Vrouwelijke kandidaten en minderheden schrijven geschiedenis tijdens Amerikaanse verkiezingen
Een recordaantal vrouwen heeft bij de Amerikaanse midtermverkiezingen een zetel veroverd in het Huis van Afgevaardigden. Vooral de vrouwelijke Democratische kandidaten deden het goed. Het Congres, toch al het meest diverse ooit, wordt daarmee nog diverser. Ook werden meer dan ooit kandidaten met een kleur of een afwijkende seksuele oriëntatie gekozen.
Twee jaar nadat Hillary Clinton vergeefs probeerde namens de Democraten de eerste vrouwelijke president van de Verenigde Staten te worden, konden Amerikaanse kiezers dinsdag stemmen op een recordaantal vrouwelijke kandidaten voor Senaat, Huis van Afgevaardigden en gouverneursambten. Dat leidde onder meer tot een recordaantal vrouwen in het Huis, nu al 95 (83 afgevaardigden voor de Democraten, 12 voor de Republikeinen), met de uitslag van 22 zetels nog onbeslist.
Herlees:
De live-chatsessie met onze buitenlandexpert Koen Vidal: “Dit is een slecht resultaat voor Trump, dat is zeker. Maar hij kon de schade beperken”
De verkiezingen leverden vele primeurs op. Zo veroverden voor het eerst twee islamitische vrouwen een zetel in het Huis, de van origine Palestijnse Rashida Tlaib uit Michigan en de in Somalië geboren Ilhan Omar uit Minnesota. Voor de eerste keer komen er Native American (indiaanse) vrouwen in het Huis, Sharice Davids uit Kansas (ook openlijk lesbisch) en Deb Haaland uit New Mexico.
Lees ook het standpunt van Maarten Rabaey: De échte winnaars van deze midterms? Amerika’s vrouwen en minderheden
Bijzonder, gezien Trumps tirades tegen illegale immigratie, was ook de zege van Debbie Mucarsel-Powell, van oorsprong een immigrante uit Ecuador, in Florida. Dat gold ook voor de overwinning van afgevaardigde Alexandria Ocasio-Cortez uit New York, nu met 29 jaar het jongste Congreslid ooit (het oudste lid op dit moment is herkozen senator Dianne Feinstein uit Californië, 85 jaar).
Afrikaans-Amerikaanse vrouwen deden het ook goed. Zo kozen Massachusetts en Connecticut voor het eerst zwarte vrouwen in het Huis, Ayanna Pressley en Jahana Hayes. Ook elders waren zwarte vrouwen succesvol. “Geen van ons kandideerde zich om geschiedenis te maken”, zei Pressley gisteravond in haar speech, “wij deden mee om verandering tot stand te brengen. Maar de historische betekenis van vanavond is mij niet ontgaan.” Vijftig jaar geleden werd Shirley Chisholm als eerste zwarte vrouw gekozen in het Congres.
Meer over de verkiezingen in de VS
Het Huis van Afgevaardigden is de komende twee jaar in handen van de Democraten. Wat kunnen de Democraten met hun meerderheid in het Huis doen?
De Republikeinen versterken intussen hun greep op de Senaat. Amerika krijgt een verdeeld Congres. Wat betekent dat voor Trumps beleidsagenda?
Is Trump nu winnaar of verliezer van de verkiezingen? En wat doet dit met zijn macht? Koen Vidal beantwoordde vanmiddag al uw vragen: herlees het hier.
Lange weg te gaan
De nu gekozen vrouwen kunnen volgens analisten de weg vrijmaken voor andere vrouwen bij komende verkiezingen. “Het is nog een lange weg naar gelijke vertegenwoordiging, maar vandaag was een enorme stap voorwaarts naar hoe leiderschap in dit land eruit kan en zal zien”, zei Kimberly Peeler-Allen van Higher Heights for America, dat ijvert voor zwarte vrouwen in de politiek.
De successen lijken een gevolg van een opmars van vrouwen in de Amerikaanse politiek, die begon met de massale Vrouwenmars tegen Trump de dag na zijn inauguratie in januari 2017. Volgens analisten speelden zowel de #MeToo-beweging tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag als zorgen over Trumps plannen om het recht op abortus in te perken een belangrijke rol.
De successen lijken een gevolg van een opmars van vrouwen in de Amerikaanse politiek, die begon met de massale Vrouwenmars tegen Trump in januari 2017
Vrouwen boekten overigens ook bij de Republikeinen succes. Marsha Blackburn wordt de eerste vrouwelijke senator van Tennessee. Martha McSally kan de eerste vrouw in de Senaat voor Arizona worden (en anders wordt het haar Democratische rivale Kyrsten Sinema). Republikeinen Kim Reynolds en Laura Kelly worden de eerste vrouwelijke gouverneurs van Iowa en Kansas.
Ook verliezende vrouwen
Bij de Democraten redde een aantal kansrijke vrouwelijke kandidaten het bij alle successen toch niet. Zo verloor ex-gevechtspiloot Amy McGrath in Kentucky de race om het Huis. Stacey Abrams slaagde er net niet in de eerste zwarte vrouwelijke gouverneur van Georgia te worden. En in Idaho werd Paulette Jordan toch niet de allereerste Native American gouverneur.
Opiniepeilingen lieten zien dat vrouwen in het algemeen relatief vaker voor Democratische kandidaten stemden, met name bij zetels in het Huis van Afgevaardigden. Maar terwijl vrouwen zo een belangrijke factor waren bij de herovering van het Huis door de Democraten, gingen ze in een aantal cruciale gevechten om zetels in de Senaat juist mee met de Republikeinen.
Volgens een peiling van persbureau AP stemde 55 procent van de vrouwen op de Democraten en 41 procent op de Republikeinen. Vooral onder jonge vrouwen van 18 tot 29 jaar waren de Democraten populair, met 63 procent. Witte vrouwen stemden vrijwel even vaak op Democraten als Republikeinen, 50 tegen 46 procent. Zwarte vrouwen kozen met 78 procent Democratisch.