Hillary Clinton: “Europa moet vluchtelingenstroom strenger aanpakken om populistische dreiging om te keren”

In een interview met The Guardian prijst de voormalige Democratische presidentskandidaat in de VS de gastvrijheid van onder andere Duitse bondskanselier Angela Merkel (lees: “Wir schaffen das”). “Maar”, zegt ze, “Europa heeft gedaan wat het kon.” Groeiende populariteit voor populistische partijen is volgens haar een nefast gevolg.

Nu zouden de lidstaten een duidelijk signaal de wereld moeten insturen dat ze niet langer in staat zijn om de vluchtelingen op te vangen. “Want als het probleem niet wordt aangepakt, zal dat zich politiek uiten”, aldus Clinton. Ook de brexit is volgens haar een gevolg van de vluchtelingencrisis.

Clintons opmerkingen zullen waarschijnlijk niet van harte ontvangen worden in Europa. Het continent worstelde lang om een uniforme positie in te nemen. De lidstaten moesten in het jaar 2015 dan ook zeer plots 1 miljoen vluchtelingen herbergen. Al pleitten ze voor een gelijke verdeling, Italië, Duitsland en Griekenland ontvingen daarbij het grootste aantal vluchtelingen. Andere Europese lidstaten, in bijvoorbeeld Oost-Europa, wezen die eisen af en stelden zich minder ontvankelijk op. 

Populisme is een politieke stijl die bepaalde partijen hanteren. Daarbij staat eigen volk centraal. Ook proberen zulke partijen een directe band te creëren tussen de leider van de partij en het volk. Daar valt in theorie natuurlijk het een en ander over te zeggen.

Trump won de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2016 met enkele populistische beloftes. Zo zou hij een muur bouwen tussen Mexico en de Verenigde Staten. Op die manier wou hij voorkomen dat er nog “verkrachters” en “criminelen” de VS binnendrongen. Verder nog zou hij moslims bannen. Dat zei hij vlak na de schietpartij in San Bernardino waarbij een getrouwd koppel van moslimorigine een zorginstelling binnenviel en er met een semiautomatisch geweer tekeerging. Er vielen 14 doden en 24 gewonden.

In Europa voert vicepremier Matteo Salvini in Italië dan weer een populistisch beleid. Zo weigerde hij een begrotingsoefening te maken die voldeed aan de wensen van de Europese Commissie. In plaats daarvan zou hij meer uitgeven: eigen volk eerst.

Daarnaast is Geert Wilders behoorlijk populair in Nederland. Maar ook Viktor Orban in Hongarije en Jaroslaw Kaczynski in Polen hollen de Europese waarden graag uit. Orban weigerde dan ook meer migranten te verwelkomen. Om dat te verwezenlijken huurde hij grenswachters in die de –met prikkeldraad afgezette- grens met Servië bewaken.