Wetenschappers twijfelen aan vondst van zwaartekrachtgolven

Het bestaan van gravitationele golven was in 1915 door Albert Einstein geopperd in het kader van zijn relativiteitstheorie. Het heelal bestaat uit ruimte en tijd, en dit vormt één geheel. Na een heftige gebeurtenis kan die 'ruimtetijd' trillen. De schokgolven, de zwaartekrachtgolven, gaan dan door het heelal als rimpelingen na een steen in een vijver. Bij zo'n rimpeling rekt de ruimte iets uit of krimpt hij iets. Hoe groter de massa en hoe sneller de beweging van een massarijk object, des te hoger de zwaartekrachtgolf.

Op een persconferentie op 11 februari 2016 maakten wetenschappers bekend dat het LIGO-instrument, toen opgesteld op twee plaatsen in de VS, op 12 september 2015 voor het eerst zwaartekrachtgolven had waargenomen. Er volgden nog waarnemingen en een Nobelprijs voor Fysica in 2017.

Maar voor dergelijke waarnemingen vormt ruis een groot probleem. Zwaartekrachtgolven reizen aan lichtsnelheid, zeggen een signaal ervan te hebben opgevangen is enkel legitiem indien het in het juiste tijdsinterval in de detectoren opduikt. Neem dat signaal dat ze gemeen hebben weg, dan krijg je restgeluid.

Jackson en enkele gerenommeerde wetenschappers bekeken alles nu opnieuw. Ze stelden vast dat het restgeluid in beide LIGO's veel eigenschappen gemeen had. "Wij kwamen tot de conclusie dat dit zeer verontrustend was", aldus Jackson. De twee detectoren "scheidden een signaal (van zwaartekrachtgolven) niet van ruis".