Zuhal Demir fragiel in "Die huis": "Het is heel moeilijk te aanvaarden dat je moeder er niet meer is"
In "Die huis" hebben we vanavond de vrouw achter staatssecretaris voor Gelijke Kansen Zuhal Demir (38, N-VA) leren kennen: een vat vol emoties. De Belgische politica met Turk-Koerdische roots, geboren in een mijnwerkersgezin in Genk zal het bij Eric Goens vaak hebben over haar afkomst, én over haar geliefde moeder. Demir betekent "ijzer" in het Turks, maar de politica ging er bijna onderdoor na de dood van haar moeder eerder dit jaar. "Ik had net een baby, maar ik raakte mijn bed niet meer uit", vertelt ze zonder schroom.
Ik wil niet dat mijn dochters afhankelijk zijn van een man. Ze moeten een diploma halen en werken
De ouders van Demir blijken erg vooruitstrevend voor hun tijd. In het gezin met vijf kinderen -twee zonen, drie dochters- wordt er hard op gehamerd dat ze moeten studeren. "De jongens zullen hun plan wel trekken, maar de dochters die moeten hun diploma halen én die moeten werken. Ik wil niet dat ze afhankelijk zijn van een man", klopte moeder Guler al vroeg op tafel. Demir omschrijft haar met fierheid als een "moderne feministe".
Het was moeder Guler die ook verhinderde dat het gezin terug naar Turkije keerde toen de mijnen in 1989 sloten. "Mijn vader wilde eigenlijk terug. Mijn moeder zei no way. Dat weet ik nog goed, ik was 9 jaar. Mijn ouders hebben nooit ruzie gehad behalve toen. Er zijn heel harde woorden gevallen", aldus Demir. Guler maakte zich zorgen over de kinderen. "Wat moet er met hen gebeuren? Ze kunnen niet eens fatsoenlijk Turks. Zij gaan in Turkije niet kunnen volgen op school", vermoedde ze sterk. Guler won uiteindelijk het pleidooi waarvoor Demir haar eeuwig dankbaar blijft.
Het is zo raar. Zo had het niet moeten zijn
Op 22 januari overlijdt Guler, amper zes weken na de geboorte van Demirs dochtertje Rozanne. Een zware klap voor de politica. "Het is alsof een vleugel van mij is afgeknipt. Het zo raar. Zo had het niet moeten zijn. Het voelt alsof het leven op mijn hoofd is gevallen, vooral het laatste jaar dan. We hebben allemaal een man en kinderen. 's Avonds keren we dan terug naar ons gezin, maar mijn vader die zit helemaal alleen in dat huis. Het leven is niet eerlijk", haalt Demir een zakdoek boven aan het zwembad.
"Wist je dat ik met Rozanne dan thuis was en ik geen zin had om wakker te worden? Ik heb een periode gehad dat de levensvreugde (wikt haar woorden, red.)... ik raakte niet meer uit mijn bed tot mijn zus zei: "Nú ga je eens voor je dochter zorgen." In bed blijven liggen... En zo ben ik totaal niet. Wat een jaar."
Revolteren, zelfs tegen de dood
Aan tafel met haar nicht Ide komen de herinneringen aan moeder Guler opnieuw boven. "Ik heb het geluk gehad dat mijn moeder altijd klaarstond. Je trok de deur open en, of je nu om 12 of om 16 uur van school kwam, ze stond altijd thuis met eten. Ik ga dat niet kunnen doen voor Rozanne." Eric Goens noemt het een soort "heiligenverering" van Demir voor haar moeder. "Dat is ook zo", geeft ze grif toe.
Demir heeft geen afscheid kunnen nemen van haar moeder. Haar broers en zussen wisten dat het einde er zat aan te komen, maar Demir wilde dat niet inzien. Zoals ze soms in opstand komt in de politiek, zo komt ze fel in opstand tegen de dood. "De dokter had dat gezegd dat mijn moeder niet meer lang had. Mijn zus en broer probeerden dat te zeggen, maar ik was kwaad. Ik kon daar niet tegen. Ik vind de dood echt een onrecht. Ik kan dat nog altijd niet aanvaarden. Ik weet wel dat het zal moeten, maar het is heel moeilijk om te aanvaarden dat je moeder er niet is. Vreselijk."