Noordstation terug vol transmigranten

© Kristof Vadino

Nu het ’s nachts weer kouder wordt, loopt het Maximiliaanpark zo goed als leeg en zoeken transmigranten hun toevlucht tot het Noordstation. Ze zetten er zelfs kartonnen tentjes op en klampen passanten steevast aan. Alle betrokken partijen hielden dinsdag een spoedoverleg.

Thierry Goeman

'Wat is dat hier?', klinkt het bij een bejaard koppel dat met de trein in Brussel gearriveerd is en op de ondergrondse verdieping van het CNN-gebouw de bus wil nemen naar Grimbergen. Aan de vertrek- en aankomstplaats van de bussen van De Lijn staat een tiental kartonnen opvouwbare tenten. Een jongeman klampt hen aan en wijst naar de muts die de man draagt. Hij wil een muts en handschoenen tegen de koude. En een sigaret. Of geld.

'Zo gaat het hier de hele tijd', zucht een buschauffeur van De Lijn die tussen twee ritten een tas koffie drinkt en zijn deuren gesloten houdt. Ook de stop- en aankomstplaatsen van De Lijn staan vol tentjes. De overkant doet dienst als openbaar urinoir. Er hangt een doordringende geur.

'We krijgen geregeld klachten. Onze eigen veiligheidsdiensten doen wat ze kunnen en we rapporteren consequent elke incident aan de spoorwegpolitie, die hier verantwoordelijk is', zegt Astrid Hulhoven van De Lijn. Ook elders in het monumentale gebouw liggen of zitten overal transmigranten. Zich beschermend tegen de koude, want echt warm is het nooit in het station.

Honderd meter verder ligt het Maximiliaanpark er vrij verlaten bij. 'Na de voedselbedeling van 19 uur trekken de meeste mensen weg. Dat is anders dan in de zomer. Het is te koud en te vochtig geworden om hier ’s nachts te blijven', zegt Mehdi Kassou, woordvoerder van het Burgerplatform voor Steun aan de Vluchtelingen.

In de grote hall van het station voetbalt intussen een groepje transmigranten. Een maand geleden deden ze dat nog op het pleintje in het park. Maar het is nu te snel donker. 'We zitten hier goed. Warm en droog. En af toe krijgen we wat te eten of te drinken of kunnen we onze gsm opladen', zegt Ashraf (21). Net als iedereen hier wil hij zo snel mogelijk naar Groot-Brittannië. Hij komt uit Syrië en is nu al negen maanden van huis weg.

Poetspersoneel van het station, reizigers, winkeliers ... iedereen klaagt intussen. Vuilnisbakken puilen uit, overal wordt er afval achtergelaten en er hangt een doordringende urinegeur.

Spoorwegpolitie jaagt niemand weg

De spoorwegpolitie, die verantwoordelijk is voor de veiligheid in het station, controleert wel, maar jaagt geen mensen weg en treedt enkel op wanneer strafbare feiten worden vastgesteld.

Bij de NMBS luidt het dat zij enkel verantwoordelijk zijn voor het deel van het CCN-gebouw waar de treinen komen en de lokettenzaal gelegen is. 'En daar stelt zich voorlopig geen probleem met transmigranten. Onze eigen veiligheidsdienst houdt daar alles in de gaten', zegt Bart Crols van de NMBS.

Burgemeester: 'Wij hebben geen enkele bevoegdheid'

Burgemeester Close (PS) van Brussel laat via zijn woordvoerder weten 'geen enkele bevoegdheid' te hebben in het Noordstation. 'In het Maximiliaanpark proberen we de situatie op allerlei manieren "zo leefbaar mogelijk te maken" voor iedereen. Het Noordstation is de bevoegdheid van de spoorwegpolitie, het gebouw ligt op grondgebied van de gemeente Schaarbeek.”

'Dat klopt, maar wij zijn enkel bevoegd rond het gebouw, in het station zorgt de federale politie voor de veiligheid', zegt Audrey Dereymaeker van de lokale politie van Schaarbeek.

Knopen doorhakken

Op het gemeentehuis van Schaarbeek verwijst men naar een overleg van dinsdag. Daar zouden knopen moeten worden doorgehakt over hoe het nu verder moet. Want de winter staat voor de deur en het zal alleen maar erger worden.

'Hopelijk worden er beslissingen genomen en blijft het niet bij het voornemen om meer te controleren, want dat is te vrijblijvend. Daarmee los je het probleem niet op. Het station ’s nachts sluiten zou een optie zijn', zegt een inspecteur van de spoorwegpolitie.

Politieacties indien nodig

Bij de federale politie, die op het overleg aanwezig waren, klinkt het dat de huidige aanpak behouden blijft. 'Dat wil onder meer zeggen dat we politieacties houden als die nodig zijn', zegt Olivier Van Raemdonck, woordvoerder van Jan Jambon (N-VA), minister van Binnenlandse Zaken.

'Er zijn maanden geleden al goede afspraken gemaakt en die blijven gelden. Dat wil zeggen dat lokale en federale politie nauw samenwerken en dat overlast in het station wordt aangepakt. Met een doel: zorgen dat het station van de reizigers blijft. Het CCN ’s nachts sluiten om de transmigranten weg te jagen, is geen optie. Wij moeten het beleid immers niet aanpassen aan een groep mensen die er voor overlast zou kunnen zorgen, zij moeten zich aanpassen aan ons.'