Spelersmakelaar Veljkovic sluit deal met gerecht in ruil voor strafvermindering en wordt eerste spijtoptant in België

Spelersmakelaar Dejan Veljkovic werd begin oktober door de speurders van zijn bed gelicht en sindsdien zit hij in de cel. Veljkovic wordt beschouwd als dé spilfiguur in het grote onderzoek naar fraude en omkoping in de Belgische voetbalwereld. Zelf wordt hij verdacht van witwaspraktijken, lidmaatschap van een criminele organisatie en omkoping. Hij moest vandaag voor de raadkamer komen, die beslist heeft om Veljkovic vrij te laten onder strenge voorwaarden. 

Maar er is méér. Nu blijkt dat hij belangrijke informatie aan de speurders zal geven in ruil voor strafvermindering. Meteen is zo de eerste spijtoptant in de Belgische geschiedenis een feit – de wet werd pas eerder dit jaar goedgekeurd. Concreet is er al afgesproken waarover hij verklaringen zal afleggen en welke straf hij dan zal krijgen. Welke straf dat precies is, is nog niet geweten.

Zeker is dat de rol van Veljkovic niet te onderschatten is. Hij zette de afgelopen jaren financiële constructies op samen met verschillende grote Belgische voetbalclubs – denk aan KV Mechelen, Racing Genk, Lokeren, Club Brugge en Standard. Op die manier keerde hij volgens het federaal parket zichzelf verdoken commissielonen uit. De spelers voor wie hij optrad, kregen zo ook verdoken verloningen en vergoedingen. Daarnaast had hij ook de hand in wedstrijdvervalsing. Over die twee luiken weet hij véél. Voor dat alles riskeerde hij 15 jaar, maar met de regeling zal dat een pak minder zijn allicht.

"Het is natuurlijk heel belangrijk voor het onderzoek", benadrukt Eric Van der Sypt van het federaal parket. "We denken dat meneer Veljkovic een belangrijke bijdrage zal leveren aan het onderzoek. De man is verplicht om oprechte en volledige verklaringen af te leggen over zijn eigen aandeel en het aandeel van derden. Het is evident dat dat het onderzoek op een belangrijke manier vooruithelpt." 

VIDEO: bekijk hieronder het interview met advocaat Kris Luyckx in "Terzake

Toch ziet Van der Sypt de spijtoptantenregeling niet als een beloning voor Veljkovic. "Het is zeker geen beloning. Het is een regeling waar iets tegenover staat. Hij krijgt nog altijd een straf, die in verhouding zal staan met zijn verklaringen. Hij zal de komende dagen verhoord worden en we verwachten dan volledige verklaringen."

Volgens zijn advocaat Kris Luyckx zal hij volledige openheid in de zaken brengen. "Veljkovic zal de activiteiten als makelaar volledig in kaart laten brengen en zal tot in detail zijn medewerking verlenen." Hij was volgens zijn advocaat vrij snel tot inzicht gekomen over wat er allemaal misgegaan is in het verleden. "Hij werkte als makelaar in een sector waar normeloosheid de norm was en kon op geen enkele manier terug. Daarom is hij beginnen praten. Maar hij is niet de enige verantwoordelijke."

Veljkovic wordt op die manier de eerste spijtoptant in de Belgische justitiegeschiedenis. De wet werd gemaakt door minister van Justitie Koen Geens (CD&V) en werd eerder dit jaar goedgekeurd. Maar hoe zat dat weer met die regeling? 

Een spijtoptant is een (mede)dader die belangrijke informatie doorspeelt aan het gerecht in ruil voor strafvermindering of bepaalde afspraken. In de wet staat dat het om “substantiële, onthullende, oprechte en volledige verklaringen” moet gaan, dus een dader kan niet om het even wat verklaren. In ruil voor die informatie krijgen spijtoptanten strafvermindering of een aangepast regime in de gevangenis. De bedoeling van de wet is dat zware criminelen die anders door de mazen van het politienet zouden glippen, toch gevat kunnen worden. Aan de regeling zijn ook strenge voorwaarden verbonden. Zo kan het alleen bij zware vormen van criminaliteit, zoals georganiseerde misdaad of terrorisme. Spijtoptanten moeten hun feiten ook altijd erkennen.

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) heeft al gereageerd. "Het is meteen bewezen dat de spijtoptantenregeling niet alleen een kwestie is van de Bende van Nijvel, maar ook een ruimere toepassing heeft. Wanneer men correcte afspraken maakt, denk ik dat dit justitie helpt vooruitgaan." Volgens Geens is het allerminst de bedoeling dat daders hun straf ontlopen, iets wat critici wel aanhalen. "Het is in elk geval niet de bedoeling van de Belgische regeling om de straffen van daders kwijt te schelden. Integendeel. Het gaat niet om het kwijtschelden van een straf, maar er is zekerheid en voorspelbaarheid. En dat is wat verdachten juist zoeken, zonder dat ze hun straf zullen ontlopen."