Bepalen midterm-verkiezingen het lot van Trump?

Republikeinen

Donald Trump mag zich zorgen maken. Deze midterm-verkiezingen zijn niets minder dan een referendum over de president. Door zijn felle aanwezigheid in de campagne gaat de president die uitdaging vol aan. 

De tussentijdse verkiezingen ofte ‘midterms’ kunnen de koers van de Amerikaanse politiek aanzienlijk wijzigen. Wat er concreet op het spel staat? Alle zitjes in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden en een derde van de Senaat. Waar de Republikeinse partij van Trump nu zowel de Senaat als het Huis in handen heeft, kan ze de meerderheid in het Huis te verliezen. 

Als de Democraten netto 23 districten op de Republikeinen winnen, is het zover. Dat het aantal Republikeinse toss-up-zetels (waarbij het moeilijk is om op voorhand te zeggen welke partij ze in de wacht sleept) volgens een peiling nu op 29 staat, illustreert hoe spannend de koers is. 

Een Democratische meerderheid zou gezichtsverlies voor Trump betekenen en een serieuze afstraffing van zijn controversiële beleid over onder meer immigratie. Door onlangs nog troepen naar de grens met Mexico te sturen om er de ‘migrantenkaravaan’ te stoppen, profileert hij zich juist op die harde lijn. Voor de Senaat, die onder andere over benoemingen van rechters gaat, lijkt de Republikeinse meerderheid niet in gevaar. 

Volgens Willem Post, Amerika-expert aan het Clingendael Instituut, is het ongezien dat een president zich zo in de strijd werpt. Overal in de VS heeft Trump vurig campagne gevoerd voor Republikeinse kandidaten. “En Trump heeft zelf de verkiezingen om hem doen draaien”, zegt Post. “Hij heeft het ook gezegd: ‘Eigenlijk sta ik zelf op het stembiljet’.” 

Democraten

De Democraten zien hun kans schoon om het Huis van Afgevaardigden in handen te krijgen en van daaruit zouden ze het de president flink lastig kunnen maken. “Het Huis is belangrijk voor binnenlandse aangelegenheden, de begroting bijvoorbeeld”, zegt Post. “En daar zouden de Democraten Trumps agenda, met daarin belastingverlagingen, kunnen tegenhouden.”

Bepaalde indicatoren, zoals het aantal Amerikanen dat zijn stem al vervroegd heeft uitgebracht, pleiten nu in hun voordeel. “De Democraten hebben hernieuwd zelfvertrouwen gekregen”, zegt Post. “Bij degenen die al gestemd hebben, zijn erg veel jongeren en ook opvallend veel hispanics. Van de hispanics mag je grofweg zeggen dat tweederde Democratengezind is.” 

Ook buiten het Congres staat er veel op het spel tijdens deze midterms. Zo worden in 36 staten nieuwe gouverneurs gekozen. Als de Democraten het gouverneurschap van belangrijke swingstaten als Florida binnenhalen, is dat een extra vertrouwensboost. Buiten Washington kunnen die gouverneurs Trump stokken in de wielen steken. 

Toch is de buit nog lang niet binnen voor de Democraten. De verwachte hoge opkomst kan erop wijzen dat ook Trump zijn basis weet te mobiliseren. De slepende maar voor de Republikeinen succesvol afgeronde benoeming van rechter Brett Kavanaugh in het Hooggerechtshof zou daarbij een drijfveer kunnen zijn.

Wat het resultaat van de verkiezingen ook wordt, volgens Amerikaanse media zijn ze nu al historisch. Tegen geen enkele andere midterm is zoveel geld aan gegooid. Nooit werd zo’n grote opkomst verwacht, schrijft The Wall Street Journal.