“Kunnen Britten nog in de EU blijven?”: Europees Hof buigt zich over vraag van Schotse politici

Een achttal Schotse politici wil weten of, behalve een 'deal' of een 'no deal' met betrekking tot de brexit, het Verenigd Koninkrijk ook de optie heeft om het hele proces te annuleren en gewoon EU-lid te blijven. De rechtbank in Schotland die de uitspraak moet doen, heeft de vraag doorgespeeld naar het Europees Hof in Luxemburg. Dat hoorde vandaag de verschillende betrokken partijen.

Volgens Richard Keen, de advocaat van Londen, heeft de Britse overheid niet de intentie om de brexit stop te zetten. Zonder plotwendingen stappen de Britten op 29 maart 2019 uit de EU, exact twee jaar nadat premier Theresa May meedeelde dat het Verenigd Koninkrijk de EU wil verlaten.

Keen waarschuwde dat “het Hof door tegenstanders van de brexit dreigt meegesleurd te worden”. Een van de advocaten van de verzoekende partijen, Gerry Facenna, zei dat het Britse parlement hoe dan ook het laatste woord heeft en zekerheid moet hebben over het juridisch kader. "Een democratische beslissing om het roer om te gooien mag niet genegeerd worden”, klonk het.

De Europese instellingen brachten aan dat de kennisgeving opnieuw kan worden ingetrokken, maar alleen maar met de unanieme goedkeuring van de resterende EU-landen. Anders kan artikel 50 volgens de advocaten van de Commissie en de Raad misbruikt worden om - onder de dreiging van een exit uit de EU - betere lidmaatschapsvoorwaarden af te dwingen. Net daarom schrijft het verdrag voor dat het EU-lidmaatschap na twee jaar automatisch ophoudt, anders zou er "eindeloze onzekerheid" worden gecreëerd.

Na deze hoorzitting komt het Hof met een niet-bindende conclusie, waarna de rechters een definitief arrest zullen vellen. De zaak wordt met spoed behandeld, maar de uiteindelijke uitspraak zal niet meer voor 11 december gedaan worden. Wellicht volgt het arrest wel voor 29 maart, B-day.

De vraag is echter of het arrest werkelijk van belang is voor de brexit. Want als Londen aan de EU te kennen zou geven dat het alsnog in de Unie wil blijven, lijkt de kans onbestaande dat die daar negatief op zal antwoorden.