Warmterecord voor 6 november gebroken in Ukkel
We beleven vandaag de warmste 6 november uit de geschiedenis sinds 1901, het jaar waarin het KMI in Ukkel begon met de waarnemingen. Dinsdagvoormiddag werd al 18,2 graden Celsius genoteerd, en de temperatuur liep daarna nog op tot 19,2 graden. Het vorige record werd genoteerd op 6 november 1955, toen werd het 17,6 graden in Ukkel. Weerman Frank Deboosere merkt naar aanleiding van het record op dat de opwarming van de aarde duidelijk te merken is aan de evolutie van de temperatuur-dagrecords.
"Nu al 18,2 graden in Ukkel, nieuw dagrecord waarvan de definitieve waarde pas deze namiddag bekend zal zijn", zo tweette weerman David Dehenauw. Normaal gezien schommelen de temperaturen in deze tijd van het jaar rond 11 graden, zo voegde Dehenauw er nog aan toe. In de loop van de dag werd in Ukkel uiteindelijk 19,2 graden gehaald.
Het werd op voorhand al niet uitgesloten dat in de Kempen of het centrum van het land vandaag 20 graden gehaald zou worden, en dat is ook bewaarheid geworden. In Chièvres in Henegouwen is al 20,5 graden gemeten, en in Melle in Oost-Vlaanderen zelfs 20,9 graden. Daarmee is 6 november 2018 een zogenoemde "warme dag", een dag waarop er ergens een temperatuur van meer dan 20 graden gemeten wordt. Dat was in 1955 al het geval voor 6 november in Virton met 20,8 graden.
Maar het kan op 6 november ook heel wat kouder zijn: in 1933 was het in Bastogne -8,5 graden, op 6 november 1995 daalde de temperatuur in Elsenborn zelfs tot -10,1 graden, zo zei weerman Frank Deboosere.
Warme dagen komen in november zelden voor, maar door de klimaatopwarming worden in het najaar wel steeds hogere temperaturen gemeten, zo merkt ook Meteovista op.
In 1925, 1955, 1994, 1995, 2014 en 2015 waren er warme dagen in november in ons land: op 1 november 1925 werd het in Ukkel zelfs nog 22,7 graden, op 6 november 1955 was het zoals gezegd 20,8 graden in Virton, de volgende dag werd het 20,2 graden in Ukkel, en in Gredingen in Limburg 20,5 graden.
In 1994 werd het op 4 november in Ukkel 20,4 graden, in 1995 was 12 november de warme dag die het laatst in het jaar viel ooit: op die dag werd het nog 20,3 graden in Ukkel en zelfs 21 graden in Thimister in de provincie Luik. In 2014 werd het op 1 november in Ukkel net 20 graden, in Kleine Brogel in Limburg steeg de temperatuur naar 21,2 graden.
In 2015 werd het op 1 november 22,2 graden in Lobbes in Henegouwen, en 21,6 graden in Sivry, eveneens in Henegouwen. Op 7 november van datzelfde jaar werd in Hastière in de provincie Namen 20,2 graden opgetekend.
Steeds meer warmterecords sneuvelen, kouderecords veel minder
Naar aanleiding van het warmterecord dat vandaag in Ukkel gesneuveld is, stelt weerman Frank Deboosere op zijn website de vraag: "Kan je temperatuur-dagrecords linken aan de klimaatopwarming?" En het antwoord is duidelijk "ja".
Deboosere is daarvoor in waarnemingen in Ukkel van de temperatuur-dagrecords gedoken, en keek naar het aantal warmte- en kouderecords per jaar, of in een langere periode.
Dit jaar zijn er al 13 dagrecords gebroken voor de hoogste maximumtemperatuur, en 13 voor de hoogste minimumtemperatuur. Voor de laagste maximumdagtemperatuur zijn dat er slechst 4 en voor de laagste minimumdagtemperatuur zelfs nul.
Vanaf 2010 zijn er 75 dagrecords gesneuveld voor de hoogste maximumtemperatuur, en nog eens 61 voor de hoogste minimumtemperatuur, zo heeft Deboosere berekend. Voor de laagste maximumtemperatuur zijn dat slechts 22 dagrecords, en voor de laagste minimumtemperatuur zelfs maar 2.
Zonder klimaatopwarming zou je mogen verwachten dat de temperatuur-dagrecords geen "voorkeur" zouden hebben voor een bepaald decennium, maar dat blijkt niet zo te zijn, merkt Deboosere op. Dat blijkt duidelijk uit een vergelijking van de dagrecords vanaf 2000, en de dagrecords tot en met 1920.
Vanaf 2000 zijn er 136 dagrecords gesneuveld voor de hoogste maximumtemperatuur, en nog eens 139 voor de hoogste minimumtemperatuur. Voor de laagste maximumtemperatuur sneuvelden er daarentegen maar 29 dagrecords, en voor de laagste minimumtemperatuur zelfs maar 4.
Een heel ander beeld krijgen we met de dagrecords tot en met 1920: voor de hoogste maximumtemperatuur sneuvelen er in die periode slechts 24 dagrecords, en voor de hoogste minimumtemperatuur slechts 23. De laagste maximumtemperatuur sinds het begin van de metingen werd daarentegen op 107 dagen gemeten, en de laagste minimumtemperatuur op 92 dagen.
Je kan er niet naast kijken, zo zegt Deboosere: naar verhouding zijn in de 21e eeuw heel veel warmste temperatuur-dagrecords - zowel voor minimumtemperatuur als maximumtemperatuur - scherper gesteld, maar moet je haast met een vergrootglas zoeken naar kouderecords, vooral dan voor laagste minimumtemperatuur. Sinds het jaar 2000 zijn er maar vier dagen waarop de minimumtemperatuur de laagste was op die datum sinds 1901.
En omgekeerd is het dan weer zeer opvallend dat verhoudingsgewijs heel veel kouderecords dateren van het begin van de 20e eeuw. De conclusie daaruit is duidelijk, zo zegt Deboosere: als je de hele lijst van temperatuur-dagrecords bekijkt, merk je heel duidelijk de invloed van de opwarming van de aarde.
Herbekijk hieronder de reportage uit "Het Journaal":
