Is een ordelijke brexit nu een feit? "We moeten toch voorzichtig blijven", zegt Rob Heirbaut
Het ontwerpakkoord over de brexit dat Britse en Europese onderhandelaars hebben bereikt, heeft nog een lange weg in de Britse regering én het Britse parlement af te leggen vooraleer het definitief is goedgekeurd. Dat zegt Europakenner Rob Heirbaut van VRT NWS. Volgens correspondent Lia van Bekhoven zijn de eerste reacties in het Verenigd Koninkrijk veeleer negatief.
Het hele Verenigd Koninkrijk blijft nog een poos een onderdeel van de douane-unie van en met de Europese Unie en Noord-Ierland zal een onderdeel van de Europese interne markt voor goederen blijven: dat zijn de Britse en Europese onderhandelaars over de brexit overeengekomen in een poging het heikele onderwerp van de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te ontmijnen.
Toch aarzelt Rob Heirbaut om te concluderen dat een ordelijke brexit nu een feit is. "We moeten toch voorzichtig blijven", zegt hij vanavond in "Het Journaal". "Toen wij lokale verkiezingen hadden op 14 oktober, hadden de onderhandelaars al een akkoord bereikt. Toen kwam vanuit Londen het signaal dat de Britse regering het nooit zou goedkeuren."
"Het verschil nu is dat aan die tekst is gesleuteld, dat nu sprake is van een douane-unie met het hele Verenigd Koninkrijk en dat de Britse premier Theresa May nu bereid is om dit tekst aan haar regering voor te leggen. Dat zal ze morgen om 15 uur doen. Haar ministers kunnen tot die tijd het akkoord alvast inkijken."
"Sommige Britse ministers zullen het een heel slecht akkoord vinden en misschien zullen er een aantal opstappen. Het komt er op neer dat de Britten een tijdlang geen eigen handelsakkoorden zullen kunnen sluiten met bijvoorbeeld de VS of China net omdat ze deel blijven uitmaken van een douane-unie. Harde brexiteers willen graag op eigen benen staan en niet langer afhankelijk zijn van het Europese handelsbeleid."
Europese standaarden
"Nog een nadeel [voor de harde brexiteers] is dat Europa eist dat de Britten Europese milieuwetgeving, sociale wetgeving en standaarden blijven respecteren. Dat zijn bijkomende voorwaarden die veel leden van de Britse regering moeilijk zullen kunnen aanvaarden."
"Stel dat de Britse regering het akkoord goedkeurt, dan moet het Britse parlement dat vervolgens ook nog doen. Daar is de regering afhankelijk van de Noord-Ierse unionisten om een meerderheid te hebben. Zij kunnen nog dwarsliggen en het is zeer de vraag of May bij de oppositie van Labour kan aankloppen. Op 136 dagen van de brexit-deadline is het nog altijd mogelijk dat dit akkoord het niet haalt en dat we op een no deal afstevenen."
"Slavenkolonie"
Ook correspondent Lia van Bekhoven in Londen aarzelt om dit akkoord een doorbraak te noemen. "Als ik naar de eerste reacties luister, lijkt het alsof niemand blij is", zegt ze in "Terzake" op Canvas. "Sommigen zeggen: dit betekent dat we een vazalstaat van de EU worden."
"Ik heb zelfs de term "slavenkolonie" horen vallen omdat het Verenigd Koninkrijk de regels van de EU moet blijven volgen. Anderen zeggen: dit belet ons precies om te doen wat we wilden, het Singapore van het Westen worden. De reacties zijn tot nu toe niet goed voor May."
In "De afspraak" op Canvas laat ook professor in de internationale economie Paul De Grauwe van de Londen School of Economics zijn licht op de zaak schijnen. Dat gesprek kan u hieronder integraal bekijken:
