Boeing verzweeg automatisch systeem dat 737 onbestuurbaar kan maken
Honderden piloten wereldwijd blijken zonder het te weten al jaren rond te vliegen met een veiligheidsvoorziening in de Boeing 737 Max, die onder specifieke omstandigheden het vliegtuig onbestuurbaar kan maken. Het systeem staat niet in de handleiding van het toestel. Mogelijk heeft het bijgedragen aan het ongeluk met het Lion Air-toestel eind oktober voor de kust van Indonesië. Daarbij vonden de 189 inzittenden de dood.
Fabrikant Boeing heeft een model van de 737 Max, type 8, uitgerust met het Maneuvering Characteristics Augmentation System (MCAS). Dat drukt automatisch de neus van een vliegtuig omlaag als dat onder bepaalde omstandigheden onder een te steile hoek vliegt. Een te grote ‘invalshoek’ kan er toe leiden dat een vliegtuig geen draagkracht meer heeft (een fenomeen dat stalling heet) en uit de lucht valt of zo’n scherpe duikvlucht maakt, dat piloten hun toestel niet meer kunnen besturen. Dat laatste lijkt gebeurd te zijn met vlucht JT610 van Lion Air.
Tegenover het vakblad Aviation Week bevestigt Boeing dat het MCAS geen onderdeel uitmaakt van andere versies van de 737 Max, die in 2011 op de markt kwam. Model 8 wordt sinds vorig jaar ingezet op lijndiensten. Het antistallingsysteem staat niet beschreven in de handleiding van het toestel, noch in het trainingsprogramma voor piloten, aldus Aviation Week.
Waarschuwing
Op 10 november bracht de vliegtuigbouwer een bulletin uit, waarin het klanten waarschuwt dat het MCAS onder specifieke omstandigheden door de vluchtcomputer wordt aangezet, zonder dat de piloot iets hoeft te doen. Enkele dagen eerder zei Boeing dat piloten waakzaam moesten zijn voor foutieve gegevens van een sensor die de invalshoek van een vliegtuig meet. Die afwijkingen waren ook gesignaleerd op eerdere vluchten met de verongelukte 737 Max 8 van Lion Air.
Dat een verkeerde interpretatie van de invalshoek de vluchtcomputer aanzet tot een gevaarlijke manoeuvre, kwam aan het licht in een advies dat een dag later werd verspreid door de Federal Aviation Administration (FAA), de Amerikaanse toezichthouder op de luchtvaart. De 737 heeft twee onafhankelijk van elkaar opererende sensoren voor de invalshoek, maar de melding van eentje is genoeg om de volautomatische correctie in te zetten.
In ons land heeft TUI Fly Belgium enkele vliegtuigen van dit type in haar vloot. Wereldwijd vliegen ongeveer 35 bedrijven met de Max 8. Een deel daarvan doet ook Belgische luchthavens aan.
De 737 Max is Boeings snelst verkopende passagierstoestel en wordt vooral ingezet op bestemmingen op de korte en middellange afstand. Er vliegen 219 toestellen van dit type rond; bijna 4.800 toestellen zijn er in bestelling.