De Block over comazuipende jongeren: “Opvoeden is niet de taak van de overheid”

“Ze moeten soms zwaar overgeven. Bij opname, in de ambulance en in de behandelingskamer. Het hoort erbij.” Philip Struyve, hoofd van de spoedgevallendienst aan het AZ Groeninge in Kortrijk, heeft het over middelbareschooljongeren die te diep in het glas kijken en vervolgens ‘comateus’ het ziekenhuis binnenkomen. Er zijn volgens Struyve altijd wel vrienden bij die zich over de jongere bekommeren. Ook beneveld, maar je kan er wel nog mee praten. “Meestal gebeurt dat na een groepsgebeuren. Niet op een gewone donderdag, maar wel na een 100-dagenviering in de humaniora, het begin van het academiejaar of een nieuwjaarsfuif. Ze voelen zich soms al een beetje studenten.”

Spoedartsen uit Gent en Antwerpen schetsen een gelijkaardig beeld. Het aantal jongeren dat opgenomen wordt op de spoeddienst met een alcoholintoxicatie zit de laatste jaren in een stijgende lijn, zo meldt het Intermutualistisch Agentschap. Vorig jaar belandden 2.334 jongeren van jonger dan 18 jaar in het ziekenhuis nadat ze te veel hadden gedronken. En bij de groep die de grens van 18 jaar is gepasseerd, is over de laatste tien jaar ook een stijging zichtbaar.  

Ernstige gevolgen

Jongens en meisjes zijn in dat opzicht tegenwoordig erg aan elkaar gewaagd. Opmerkelijk? “Waarom meisjes minder zouden drinken dan jongens, zou ik echt niet weten”, zegt professor Ann De Guchtenaere, voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Kindergeneeskunde en verbonden aan de UGent. “Drinken is toch een groepsgebeuren. En zowel meisjes als jongens zitten nu eenmaal in dat puberale stadium waar iedereen door moet.” 

Maar de gevolgen op de lange termijn zijn erg groot, zegt De Guchtenaere. Wie op jonge leeftijd veel alcohol drinkt, brengt ernstige schade toe aan zijn of haar hersenen, die pas op 25 jaar echt zijn volgroeid. Minderjarigen die te vroeg aan drank verslingerd raken, krijgen een lager ‘cognitief potentieel’ en hebben ook meer kans om op latere leeftijd verslaafd te raken.

Voor de Christelijke Mutualiteit (CM) zijn de cijfers alvast een krachtig signaal dat het alcoholbeleid in ons land helemaal anders moet. De minimumleeftijd van 16 jaar om bier, wijn of schuimwijn te kopen, moet volgens de CM dringend omhoog. Ook artsen hebben er eerder al voor gepleit om de wettelijke leeftijd voor alle alcohol op te trekken naar 18. Het Vlaams Expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs (VAD) wijst er in een reactie op dat dit in andere Europese landen al een feit is. 

Grotere kans op verslaving

Maar tegelijk moet een echt doeltreffend beleid tegenover alcohol ook de beschikbaarheid aanpakken en streng zijn voor reclame, zo stipt het VAD aan. De Guchtenaere meent dat er, behalve met zuivere repressie, ook terrein te winnen valt met preventie. “Als jongeren op de spoeddienst terechtkomen, moet het mogelijk zijn om een traject op te starten zodat ze niet opnieuw van de radar verdwijnen. Juist omdat de kans op een verslaving bij hen groter is. In Nederland zijn ze daar al langer mee bezig en hebben ze er al goede resultaten mee behaald.” 

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block geeft aan wel te geloven in meer preventie. Maar alcohol pas toelaten vanaf 18 jaar is voor haar geen oplossing. Ze wijst naar het Verenigd Koninkrijk: daar ligt de leeftijdsgrens op 18 jaar, maar belanden toch nog steeds erg veel bingedrinkende tieners in het ziekenhuis. “Jongvolwassenen – want dat zijn 16-jarigen – moeten de kans krijgen om met hun verantwoordelijkheden te leren omgaan”, zegt De Block. “De meesten kunnen dat. Het zijn geen kinderen meer, en daarnaast speelt ook de opvoeding een belangrijke rol. Het is niet aan de overheid om jongvolwassenen op te voeden.”