HERLEES. Democraten winnen Huis, Republikeinen behouden Senaat: "Enorm succes vanavond", reageert Trump

Wij sluiten hier onze liveblog af. U kan al het nieuws over de midterms verder blijven volgen op HLN.be.

In het Huis van Afgevaardigden hebben de Democraten ondertussen 222 zetels behaald. 201 zetels zijn voor de Republikeinen. Het is nog afwachten hoe groot de meerderheid van de Democraten zal worden in het Huis: er moeten nog 12 zetels verdeeld worden. 

Paul Ryan, nog tot eind dit jaar Speaker van het Huis van Afgevaardigden, komt ook tot de conclusie dat de Verenigde Staten een verdeeld land zijn, maar had daarvoor de verkiezingen niet nodig, zegt hij. "Nu hebben we ook een verdeeld Washington", zegt de Republikein in een eerste reactie op de tussentijdse verkiezingen. "Als land en als regering moeten we nu een manier vinden om samen te komen om overeenstemming te vinden en verder te bouwen op de successen van dit Congres."

Bij deze midterms was Ryan geen kandidaat. Hij feliciteerde de Democraten met de meerderheid die ze in het Huis gehaald hebben. "Vanavond heeft de geschiedenis zich herhaald", aldus Ryan in zijn verklaring. "Een partij aan de macht heeft het altijd moeilijk in de eerste midterms."

Waarschijnlijk wordt Ryan volgend jaar opgevolgd door Nancy Pelosi, die nu al de Democratische fractie in het Huis leidt en van 2007 tot 2011 al voorzitter was in het Huis.

Niet alleen in het Huis van Afgevaardigden, maar over het hele Congres, zal een recordaantal vrouwen verkozen zijn. Het gaat vooral om kandidaten van de Democratische partij. 

Volgens CNN ziet het ernaar uit dat 96 vrouwen een zitje in het Huis zullen veroveren. 31 onder hen zullen voor het eerst verkozen zijn, 65 anderen behouden hun zetel. Daarmee wordt het vorige record van de huidige 85 vrouwelijke vertegenwoordigers verbroken.

In de Senaat zullen waarschijnlijk 11 vrouwen zetelen. Twee van hen zijn nieuw en vervoegen de negen vrouwen die er nu al een zetel hebben. Volgens CNN zullen er ook acht vrouwen de race voor het gouverneurschap winnen. 

Hoewel er dus een recordaantal vrouwen is verkozen, is er nog werk aan de winkel, zo stelt professor in de Politieke Wetenschappen Bram Wauters op Twitter. De VS staat "slechts rond de 85ste plaats wereldwijd".

In de race voor het gouverneurschap kunnen de Republikeinen 25 leveren, de Democraten voorlopig 20. De Democraten hebben momenteel al in zes staten het gouverneurschap kunnen terugwinnen van de Republikeinen. 

Vanaf begin volgend jaar wordt het Amerikaanse Congres minder mannelijk en minder blank. Bij de midterms zijn niet alleen een recordaantal vrouwen, maar ook meer jongeren en vertegenwoordigers van minderheden verkozen in het Huis. Een overzicht van enkele opvallende nieuw verkozenen.

Alexandria Ocasio-Cortez

De Democrate Alexandria Ocasio-Cortez wordt het jongste vrouwelijke Congreslid. De 29-jarige uit de Bronx heeft het overtuigend van haar Republikeinse tegenstander Anthony Rappas gehaald. Ocasio-Cortez, die een Puerto Ricaanse moeder en Amerikaanse vader heeft, is de afgelopen maanden het gezicht geworden van de nieuwe golf van vrouwen en minderheden die het Democratische establishment overhoop haalden.

Ayanna Pressley

De 44-jarige Presley wordt de eerste zwarte vrouw om Massachusetts in het Congres te vertegenwoordigen. Haar verkiezing is geen verrassing - ze had geen tegenkandidaat in haar district, dat bekendstaat als het meest linkse van de Verenigde Staten. Haar echte overwinning liet ze al in de voorverkiezingen optekenen, door te winnen van de geroutineerde Democraat Michael Capuano. In de campagne aarzelde ze niet te vertellen over haar ervaringen met seksuele agressie en verwees ze ook geregeld naar haar affiniteit met het gewone volk.

Ilhan Omar en Rashida Tlaib

Met Omar (42) en Tlaib (36) komen de twee eerste moslima's in het Amerikaanse Congres. Ze veroverden een zetel voor het Huis in respectievelijk Minnesota en Michigan. "Het is ons gelukt, samen", tweette Omar, een Somalische vluchtelinge. Aan Tlaib, geboren in Detroit in een gezin van Palestijnse vluchtelingen, richtte ze de boodschap dat ze ernaar uitkijkt met haar te zetelen.

Sharice Davids en Deb Haaland

Met Davids en Haaland, verkozen in respectievelijk Kansas en New Mexico, zetten ook de eerste indiaanse vrouwen hun stappen in het Congres. De 38-jarige advocate Davids, die bezeten is van vechtsporten en zich geuit heeft als lesbienne, won in het conservatieve Kansas van de Republikein Kevin Yoder. Haaland (57) is een alleenstaande moeder die alcoholisme overwon en kon overleven dankzij voedselbonnen. "Ik ben een vrouw, een gekleurde vrouw", zei Haaland tijdens de campagne. "Het zijn deze mensen die aan de macht nodig zijn om kwesties die belangrijk zijn vooruit te doen gaan." 

Een opmerkelijke overwinning in de staat Nevada: de Republikeinse kandidaat Dennis Hof, die vorige maand is overleden, heeft een zetel behaald in het Huis van Afgevaardigden. Hof was een opvallend mediafiguur in de VS. De man runde enkele legale bordelen en heeft negen jaar lang daarover een realityreeks gehad op de zender HBO. Hij is op 16 oktober in zijn slaap overleden, op 72-jarige leeftijd. Lokale commissarissen zullen iemand anders aanstellen om zijn zitje in te vullen voor de tweejarige termijn. 

De Republikeinen behouden hun meerderheid in de Senaat - 52 zetels tegenover 44 voor de Democraten-, terwijl het Huis van Afgevaardigden naar de Democraten gaat. In het Huis hebben de Democraten al 214 zetels behaald (een partij heeft er 218 nodig om de controle te hebben). De Republikeinen hebben er voorlopig 191. 

Daarmee slagen de Democraten er voor het eerst sinds 2010 weer in om het Huis te controleren. Bij de midterms verliest de partij van de president traditioneel de meerderheid in het Huis. Het lijkt erop dat de "blue wave" zich gedeeltelijk heeft doorgezet, maar minder groot dan de Democraten hadden gehoopt.

Een "split Congress" maakt het veel moeilijker voor president Trump om wetten te laten goedkeuren, aangezien die steeds door beide kamers moeten worden goedgekeurd. Minderheidsleider in het Huis Nancy Pelosi, die naar alle verwachting Paul Ryan zal opvolgen als Speaker of the House, verklaarde eerder op de dag nog dat de Democraten in het Congres zullen streven naar compromissen tussen beide partijen, "maar als we geen gemeenschappelijke basis vinden, dan gaan we voet bij stuk houden".

De Democratische Stacey Abrams weigert voorlopig haar verlies toe te geven in de strijd om het gouverneurschap in Georgia. Op dit moment is 99% van de stemmen geteld en heeft Abrams 48,3% van de stemmen behaald. Dat tegenover 50,8% voor de Republikein Brian Kemp. Abrams heeft tegen haar achterban gezegd dat ze wacht "tot echt élke stem is geteld". Abrams zou de eerste vrouwelijke Afro-Amerikaanse gouverneur kunnen worden.

Eerder in de verkiezingsnacht raakte al bekend dat kiezers in de staat een klacht hebben ingediend tegen Kemp. De Republikein is momenteel secretary of state, waardoor hij verantwoordelijk is voor de organisatie van de verkiezingen en het registratieproces. En net in Georgia zijn er vermoedens van "voter suppression". De klagers eisen dat Kemp geen controle meer uitoefent over de gouverneursverkiezingen.

Kemp wordt beschuldigd van belangenvermenging, omdat hij kandidaat is en tegelijkertijd verantwoordelijk voor de regelgeving rond de verkiezingen. Zeker in Georgia ligt dat gevoelig, aangezien tienduizenden vooral zwarte kiezers zich niet konden registreren vanwege de verstrengde wetgeving rond hun identificatie.

De Democraten zijn op weg naar een overwinning in het Huis van Afgevaardigden. Dat betekent dat president Trump het de komende twee jaar mogelijk niet zo makkelijk zal hebben. Hij zal zijn politiek alleszins niet zomaar ongehinderd kunnen voortzetten, legt Greet De Keyser uit.

Van de twee eerste moslima's tot de eerste openlijk homoseksuele gouverneur. Dit zijn enkele opmerkelijke verkozenen. 

In het Huis van Afgevaardigden hebben de Democraten voorlopig 208 zetels behaald, tegenover 190 voor de Republikeinen. Een partij heeft 218 zetels nodig om het Huis in handen te hebben. 

De Senaat blijft in Republikeinse handen. Zij hebben daar op dit moment 52 zetels behaald (een partij heeft 51 zetels nodig om de controle te hebben over de Senaat), de Democraten hebben er 44. 

Volgens politiek journalist Jim Acosta van CNN heeft Trump de Democratische leider Nancy Pelosi gebeld om haar en de Democraten te feliciteren met het terugwinnen van het Huis van Afgevaardigden. Dat meldt hij op basis van de woordvoerder van Pelosi, Drew Hammill.

De Democraten krijgen volgens Amerikaanse media het Huis van Afgevaardigden in handen. Pelosi heeft goede kaarten om dan weer de voorzitter van het Huis te worden. Volgens CNN scandeerden aanhangers "voorzitter, voorzitter'' toen ze een overwinningspeech hield, maar reageerde zij daar niet op.

Pelosi zei in haar toespraak dat "morgen een nieuwe dag is" voor Amerika. "Vergeet dit gevoel niet. Ken de macht om te winnen." Het Witte Huis had eerder nog aangegeven dat Trump geen reden had om Pelosi te bellen bij een Democratische overwinning, omdat nog lang niet zeker zou zijn dat zij weer de voorzitter zal worden.

Inmiddels laat Trumps woordvoerder Sarah Sanders weten dat Trump meerdere mensen heeft gebeld met zijn felicitaties: zo feliciteerde hij onder andere zijn partijgenoten Mitch McConnell en Paul Ryan.

De woordvoerster van het Witte Huis, Sarah Sanders, heeft aan de pers verklaard dat de president een goede avond beleeft. Dat zei Sanders kort nadat bekend was geraakt dat de Republikeinen de zetel van de Democratische Senator uit Indiana, Joe Donnelly, hadden veroverd. Ze sprak van "een belangrijk moment" voor de president.

"Als we kijken naar de kandidaten die de president hebben omarmd, zijn beleid hebben omarmd en voor wie de president campagne heeft gevoerd en hard heeft gewerkt, zien we vanavond dat dat zijn vruchten heeft afgeworpen", zei Sanders nog.

Over het verlies van het Huis van Afgevaardigden zei Sanders dat "de agenda van de president niet zal veranderen, ongeacht welke partij er zit". Ook stelde ze dat ze hoopt dat de Democraten "rond de tafel zullen komen zitten en met de president zullen samenwerken om ook echt enkele problemen op te lossen".

"We willen nog steeds iets doen met infrastructuur, en zeker en vast immigratie", zei ze.

Op de vraag of "een blauwe golf" de Democraten op zijn minst één machtsoverdracht had opgeleverd in Washington, antwoordde Sanders afwijkend. "Misschien is er wel een rimpeling", zei ze.

Eerder noemde president Trump op Twitter de verkiezingen een "enorm succes". Zijn Republikeinse partij behield de meerderheid in de Senaat, maar verloor wel het Huis aan de Democraten. 

Florida krijgt niet de eerste Afro-Amerikaanse gouverneur van de VS. Democraat Andrew Gillum heeft de overwinning van zijn tegenstrever, Republikein Ron DeSantis erkend. DeSantis kreeg uitgesproken steun van president Donald Trump.

"Pitbull-verdediger van Trump"
DeSantis noemde zich tijdens de campagne zelf een "pitbull-verdediger van Trump". Tot september zetelde hij in het Huis van Afgevaardigden in Washington. De Republikeinen leveren al twee decennia de gouverneur in Florida. Gillum was de eerste zwarte kandidaat voor het ambt in de zuidelijke staat. Oud-gouverneur Rick Scott was kandidaat voor de Senaat in Washington.

Gillum behoort tot de linkervleugel van de Democraten. Hij was tot nu burgemeester van de stad Tallahassee. Trump noemde de Democraat een "socialist" en probeerde de bevolking in Florida bang te maken voor hem tijdens de campagne. "Gillum zal van Florida het volgende Venezuela maken!", aldus Trump.