Drie artsen naar assisen voor schending voorwaarden euthanasie
Drie artsen uit Oost-Vlaanderen moeten zich voor het Gentse hof van assisen verantwoorden voor het niet naleven van de voorwaarden voor euthanasie bij een 38-jarige vrouw in Sint-Niklaas in 2010. Dat heeft de Gentse kamer van inbeschuldigingstelling vandaag beslist. De artsen worden beschuldigd van vergiftiging.
De 38-jarige Tine Nys kreeg op 27 april 2010 euthanasie op basis van psychisch lijden. Volgens de nabestaanden van de vrouw ging het om een amateuristisch uitgevoerde euthanasie en werden de voorwaarden van de euthanasiewet niet nageleefd. Een van de zussen van de vrouw diende een klacht met burgerlijke partijstelling in en het gerecht onderzocht de zaak.
De kamer van inbeschuldigingstelling oordeelde vandaag dat er voldoende aanwijzingen zijn dat de voorwaarden en procedures die de euthanasiewet oplegt niet nageleefd zijn. De drie artsen, twee dokters en een psychiater, werden verwezen naar het Gentse hof van assisen voor vergiftiging. Het is voor zover bekend de eerste keer dat artsen zich daarvoor moeten verantwoorden sinds de inwerkingtreding van de euthanasiewet in 2002.
Afgesprongen relatie
De zussen van Tine Nys getuigden twee jaar geleden in Terzake over de euthanasie. “Op kerstavond 2009 vertelde ze haar huisarts dat ze een aanvraag voor euthanasie zou indienen. Ze had een psychiatrisch verleden, maar op dat moment had ze al vijftien jaar niet meer in de psychiatrie verbleven en volgde ze geen behandeling”, stelden de zussen.
De aanleiding voor de euthanasie was een afgesprongen relatie. Volgens haar zussen ging de vrouw zelf op zoek naar drie artsen en wisselden die onderling geen informatie uit. “Om euthanasie te krijgen op basis van psychisch lijden moet je een psychische ongeneeslijke aandoening hebben. Tine had dat eigenlijk niet. Dus heeft ze twee maanden voor haar dood een nieuwe diagnose geformuleerd gekregen op basis van nieuwe testen. Dat bleek autisme te zijn. (..) Maar we begrijpen niet waarom er toen geen andere behandelopties voorgesteld zijn.”
Als niet alle voorwaarden strikt worden nageleefd, is de levensbeëindiging nog altijd strafbaar. De drie artsen riskeren in theorie tot levenslang
Nonchalant
De arts die de euthanasie uitvoerde, was volgens de zussen nonchalant. “Hij vergeleek haar dood met die van een huisdier dat lijdt en een spuitje krijgt. Bovendien had hij niet het nodige materiaal bij. De baxter met de dodelijke vloeistof legde hij naast haar op de zetel. Terwijl ze lag te sterven viel de plastic zak op haar gezicht. (..) Ook vroeg hij onze vader de naald in haar arm vast te houden omdat hij was vergeten pleisters mee te brengen. Toen ze was overleden, vroeg hij onze ouders of ze met de stethoscoop wilden luisteren om te controleren dat haar hart wel degelijk was gestopt met kloppen.”
De euthanasiewet bepaalt dat artsen die in welomschreven gevallen iemand euthanaseren zich kunnen beroepen op een wettelijke rechtvaardigingsgrond, en daardoor niet vervolgd worden. Dat geldt echter alleen in zoverre de euthanasie wordt toegepast conform de voorwaarden en procedures van de wet. Als niet alle voorwaarden strikt worden nageleefd, is de levensbeëindiging nog altijd strafbaar. De drie artsen moeten zich daardoor verantwoorden voor vergiftiging en riskeren in theorie tot levenslang.
De volksjury zal uiteindelijk moet oordelen over schuld of onschuld van de artsen. Het proces zal in de loop van volgend jaar plaatsvinden voor het hof van assisen in Gent.
“In eer en geweten gehandeld”
De artsen “worden voorgesteld als halve moordenaars, terwijl ze in eer en geweten gehandeld hebben”. Dat zegt advocaat Alain Légat, die optreedt voor één van de artsen. “De verwijzing naar het assisenhof is geen schuldbewijs. Het betekent alleen dat er volgens de kamer van inbeschuldigingstelling voldoende bezwaren zijn om ze door te verwijzen. In Dendermonde waren ze een andere mening toegedaan.”
De raadkamer in Dendermonde oordeelde inderdaad dat er onvoldoende aanwijzingen waren voor een assisenproces, maar de burgerlijke partij ging daartegen in beroep.
‘We hebben een goede wet, maar hij moet op een correcte manier worden toegepast’
Jean-Jacques De Gucht, euthanasiespecialist bij Open Vld, vreest hoe dan ook dat men “dit waarschijnlijk zal proberen te gebruiken om de euthanasiewet opnieuw aan te vallen”. “We hebben nochtans een goede wet, maar hij moet op een correcte manier worden toegepast. Als je de procedure niet volgt, zet je heel veel op het spel.”
Volgens het parlementslid ziet het er naar uit dat de toepassing van de euthanasie in dit geval niet professioneel is uitgevoerd, wat los staat van de vraag of de patiënte al dan niet recht had op euthanasie. “Het is nu aan het gerecht om zich te buigen over de gevolgde procedure”, zegt hij.