"Na 2 jaar tienerprostitutie is de schade zo goed als onherstelbaar”

Klaus Vanhoutte (49) begon vier jaar geleden bij vzw Payoke, waar hij van in het begin focuste op tienerpooiers, of loverboys. Exact een jaar is hij er nu directeur, in de voetsporen van Patsy Sörensen. 

Is er ook in Vlaanderen een explosieve stijging van het aantal slachtoffers van tienerpooiers, zoals de Nederlandse ngo beweert? 

‘Eerst dit: Payoké roept al sinds 2001 dat dit een steeds groter probleem is. Het is pas sinds een rapport van Child Focus in 2016 dat de aandacht ervoor is toegenomen, bijvoorbeeld bij de parketten, waardoor er actiever wordt gezocht. Sindsdien zien we de cijfers stijgen, maar of het reële cijfer stijgt, is nu niet te achterhalen. 

“Dat zou binnenkort moeten veranderen, want in september heeft het kabinet-Vandeurzen beslist om een detectie- en opvolgingssysteem uit te rollen, waarvoor Payoke nu verantwoordelijk is gesteld.

“Watch Nederland heeft wel gelijk dat tienerpooiers hun modus operandi veel efficiënter hebben gemaakt. En daardoor is een stijging van het aantal slachtoffer niet onlogisch.”

Waarom zijn de methodes van tienerpooiers nu efficiënter?

“Vroeger hadden we het over hawking en grooming. Een dader vatte post aan scholen en jeugdinstellingen, op zoek naar een kwetsbaar meisje dat hij voor zich probeerde te winnen. Daarbij duurde het anderhalve tot twee maanden tot de eerste klant werd voorgesteld.

“Nu slagen ze er zelfs in 48 uur in om een meisje tot prostitutie te dwingen. Dat doen ze door ‘sexploitation’. Ze overhalen het meisje tot seks, filmen dat, bijvoorbeeld stiekem, en dreigen ermee om dat beeldmateriaal te verspreiden op het internet. Dat is het drukkingsmiddel bij uitstek.”

Volgens Watch Nederland worden Nederlandse meisjes steeds meer in Vlaanderen geprostitueerd, en omgekeerd. Kan dat? 

“Men gaat waar er geld te verdienen valt. Het is cynisch, maar dit is echt business. Mensenhandelaars bekijken hun slachtoffers als een product dat ze aanbieden. Dat product is een mens, en in dit geval minderjarige meisjes. Het jongste slachtoffer dat we zijn tegengekomen was elf jaar. Er zijn mannen bereid om 350 tot 500  euro te betalen voor zo’n jong kind. Op die manier kun je dus goed geld verdienen in een nacht, en dus zijn ze bereid om daar ook kilometers voor te rijden. 

“Het gaat dus enerzijds om rendement. Zo ben ik er zeker van dat er ook kinderen over de grens met Noord-Frankrijk worden gevoerd. Anderzijds is het ook een risicoafweging. De aandacht voor loverboys is stukken groter in Nederland, en de strijd tegen kinderprostitutie is er opgevoerd.

“Er moet nu ook in België heel snel gereageerd geworden. Als die tieners twee jaar in dat circuit meedraaien, is de schade zo goed als onherstelbaar.”

Jullie zijn een vzw uit Antwerpen. Soms lijkt dit wel een Antwerps probleem.

“Het speelt zich in Antwerpen af, omdat je er de criminele netwerken hebt die het normaal vinden om op die manier hun boterham te verdienen. De meerderheid van de dossiers speelt zich in en rond Antwerpen af, terwijl de slachtoffers over heel Vlaanderen worden geronseld. 

“Maar opnieuw heeft het ook te maken met de focus van het Antwerpse parket. Wie zoekt, die vindt. Nu begint men ook in West-Vlaanderen bij justitie en politie aandacht te geven aan de problematiek. En dat zal opnieuw leiden tot een toename in de statistieken.”

Over hoeveel tieners hebben we het op dit moment in Vlaanderen? 

“Het afgelopen anderhalf jaar waren er bij Payoké 45 aanmeldingen van vermoedelijke slachtoffers. We gaan ervan uit dat dit maar 20 procent is van het werkelijke aantal slachtoffers – dus meer dan 200. Het werkelijke aantal slachtoffers moet hoger liggen, omdat het uiteraard niet eenvoudig is om hulp te zoeken.”