LEES OOK. De eerste spijtoptant van het land: krijgt Veljkovic nu geen straf? En wordt hij beschermd?

Spelersmakelaar Dejan Veljkovic moest vandaag voor de raadkamer in Tongeren verschijnen. Die liet hem onder strenge voorwaarden vrij.

Advocaat Kris Luyckx pakte ook uit met een verrassing van formaat: zijn cliënt heeft na lang onderhandelen een geheime deal gesloten met het federaal parket, dat het onderzoek naar witwas, matchfixing en corruptie in het voetbal voert.

Veljkovic blijft sowieso verdachte in het dossier. Maar hij zal de speurders vertellen wat zijn rol is in het voetbalschandaal. Dat moet hem strafvermindering opleveren. “Hij gaat als spijtoptant zijn volledige medewerking verlenen en zijn volledige boekhouding opendoen”, verklaarde Luyckx over zijn cliënt, die hij samen verdedigt met zijn collega Bart Verbelen. “We zijn opgelucht dat er een deal is. Iedereen moet beter worden van dit akkoord.”

Eerste spijtoptant

“Eigenlijk is hij de eerste spijtoptant naar aanleiding van de nieuwe wet die sinds augustus bestaat”, klinkt het nog.

Op de vraag waarom Veljkovic spijtoptant is geworden, antwoordde Luyckx dat de makelaar “heel hard leed” onder zijn aanhouding. “Hij is meer dan tien kilo afgevallen in de gevangenis en dreigde het enige kind van de rekening te worden. Dus dacht hij: ‘Ik ga aan de andere zijde staan en verleen volledige medewerking.’ Hij werkte in een sector waar normeloosheid de norm was en kon niet terug. Maar hij is niet de enige verantwoordelijke. Het initiatief ging uit van de verdediging.” Bovendien, benadrukt Luyckx, is Veljkovic “geen beroepscrimineel”.

(Lees verder onder de video)

Toezeggingen

De vraag is nu: welke toezeggingen heeft Veljkovic gekregen in ruil voor zijn volledige medewerking? Er zijn immers nog veel vragen waarop hij een antwoord kan/moet geven. De man zal in ieder geval duidelijkheid moeten verschaffen over zijn aandeel als makelaar. Op welke transfers heeft hij zwart geld verdiend?

LEES OOK. Zo ontstond de eerste ontmoeting tussen scheidsrechter Bart Vertenten en makelaar Dejan Veljkovic

Maar ook in het luik omkoping zal Veljkovic duidelijkheid moeten scheppen. Zo zal hij moeten antwoorden op de vraag of hij scheidsrechter Bart Vertenten benaderd heeft en of hij Waasland-Beveren heeft proberen omkopen eind vorig seizoen?

LEES OOK. Hoe KV Mechelen zichzelf in nesten fixte: “De coach ligt dwars. Hij wil met de beste ploeg spelen” (+)

Gokchinees

Het is niet de eerste keer dat Luyckx een cliënt van hem kan overtuigen om mee te werken met het gerecht. Ruim tien jaar geleden, in de zaak rond het gokschandaal van de Chinees Ye, lukte dat Luyckx ook al met Patrick Deman. De gewezen hulptrainer van SK Lierse werkte mee met het gerecht en verklaarde onder meer dat trainer Paul Put, een van de hoofdverdachten toen, bereid was om wedstrijden te verliezen om de waarde van de club te doen dalen, zodat Zheyun Ye die zou kunnen overnemen. Pas later werd duidelijk dat Ye om andere redenen wedstrijden wou manipuleren.

In ruil voor zijn medewerking met het gerecht kreeg Patrick Deman maar 12 maanden cel met uitstel en een boete van 5.500 euro, waarvan de helft met uitstel.

Sharia4Belgium

Ook Syriëstrijder Jejoen Bontinck werd, als kroongetuige in het onderzoek naar Sharia4Belgium, verdedigd door Kris Luyckx. Bontinck legde tijdens het onderzoek verregaande verklaringen af over de organisatie. Het leverde de speurders informatie op die ze anders wellicht nooit hadden gekregen.

Jejoen Bontinck kwam er vanaf met maar 40 maanden voorwaardelijk op het Sharia4Belgium-proces, terwijl de openbaar aanklager 4 jaar tegen hem had geëist.

Dirk Trioen

Maar de meest bekende spijtoptant is ongetwijfeld Dirk Trioen die in de jaren ’90 de Bende van de Miljardair hielp oprollen. Zij haalden meisjes uit Azië en Oost-Europa naar hier om ze in de prostitutie te dwingen. Trioen wist waarover hij praatte toen hij met de politie ging samenwerken, want de gewezen buitenwipper moest de meisjes bewaken en af en toe een lesje leren.

In 2006 stapte hij zelf uit het leven.

Wat is een spijtoptant?

De wet op de spijtoptanten bestaat al langer, maar pas sinds deze zomer is er echt een wettelijke regeling.

Voor bepaalde misdrijven (o.a. in het kader van de drugswet) was wel al voorzien in een systeem van strafuitsluitende of strafverminderende verschoningsgronden ten aanzien van daders, mededaders of medeplichtigen die het bestaan van bepaalde misdaden of wanbedrijven aangeven of de identiteit van betrokkenen meedelen.

De wetgever legt de bevoegdheid om te beslissen over het eventueel toepassen van de spijtoptantenregeling en het kwalificeren van een persoon als spijtoptant bij het openbaar ministerie, het gerecht dus. De toepassing van de spijtoptantenregeling is dus in geen geval een automatisme.

Toch kan niet iedereen zich als spijtoptant opgeven. Wanneer iemand zijn partner bijvoorbeeld doodt, zal hij niet onder de spijtoptantenregeling kunnen vallen. Ook al legt hij misschien verregaande verklaringen af. De wet geldt alleen in zoals dat heet “de vervolging van de meest maatschappij-ontwrichtende vormen van criminaliteit zoals terroristische misdrijven, misdrijven in het kader van criminele organisaties, valsmunterij, enz.”

Het moet bovendien gaan om belangrijke en betrouwbare informatie, die nieuw is en nog niet bij het gerecht is gekend. Anders kan men niet op strafvermindering rekenen.

Spijtoptanten maken zich uiteraard niet populair bij andere betrokkenen in het dossier. Zo zijn er voorbeelden uit het motorbendenmilieu waarbij ‘klikkers’ nadien hard worden aangepakt.

In bepaalde gevallen kan wie uit de biecht klapt, daarom bescherming krijgen of in extreme gevallen zelfs een nieuwe identiteit.

Minister van Justitie reageert

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) heeft al gereageerd. “Het is meteen bewezen dat de spijtoptantenregeling niet alleen een kwestie is van de Bende van Nijvel, maar ook een ruimere toepassing heeft. Wanneer men correcte afspraken maakt, denk ik dat dit justitie helpt vooruitgaan”, zegt de minister in een persbericht.

Volgens Geens is het allerminst de bedoeling dat daders hun straf ontlopen, iets wat critici vaak aanhalen. “Maar het is in geen geval de bedoeling van de Belgische regeling om de straffen van daders kwijt te schelden. Integendeel. Het gaat niet om het kwijtschelden van een straf, maar er is zekerheid en voorspelbaarheid. En dat is wat verdachten juist zoeken, zonder dat ze hun straf zullen ontlopen.”