LIVE Kamerdebat - Kitir (SP.A): "CD&V is na twee jaar ontwaakt"

Net als zijn SP.A-collega Meryeme Kitir staat Kristof Calvo in zijn tussenkomst stil bij de verdeeldheid binnen de meerderheid. beleidvoeren wordt wel bijzonder moeilijk gemaakt omdat de grootste partij van het land niet houdt van het land, zegt hij. Volgens Calvo zaait N-VA voortdurend verdeeldheid. "Het is iets wat sommigen in uw regering delen met Orban, Le Pen, Wilders en Trump", sneert Calvo.

U bent juist diegene die bij elke begrotingsmaatregel de mensen opjut, de indruk wekt dat we hen beroven, dat de werkende mens wordt uitgezogen en permanent angst bij de bevolking aanwakkert, reageert N-VA-fractieleider Peter De Roover.

Meryem Kitir hekelt ook dat CD&V al twee jaar lang "alle asociale maatregelen van de regering mee heeft goedgekeurd" en vorige week pas ontwaakt is, mogelijk door de slechte peilingen, door gemor binnen de eigen vakbeweging of bij de eigen leden. Ze citeert Kris Peeters die vond dat mensen die leven van een loon of een uitkering te veel hebben ingeleverd en dat er daarom een meerwaardebelasting op aandelen moest komen. Wat schiet daar nu van over, vroeg ze? 

Kitir verwijt de regering-Michel ook dat die het streven naar een begrotingsevenwicht in 2018 in feite heeft opgegeven. In plaats van structurele hervormingen wordt gemikt op minimale eisen van Europa. Het beloofde begrotingstraject naar 2018 is verlaten, zegt ze.

Vincent Van Quickeborne (Open VLD) vroeg Kitir waar ze dan het extra miljard dat ze wilde besparen, zou halen. Kitir vindt het vreemd dat de meerderheid dat aan de oppositie vraagt. Peter Dedecker (N-VA) merkt op dat de regering nu fors moet besparen omdat regeringen met de socialisten in het verleden te veel hebben uitgegeven.

Meryem Kitir (SP.A) vindt dat de "regering met het zweet op het voorhoofd net over de aankomstlijn is gestrompeld". De cinema heeft volgens haar niks opgeleverd behalve "oneerlijke maatregelen die zieken, gepensioneerden en werknemers treffen en grote vermogens buiten schot houden".

Deze regering is niet in staat te besturen, zegt ze, want ze is verenigd door verdeeldheid, zeker nu CD&V na tegenvallende peilingen begonnen is met tackels uit te delen, gaat Kitir verder.

Inzake fiscaliteit had deze regering verder kunnen gaan om 260 miljard euro spaargeld in de economie te laten vloeien, vindt Dewael. Anderzijds moet dat ook doordacht zijn om te vermijden dat spaarders eerst aandelen kopen en dan met de hamer (van de meerwaardebelasting) worden getroffen. Er is dus een mix van maatregelen nodig om de economie te stimuleren.

Ons land heeft één van de meest herverdelende fiscale systemen van de Oeso en Dewael ergert zich aan de "lichtzinnigheid" die hij vandaag in het debat gehoord heeft, dat elke besparing in de sociale zekerheid "een kaakslag" zou zijn en hij wees met name naar collega Kristof Calvo van Groen.

Patrick Dewael is tevreden over wat er in het regeringsakkoord staat en hij haalt onder meer de maatregelen voor e-commerce, de loonhandicap en de flexibele arbeidstijd aan. Dit is wel degelijk een hervormingsregering, zegt hij, al geeft hij toe dat hij nog wel een aantal ideeën over fiscaliteit heeft.

De sociale partners -vakbonden en werkgevers- hebben alle kansen gehad om tot een akkoord te komen, maar als dat niet lukt, moeten de regering en het parlement een beslissing nemen en die is er nu, aldus Dewael.

Peter Dedecker (N-VA) kan zich vinden in het plan om een "task force" op te richten op een gedeeltelijke vergoeding uit te werken voor de spaarders/aandeelhouders van Arco. Hij herhaalt dat er sprake is van misleiding en vindt dat in de eerste plaats beweging.net (het vroegere ACW) een bijdrage moet leveren, maar dat ook de belastingbetaler zal moeten bijspringen, ook al heeft die dat niet moeten doen voor de gedupeerde aandeelhouders van bijvoorbeeld Fortis. 

Fractieleider Patrick Dewael (Open VLD) begint zijn betoog met een verdediging van open grenzen en handel, met name het vrijhandelsakkoord tussen de EU en Canada dat door het Waalse Parlement is afgewezen. Welvaart en economische groei komen er niet door muren te bouwen en grenzen te sluiten, vindt hij.

Servais Verherstraeten verwijst ook nog ens naar de afspraken in het regeerakkoord over de schadevergoeding voor de Arco-coöperanten: "Die zullen worden gerespecteerd."

Dat Servais Verherstraeten andermaal de meerwaardebelasting vastkoppelt aan een verlaging van de vennootschapsbelasting en de hervorming van de spaarfiscaliteit klinkt de oppositie als muziek in de oren, maar ze is niet overtuigd. "Er ontstaat de indruk dat u opnieuw een kat in een zak koopt", waarschuwt Kristof Calvo (Groen). Niet iedereen is ervan overtuigd dat de N-VA en Open VLD happig zijn om een meerwaardebelasting te aanvaarden. 

"We gaan proberen op al die domeinen vooruitgang te boeken", probeert premier Charles Michel gerist te stellen. Let wel: de premier neemt de term "koppeling" niet in de mond.

Servais Verherstraeten breekt andermaal een lans voor een soort meerwaardebelasting. "Ik krijgt het niet uitgelegd dat we de fiscale druk nog meer zouden verhogen, maar ik krijgt het ook niet uitgelegd dat een arbeider bij een multinational belasting betaalt op een overuur, terwijl de CEO van die multinational geen belasting betaalt op de meerwaarde op zijn aandelen."

"Maar wie risico's neemt, moet ook beloond worden", voegt Verherstraete daar meteen aan toe.

De CD&V-fractieleider maakt meteen ook de koppeling tussen de meerwaardebelasting en het dossier van de verlaging van de vennootschapsbelasting, wat dan weer een stokpaardje van  de N-VA. Meteen is dit een duidelijke boodschap aan het adres van minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA).

De CD&V'er vernoemt meteen ook het dossier van de hervorming van de spaarfiscaliteit, en dát is dan weer een boodschap aan coalitiepartner Open VLD. "Die dossiers zijn aan elkaar gekoppeld", zegt hij.

"U hebt zich een week in alle bochten moeten wringen om uw collega's te overtuigen om mensen die 50.000 euro meerwaarde boeken op aandelen, een stukje te laten bijdragen." Kristof Calvo (Groen) verwijt CD&V dat ze haar eis voor een meerwaardebelasting niet heeft doorgedrukt. "Op de dag van het wereldverzet tegen armoede verdedigt u de besparing op de welvaartsenveloppe."

"We nemen van niemand iets af, we geven alleen iets minder bij", verdedigt Servais Verherstraete het regeringsbeleid.

"De meerderheid respecteert zelf haar begrotingsdoelstellingen niet", kaatst Laurette Onkelinx (PS) de bal terug naar de meerderheid. "In plaats van 'goed bestuur", geef gewoon toe dat je er niet raakt en dat je de doelstelling van het begrotingsevenwicht opgeeft. Dát zou veel eerlijker zijn."

"Ik heb heel veel kritiek van de oppositie gehoord. Dat hoort zo", zegt Servais Verherstraeten. "Maar we hebben vooral gehoord welke maatregel ze niet willen, welke maatregel ze slecht vinden. Ik heb van hen niet gehoord dat de begroting mordicus in 2018 in evenwicht moet zijn. Wij weten wel waarom, want dan moet die oppositie kleur bekennen en zeggen waar en hoeveel er gaat bespaard worden."

CD&V-fractieleider Servais Verherstraeten stelt vast dat een aantal maatregelen niet worden doorgevoerd die door de oppositie waren aangekondigd. Hij verwijst naar geruchten over een tweede indexsprong, over de indexkorf die niet wordt aangepast, over de werkloosheid die niet in de tijd wordt beperkt, enz...

"U bent de dapperste der Galliërs", sneert Kristof Calvo (Groen). Volgens hem wentelt de regering besparingen af op zij die het nu al moeilijk hebben. "Uw partij is er niet in geslaagd de meerwaardebelasting in te voeren", strooit Meryame Kitir (SP.A) zout in de wonde.

"Wij moeten op onze resultaten worden beoordeeld, en niet op basis van overdreven tussenkomsten van de oppositie", vindt MR-fractieleider Denis Ducarme. CDH-fractieleidster Catherine Fonck vindt dat getuigen van een gebrek aan respect vanwege Ducarme. "Ik trek mijn woorden terug", besluit Ducarme. Zijn tussenkolmst heeft in totaal bijna twee uur geduurd.

Het debat blijft steken bij een discussie over het budget voor staatsveiligheid. Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) is duidelijk niet tevreden omdat het niet vooruitgaat.

De tussenkomst van Denis Ducarme loopt uit. De MR-fractieleider wordt geregeld onderbroken door verschillende leden van de CDH-fractie die hem verwijten de zaken cijfermatig niet correct voor te stellen. De anders nogal forse Ducarme maakt niet echt een verpletterende indruk.

MR-fractieleider Denis Ducarme zet zijn lofzang op het regeringsbeleid voort. De oppositie neemt aanstoot aan zijn goed-nieuwsshow over de werkgelegenheid. Het welles-nietesspel tussen meerderheid en oppositie gaart voort, met CDH-fractieleidster Catherine Fonck, Monica De Coninck (SP.A) en Jean-Marc Nollet (Ecolo) in een hoofdrol.

Op de regeringsbanken proberen premier Charles Michel (MR) en vicepremier Kris Peeters (CD&V) de spanning wat weg te lachen, maar de lichaamstaal van Peeters (hij blijft met gekruiste armen zitten, nvdr.) verraadt toch wel enige spanning.

Groen-fractieleider Kristof Calvo haalt uit naar de regering. "De begrotingsernst van deze ploeg is redelijk triest", vindt hij. "U kan niet hard maken dat uw begroting op orde is, en al helemaal niet dat de taxshift gefinancierd is." Premier Michel reageert gepikeerd, er ontspint zich een discussie tussen Catherine Fonck (CDH) en de premier. MR-fractieleider Ducarme staat er als spreker bij en kijkt ernaar.

Als fractieleider van de enige Franstalige meerderheidspartij heeft Denis Ducarme alleen maar lof voor het regeringswerk, dat volgens hem de koopkracht zen de werkgelegenheid centraal stelt. CDH-fractieleidster Catherine Fonck is daar niet zo opgezet mee en vraagt zich af hoe de regering haar taxshift gaat betalen. Monica De Coninck (SP.A) wijst er in dat verband op dat maatregelen uit de taxshift soms haaks staan op beslissingen die op het Vlaamse niveau worden genomen.

"U neemt met één hand wat u met de andere hand hebt gegeven", vat Catherine Fonck de kritiek samen. Volgens Laurette Onkelinx (PS) betaalt de regering haar taxshift met belastingen op consumptie, ten koste van de werknemers met een laag loon en de gepensioneerden.

Denis Ducarme (MR) volgt Onkerlinx op op het spreekgestoelte. De rust keert enigszins weer in het parlementair halfrond. Net als zijn N-VA-collega Peter De Roover schetst Ducarme de moeilijke context waarin de regering-Michel moet werken.

Laurette Onkelinx neemt de besparingen in de gezondheidszorg op de korrel. Ze vreest dat de patiënten het gelag zullen betalen en dat de ziekenhuizen nog meer in de problemen zullen komen dan nu al het geval is.

Het betoog van Laurette Onkelinx is geen tirade, maar echt positief is ze niet. "Er zijn positieve punten, dat moeten we toegeven. Maar om geloofwaardig te zijn, moet je alles zeggen." Onkelinx wijst erop dat onze economische groei lager is dan het Europese gemiddelde, dat de schuld is gestegen en dat er nog altijd begrotingstekorten zijn. "Ondanks alle beloften, ontsporen het budget en de schuld."

Laurette Onkelinx botst met premier Michel in verband met de evolutie van de arbeidsmarkt. "Wij geen naar een maatschappij met een vermindering van het aantal jobs", zegt ze. "U hebt in verband hiermee geen enkel voorstel. Integendeel: U wil mensen meer en langer laten werken. Dat is tegen de stroom in." Wat volgt, is een uiting van een meningsverschil tussen een linkse en een rechtse visie.

Premier Charles Michel (MR) onderbreekt de toespraak van Laurette Onkelinx. Onderwerp van discussie: de verlaging van het bruto minimumloon. De discussie is vrij technisch. Vraag is of jongeren nu al dan niet minder geen verdienen. Volgens Michel verdienen ze niet minder, volgens de oppositie wel. "U hoort de waarheid niet graag", aldus Michel.

Fractieleidster Laurent Onkelinx (PS) is zoals verwacht vernietigend voor het werk van de regering-Michel. Ze wijst op de vele ontslagen van de afgelopen weken, onder meer bij Caterpillar en ING. "Zeggen dat het goed gaat, is een klap in het gezicht van die mensen", vindt ze. Daarop volgt een opsomming van de begrotingsmaatregelen die ze onrechtvaardig vindt. "Meer dividenden voor de aandeelhouders, en het personeel telt niet mee", klaagt Onkelinx aan.

Peter De Roover (N-VA) beëindigt zijn toespraak, die iets langer heeft geduurd dan gepland, wegens een aantal tussenkomst. Hij heeft de bal vooral in het kamp van de oppositie gelegd. "Niet bereid om de platgetreden paden te verlaten", vindt hij.

Peter De Roover (N-VA) prijst een hervorming van de vennootschapsbelasting aan als een maatregel met een rechtvaardigheidscomponent. Hans Bonte wijst hem er fijntjes op dat die hervorming (verlaging, nvdr.) geen deel uitmaakt van het begrotingsakkoord. "U weet dat het er niet in staat", geeft De Roover toe. Hij heeft het over "bijkomende ambities".

Als fractieleider van de grootste Vlaamse regeringspartij is De Roover blij met de begroting. Hij heeft het over een goede spreiding van de inspanningen, maar is vooral blij dat de speculatietaks wordt afgeschaft. Hij geeft toe dat er in de gezondheidszorg wordt bespaard, maar maakt zich sterk dat de kwaliteit niet in het gedrang komt.

Kristof Calvo (Groen) vindt dat de meerderheid onterecht opschept over meer jobs. Hij vindt dat veel mensen van een uitkering naar het OCMW worden geduwd. "Er is geen reden tot euforie", aldus Calvo.

Fractieleider Peter De Roover (N-VA) blijft vrij cynisch alle oppositiekritiek afwijzen. "Ik heb gewerkt", bijt hij hen toe. Volgens hem willen jongeren in de eerste plaats werken. Karin Temmerman (SP.A) zegt dat de overheid de lonen aan het begin van de loopbaan net verlaagt. "Hier zeggen dat men blij moet zijn met een habbekrats, vind ik schandalig", aldus Temmerman.

De oppositie verwerpt de argumentatie van De Roover. "Wij willen niet meer lasten, maar wel eerlijke, eenvoudige en groene belastingen", zegt Kristof Calvo (Groen).

Hans Bonte (SP.A) stoort zich aan het "denigrerende verhaal" van De Roover. Hij wijst erop dat de meerderheid wel veel aankondigt, maar er in de praktijk weinig van bakt: een verwijzing naar de meerwaardebelasting, de verlaging van de vennootschapsbelasting en een hervorming van de spaarfiscaliteit die uit het begrotingstekort zijn getild.

Fractieleider Peter De Roover (N-VA) geeft toe dat 2016 een moeilijk jaar is op het vlak van de begroting. Hij heeft daarvoor ook een verklaring: het dure constitutionele kader, de vergrijzingsgolf, de terreuraanslagen en de gevolgen van de brexit.

Hij verwijt de oppositie geen alternatieven te hebben. Ze zijn tegen het tekort en tegen de besparingen. Conclusie van De Roover: de oppositie wil hogere belastingen. Raoul Hedebauw (PVDA) onderbreekt hem en zegt dat zijn partij wil dat de rijksten meer bijdragen, terwijl de regering het geld nu vooral zoekt bij jongeren of bij de sociale zekerheid. De Roover verwijt mensen als Hedebauw populisme.

Aangezien vanmorgen is gebleken dat CD&V en N-VA niet op dezelfde lijn zitten over schadevergoeding voor de Arco-coöperanten, vraagt de oppositie dat de premier uitleg geeft vóór het eigenlijke debat. Michel bevestigt dat er nog geen akkoord is over de modaliteiten, maar dat het de bedoeling is om daarover in de loop van 2017 een beslissing te nemen.

"Ik stel vast dat u veel woorden nodig heeft om te zeggen dat er nog geen akkoord is", stelt Groen-fractieleider Kristof Calvo vast.