omhoog en sommige diensten kunnen worden geoutsourcet. De bonden protesteerden. Vorige week sprak Van Gerven het personeel toe en liet hij zich ontvallen dat het “uit zijn comfortzone moet komen”. “Dat was de druppel die de emmer deed overlopen”, zegt Annick Broos van de katholieke vakbond ACV Transcom. “We willen een signaal van betrokkenheid met het personeel.”

Volgens Van Gerven is dat signaal al lang gegeven, maar gaan de bonden niet in op zijn uitgestoken hand. Het water tussen beide partijen lijkt erg diep. “Er zijn issues met werkdruk, dat klopt. Daar gaan we iets aan doen, maar we moeten de problemen ook rationaliseren”, zegt de CEO. “In deze sector heb je piekmomenten en rustiger periodes. Er worden inderdaad overuren geklopt in de drukke perioden, maar in de zomer is het veel rustiger. En dan hoor ik niemand.”