Mieke Vogels openhartig in "De rotonde" over diagnose van uitgezaaide prostaatkanker bij man Willy: "We bouwen samen af"

In "De rotonde" overloopt Christel Van Dyck elke week met een gast de zogenoemde afslagen van het leven. Bij Mieke Vogels raken de afslagen "liefde" en "dood" gevoelige snaren. We vatten het gesprek samen aan de hand van haar twee grote liefdes: Michel en Willy. Michel verloor ze aan lymfeklierkanker, Willy vecht momenteel tegen prostaatkanker.

Haar eerste grote liefde was hij: Michel, een jongen met wie Vogels samen in scoutsleiding stond. "We waren een hele goeie match, we waren echt wel verliefd." Maar plots, toen Vogels in haar laatste middelbaar zat en Michel in zijn eerste kandidatuur, werd Michel ziek.

Er waren nog geen telefoons dus Vogels moest bij het huis van haar vriend gaan bellen om te vragen of er iets was. Michel was voor observatie in het ziekenhuis, klonk het. "Hij zag er heel verward uit toen ik hem ging bezoeken. Zijn vader zei dat Michel wat depressief was van de examens en dat hij te veel had gestudeerd." Maar ze hadden wel een ruggenmergpunctie gedaan en een klier weggenomen. 

Vogels wilde absoluut weten wat er aan de hand was met Michel. "Ik ben in de medische encyclopedie van mijn grootvader gaan kijken en toen kwam ik uit bij lymfeklierkanker, ofwel de ziekte van Hodgkin. Ik heb dan een afspraak gemaakt bij de huisdokter, maar die was afstandelijk. Ik zei hem dat ik wilde weten wat Michel had, want dat hij mijn lief was. De dokter zei dat hij niks kon zeggen omdat ik geen familie was. Ik vroeg of hij op zijn minst kon bevestigen dat Michel de ziekte van Hodgkin had. De dokter antwoordde: "Die jongen heeft niet veel toekomst, zoek een ander". Kunt ge u dat voorstellen? Dat moet je toch niet zeggen tegen iemand van 18 jaar die smoorverliefd is?"

In haar eerste jaar "pol en soc" (politieke wetenschappen en sociologie) werd het alsmaar duidelijk dat het niet goed ging met Michel en wat die ziekte van Hodgkin betekende. Voor Vogels was het duidelijk: ze wilde samenzijn met Michel en ze wilde ook een kind met hem, want hij moest kunnen voortleven in zijn kinderen. "Dan heb ik de deur van de unief achter mij dichtgetrokken. Hij kon niet gaan werken, want hij was ziek. Ik ben dan gaan werken met het idee: na een paar maanden heb ik genoeg om iets te huren en dan kunnen we samenwonen en een gezinnetje stichten. Dat was heel naïef natuurlijk, want je stoot op allerlei problemen: de ziekenkas kwam niet tussen en dan was er nog de zwaarste koude douche: Michel was onvruchtbaar geworden door de bestralingen."

Maar ook op haar werk moest Vogels al snel een opdoffer verwerken. Toen ze promotie maakte bij het scheepvaartbedrijf, en daar in haar nieuwe functie de telefoon opnam, kwam er al snel een klacht van de baas van de schepen die het bedrijf vulde. Volgens de policy van het bedrijf mocht er op die functie geen vrouw zitten, zei hij. "Ik moest van de ene op de andere dag terug naar mijn vroegere stoel en tegelijkertijd een nieuwkomer, een man, opleiden tot wat ik al die tijd had gedaan. Toen dacht ik: "Neen, Vogels, dit is het absoluut niet"." Waarop Vogels zich weer inschreef aan de universiteit. 

Maar ze bleef wel voor Michel zorgen. Ook toen ze tijdens dat ziekteproces haar tweede grote liefde en huidige man Willy leert kennen. "Hij was op dat moment mijn grote steun en toeverlaat. Je begint met elkaar te praten en dan groeit er meer. Ik heb mij daar dikwijls schuldig over gevoeld tegenover Michel. Maar ik heb het hem altijd gezegd en hij heeft het altijd goed gevonden, omdat hij wist dat hij ging sterven. Dat moet heel verscheurend geweest zijn."

"Ik ben voor Michel blijven zorgen, op het laatste wel wat minder dan ik altijd gehoopt en gedacht had. Omdat ik het zelf niet meer aankon? Ja, een beetje. Ik heb ook geen afscheid kunnen nemen, dat vond ik heel erg." Op een bepaald moment ging het namelijk zo slecht met Michel -zijn longen waren vol water- dat ze hem "gesedeerd" hebben in het ziekenhuis, waardoor hij in slaap viel. Na de telefoon van Michels vader is Vogels meteen naar het ziekenhuis gegaan. "Ik vroeg aan de verpleegster: "Wanneer wordt hij wakker?" en toen zei ze: "Ge moet niet naïef zijn, die gaat nooit meer wakker worden". In die tijd was de medische wereld zo koud en kil, dat vind ik nog altijd spijtig."

(lees verder onder de foto)

Maar ondertussen wordt Vogels opnieuw geconfronteerd met een zware ziekte, dit keer bij haar man Willy. 

"Zes maanden nadat hij met pensioen is gegaan, hebben we het verdict van uitgezaaide prostaatkanker gekregen. Het is niet meer te genezen. Dan denk ik: het is zo oneerlijk. De hemel viel echt weer op mijn kop. Ik heb dat allemaal al eens meegemaakt. Waarom nu opnieuw?"

Het is zwaar, geeft Vogels toe. "We hebben wel nog heel mooie momenten gehad. De diagnose is nu negen jaar geleden gesteld, maar je bouwt wel samen af. Wij zijn bijvoorbeeld zot op de Ardennen. Tien jaar geleden stapten we 20 kilometer en picknickten we in het bos. Wij hoopten dat nog vele jaren te kunnen doen, maar we zijn nu zo ver afgebouwd dat als Willy een goede dag heeft, slechts een kilometer of twee stappen nog lukt. Je bouwt samen af."

"Prostaatkanker is een verschrikkelijke ziekte", gaat Vogels verder. "Een ziekte waar weinig over gesproken wordt." Dat is ook de reden waarom Vogels nu voor het eerst met haar verhaal naar buiten komt. "Heel weinig mensen weten wat prostaatkanker doet met iemand. Je moet de hele tijd hormonen nemen: een mannenlichaam wordt stilletjesaan een vrouwenlichaam. Je krijgt bredere heupen, alle haren verdwijnen, de seksuele lusten zijn totaal weg."

Dat er zo weinig over gepraat wordt, wijt Vogels voor een stuk ook aan de mannen zelf. "Bij borstkanker zijn er bijvoorbeeld BV's die ervoor uitkomen, met als gevolg dat er een groot lotgenotengevoel is. Er zijn acties zoals Pink Ribbon, er zijn loopwedstrijden tegen borstkanker en je hebt in het ziekenhuis ook borstverpleegkundigen waarbij je terechtkunt want borstkanker doet veel met een vrouwenlichaam. Maar prostaatkanker doet dan weer veel met een mannenlichaam en daar wordt niet over gesproken. Tenzij door Marc Van Eeghem, die helaas al overleden is, en zijn broer Kurt... Kurt heeft daar ondertussen wel dingen over gezegd. Maar ik wil mij daar dus graag bij aansluiten. Het is belangrijk dat er meer aandacht voor is en dat er ook een soort lotgenotengevoel komt. Mannen met prostaatkanker zijn volgens mij heel eenzaam." Zo hoopt Vogels dat er in de toekomst ook prostaatverpleegkundigen komen. 

Hoe lang Willy nog heeft, weet Vogels niet. "Maar het gaat alleszins niet beter op dit moment. Op den duur is je immuniteit ook zo aangetast door alle medicatie dat je allerlei andere kwalen krijgt. Ik hoop dat het nog een tijdje kan duren, maar dat weet je niet."

Vogels geeft toe dat ze erg bang is om alleen oud te worden. "Ik weet dat er honderdduizenden mensen zijn die alleen opstaan en 's avonds alleen gaan slapen, maar ik ben er bang voor. Ik heb kinderen en kleinkinderen - de mooiste en de slimste van de hele wereld -, ik heb vrienden en ik doe nog allerlei activiteiten. Ik heb geen financiële problemen. Ik mag dus niet klagen. Maar ik mag wel bang zijn." 

"Als ik bijvoorbeeld denk aan mijn moeder, die is 95 geworden, dan heb ik nog 30 jaar te gaan. Ik weet niet of ik dat wil (lacht). Op den duur... elke keer als ik daar kwam, stond er een doodsbrief. Is het zo'n cadeau om heel oud te worden? Ik weet het niet."