Kan Delphine Boël straks prinses worden? En wat kan koning Albert II nu nog doen?
Het nieuws kwam als een verrassing: koning Albert II moet een DNA-staal afstaan om voor eens en voor altijd uit te maken of hij de vader van Delphine Boël is of niet. Maar wat betekent dat nu concreet? Kan Delphine Boël straks prinses worden? Wat met haar erfenis? En wat kan koning Albert II nu nog doen? Onze redactie zet het op een rijtje.
"Een verregaand arrest." Zo omschrijft advocate Ann Maelfait de beslissing van het hof van beroep om een DNA-staal te vragen van koning Albert II. Een arrest met – mogelijk – ook verregaande gevolgen.
Dat beaamt ook Frederik Swennen, professor familierecht aan de Universiteit van Antwerpen. "Het gaat alle richtingen uit. Eerst had het Grondwettelijk Hof de deur opengezet, die de rechtbank van eerste aanleg volledig dichtsmeet. En nu is ze terug open. Dat is een totale ommekeer."
Heeft Delphine Boël straks recht op een deel van Alberts erfenis?
"Voor het Belgische gerecht staat een biologische afstammeling gelijk aan een juridische afstammeling. Dus stel dat het DNA matcht, is Delphine Boël een echte erfgename", legt Maelfait uit. "Wettelijk gezien heeft ze dan evenveel recht als de andere kinderen." In plaats van drie erfgenamen – Filip, Laurent en Astrid – zijn er dan vier erfgenamen.
Stel dat het DNA matcht, is Delphine Boël een echte erfgename
"Maar koning Albert kan haar ook zoveel mogelijk onterven. In dat geval heeft ze alleen nog recht op het reservataire deel (het deel van de erfenis waarvoor je niet kan onterfd worden)." In het geval van Boël zou dat neerkomen om maximum 1/8e van de erfenis.
Boël zelf heeft wel altijd stellig gezegd dat het haar niet om het geld te doen is.
Kan Delphine Boël straks prinses worden?
"Op die vraag kan ik geen eenduidig antwoord geven", benadrukt Maelfait, "Ik ben ook geen expert in adelijke titels, maar om het uit te leggen, moeten we kijken naar een Koninklijk Besluit uit 2015." In dat besluit stond er dat voortaan alleen de rechtstreekse afstammelingen van de actuele koning (in dit geval koning Filip) de titel van prins of prinses kunnen dragen. Maar tegelijk preciseert het Besluit ook dat de nakomelingen van Albert hun titel van prins of prinses mogen behouden.
"Alles hangt er dus vanaf hoe men naar dat Koninklijk Besluit kijkt, maar op basis van dit KB zou geargumenteerd kunnen worden dat Delphine als nakomelinge in rechte lijn de titel van prinses zou kunnen claimen – en opnieuw is dat onder het voorbehoud dat het DNA overeenkomt." Toch lijkt de kans dat we ooit over prinses Delphine spreken relatief klein volgens Maelfait. "Hoogstwaarschijnlijk zal ze die titel niet krijgen."
Swennen stelt het stelliger: "Als Delphine Boël de dochter van Albert blijkt te zijn, zal ze zijn naam kunnen aannemen, de titel van prinses mogen dragen en zal ze erfgenaam worden. Waar ze geen recht op zal hebben, is een dotatie."
Als Delphine Boël de dochter van Albert blijkt te zijn, zal ze zijn naam kunnen aannemen, de titel van prinses mogen dragen en zal ze erfgenaam worden
Wat zijn de opties voor koning Albert II?
Koning Albert II heeft nu verschillende opties. Eerst en vooral kan hij nu nog een juridische stap zetten en cassatieberoep aantekenen tegen de uitspraak van het hof van beroep. Daar heeft hij drie maanden de tijd voor. Let wel: het Hof van Cassatie spreekt zich niet meer uit over de inhoud van de zaak, die staat vast. Wat het Hof wél nagaat, is of alle procedures juist verlopen zijn en of de wet correct toegepast is.
En wat met het DNA-staal zelf? Ons land kan niemand verplichten om zijn of haar DNA af te geven, dus zelfs met het arrest van het hof van beroep staat het nog niet vast of Albert zijn DNA ooit zal afgeven. Maar stel dat hij weigert, kan de rechtbank wel aannemen dat hij wel degelijk haar vader is. "Een feitelijk vermoeden van vaderschap", heet dat dan. "De wet bepaalt dat de rechter een DNA-test kan bevelen, maar iemand kan niet manu militari gedwongen worden om het te ondergaan. Maar als hij weigert, zal daar een passend gevolg aan gehecht worden", zegt Swennen.
Er is ook nog een andere mogelijkheid: dat Albert vrijwillig overgaat tot erkenning. "Het resultaat is eigenlijk al bekend, ongeacht welke werkwijze hij zal volgen. Want niemand lijkt te twijfelen dat hij de vader is. Dus zijn vaderschap zal vaststaan. Is de korte pijn dan niet beter", vraagt Swennen zich af. Tegelijk lijkt die keuze hem weinig waarschijnlijk.
Niemand lijkt te twijfelen dat Albert II de vader is. Dus zijn vaderschap zal vaststaan
Maelfait kan moeilijk inschatten wat koning Albert – en zijn advocaten – zouden doen. "We kennen de inhoud niet van het (tussen) arrest en van de reeds gevoerde argumentatie. Maar ik vermoed dat ze wel nog in cassatie zullen gaan en misschien zal voor de verdere procedure voor het Hof van Beroep ook nog geëist worden om een aantal vragen aan het Grondwettelijk Hof voor te leggen. De redenering zou kunnen zijn: "Ik ben koning, maar ook echtgenoot en vader en grootvader. Mijn belangen binnen mijn huidige familie moeten afgewogen worden tegen de belangen van diegene die het vaderschap wil aantonen. Mijn grondrechten worden hierdoor essentieel geschonden. In ieder geval zijn er altijd nog een aantal vertragingsmanoeuvres denkbaar."
Herbeluister hier het gesprek met Frederik Swennen in "De Wereld Vandaag"
VIDEO: Wat als... "Het journaal" zet de vragen en mogelijke antwoorden op een rijtje
VIDEO: onze royalty-expert Flip Feyten laat in "De afspraak" zijn licht schijnen over de nieuwe ontwikkelingen in de zaak-Boël.
