Markante plekken: de Herkenrodekazerne in Hasselt
In de reeks "Markante plekken" gaat onze fotograaf Alexander Dumarey elke week op zoek naar een opvallende plaats met een verhaal. Soms bekend, soms vergeten. Soms druk, soms verlaten. Soms nieuw, soms eeuwen oud. Maar allemaal hebben ze een boeiende geschiedenis. Vandaag: de Herkenrodekazerne in Hasselt.
Refugehuis. Militaire kazerne. Rechtbank. Kantoren. Het complex in de Hasseltse binnenstad dat bekendstaat als de Herkenrodekazerne heeft in een periode van bijna 500 jaar al een pak verschillende invullingen gehad. Daar komt nu nog eentje bij, de kazerne wordt de komende jaren omgebouwd tot een woonproject.
Het poortgebouw van de kazerne is één van de oudste gebouwen van de stad, het Refugehuis van de abdij van Herkenrode. Dit pand wordt in 1542 gebouwd in opdracht van Mechtildis de Lechy, abdis van Herkenrode. Het dient, wanneer er oorlog of gevaar dreigt, als noodverblijf voor de orde. De zusters zijn veiliger binnen de stadsmuren dan in de onbeschermde abdij op het platteland.
Tijdens de Franse Revolutie worden de kloosters opgeheven, het vastgoed wordt openbaar verkocht. In 1797 komt het refugehuis zo in handen van Pierre de Libotton. Hij verkoopt het complex op zijn beurt in 1832 aan de stad Hasselt.
De stad breidt het complex uit en neemt het in 1833 in gebruik als kazerne. Er is plaats voor zo'n 800 infanteriesoldaten. In 1847 krijgen de gebouwen weer een nieuwe eigenaar: de Belgische staat. Zij brengen er in 1888 het 11e linieregiment in onder. De kazerne is tot de ontbinding van het regiment in 1956 hun thuisbasis.
Hierna krijgt het complex een pak verschillende invullingen. Zo is er in de jaren 80 een technische school gevestigd, heeft onder meer de Regie der Gebouwen er kantoren en neemt vanaf 1993 het Hasseltse vredegerecht er zijn intrek.
In 2012 verhuist het vredegerecht naar het nieuwe gerechtsgebouw en komt de Herkenrodekazerne leeg te staan. Eind 2014 worden de gebouwen opnieuw eigendom van de stad. In het poortgebouw zal over enkele jaren het rectoraat van de Universiteit Hasselt worden ondergebracht.
De rest van het complex wordt in 2015 aan Refugehuis, een samenwerking tussen Kolmont en Vestio, verkocht. Zij ontwikkelen de komende jaren een grootschalig woonproject op de site. Een deel van de gebouwen wordt gesloopt en vervangen door nieuwbouw, een deel wordt gerenoveerd.
