School uit Schoten veroordeeld na afwijzing van leerling met Down

De nu tienjarige Maxim volgde al jaren les op de Sint-Lutgardisschool. In mei 2016, Maxim had toen bijna het eerste leerjaar afgemaakt, kregen zijn ouders te horen dat ze maar beter uitkeken naar een andere school. Na een rondvraag van de directie was namelijk gebleken dat geen enkele leerkracht het zag zitten om de extra zorg voor Maxim er nog bovenop te nemen. Enkel de zorgleerkrachten. Unia daagde de school daarop voor de rechter en kreeg gelijk. Sint-Lutgardis moet een morele schadevergoeding van 650 euro aan Unia betalen.

"Deze uitspraak is belangrijk en heeft een grote precedentwaarde. Het is namelijk de eerste keer dat een rechter duidelijk maakt dat scholen niet op eigen houtje kunnen beslissen om leerlingen met een handicap te weigeren. Vandaag gebeurt dat geregeld", verklaarde directrice Els Keytsman van Unia. Volgens het gelijkekansencentrum blijkt uit onderzoek dat ouders van kinderen met een handicap gemiddeld meer dan vijf scholen aanspreken voor hun kind ingeschreven kan worden.

In een reactie aan Gazet van Antwerpen nuanceert de advocaat van de school, Pieter-Jan Fierens,  de preciese omstandigheden. “Plots vielen de twee stagiaires die anders Maxim persoonlijk begeleidden, weg. Er was dus een alternatief nodig.  Er kwam een rondvraag bij de leerkrachten naar hoe de school zoiets kon organiseren. De leraars wilden hem wel opvangen, maar konden niet, omdat ze voor een eigen klas staan.”

De rechter erkende dat de school de leerling niet formeel weigerde in te schrijven voor het volgende leerjaar, maar ze gaf de ouders wel het advies om op zoek te gaan naar een andere school. Dat komt neer op een "weigering onder tafel", luidt het vonnis. De rechter was voorts van mening dat de school de rechten van het kind heeft geschonden door de ouders op zo'n manier te intimideren. Ook toonde de instelling niet aan dat de gevraagde aanpassingen voor de jongen onredelijk waren en ging ze niet na welke redelijke aanpassingen de drempels kunnen wegnemen.

Nog volgens de rechter legde de school te veel de nadruk op wat de leerling niét kan en op de problemen voor de leerkrachten. Het "M-decreet neemt inclusie als uitgangspunt voor alle kinderen die door een beperking niet zomaar de lessen in het gewoon onderwijs kunnen volgen. Het is niet aan de school om eenzijdig te oordelen dat de leerling beter af zou zijn in het buitengewoon onderwijs", aldus het vonnis. 

Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) betreurt dat de ouders en de school onderling niet tot een gepaste oplossing zijn gekomen. “Ouders en school moeten met wederzijds respect steeds blijven zoeken naar een zo maximaal mogelijke invulling van inclusief onderwijs. Als de nodige inspanningen voor de school niet redelijk zijn, dan kan een leerling geweigerd worden”, aldus Crevits. De minister wijst er nog op dat de Vlaamse Gemeenschap door de betrokken school in de zaak betrokken werd. “De rechter heeft geoordeeld dat in deze aan de Vlaamse gemeenschap geen fout kan verweten worden”.

De vzw Gelijke Rechten voor Iedere Persoon met een handicap (GRIP) spreekt zonder meer van een historische uitspraak. “De rechter bevestigt hiermee het principieel recht op inclusief onderwijs voor alle leerlingen met een handicap en veroordeelt heel krachtig het niet naleven van het M-decreet. Dit is een wake-upcall voor scholen die het niet zo nauw nemen met het recht op inclusief onderwijs.”

De betrokken school maakt deel uit van het katholieke onderwijsnet. Lieven Boeve, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen, reageert niet op individuele gevallen en wil ook eerst het vonnis bekijken. “Het M-decreet is een grondige evolutie naar inclusief onderwijs. Dat is een proces en dat vraagt tijd. Dit is zo’n groeipijn. Wij proberen de scholen hierin bij te staan. We gaan hier de juiste lessen uit trekken.”

Maxim zelf zit ondertussen in het vierde leerjaar én in een gewone school.