Vandalisme tegen de Arc de Triomphe: waarom is dat een trap in de ziel van veel Fransen?
De Arc de Triomphe in het centrum van Parijs was gisteren het toneel van een ware veldslag tussen de ordediensten en "gele hesjes". Daarbij is echter het historische monument besmeurd met verf en is binnenin het gebouw schade aangebracht. Dat kan de sympathie voor de hesjes wel aantasten, want de Arc de Triomphe schaden is een trap in de ziel van veel Fransen.
Zowat de hele dag lang was de Place Charles de Gaulle of Place de l'Etoile, zoals het plein van de triomfboog bekend is, het toneel van straatgevechten. Er is grote verontwaardiging over het geweld en over de brandstichtingen, vernielingen en plunderingen tegen winkels, huizen en auto's in naburige straten.
(lees verder onder de foto)
Op een bepaald ogenblik brachten sommige hesjes geknield hulde aan het Graf van de Onbekende Soldaat onder de Arc, maar nadien zijn slogans gespoten op de wand van het monument en drongen betogers dat ook binnen tot op het dak toe. Nu blijkt dat ze ook binnen de Arc schade hebben toegebracht en standbeelden en reliëfs hebben beschadigd. Het monument is voorlopig gesloten voor het publiek.
(lees verder onder de foto)
Alhoewel drie op de vier Fransen sympathie hebben voor de sociale eisen van de gele hesjes en de plundering van luxewinkels in Parijs dat niet echt zal veranderen, kan dat wel een brug te ver zijn als het gaat om een nationaal monument zoals de Arc de Triomphe. Te meer omdat dat monument uit de vroege 19e eeuw door het Graf van de Onbekende Soldaat en de Eeuwige Vlam ook allure heeft gekregen als eerbetoon aan de helden van de Eerste Wereldoorlog. Net nu zou dat de hesjes zuur kunnen opbreken.
Waar staat die Arc eigenlijk voor?
Zoals veel in Parijs straalt de Arc de Triomphe geschiedenis uit. Het idee voor de Arc werd in 1806 geopperd door keizer Napoleon I Bonaparte, enkele jaren na zijn kroning. Napoleon wou er de Franse overwinningen in de oorlogen van de Revolutie en zijn Empire in de kijker zetten. De Arc de Triomphe was geïnspireerd door de triomfboog van keizer Titus in Rome na diens verovering van Jeruzalem in 70 na Christus.
Door de dood van de architect in 1811 kwam het project echter niet hoger dan tien meter en na de val van Napoleon en de terugkeer van de pre-revolutionaire dynastie van de Bourbons hadden koningen zoals Lodewijk XVIII en Charles X weinig zin om de overwinningen van hun vijanden in de verf te zetten.
Een nieuwe revolutie bracht in 1830 de liberale burger-koning Louis-Philippe d'Orléans op de troon en die zag wel brood in een monument voor de Revolutie-oorlogen. In 1836 kon die koning de 50 meter hoge Arc de Triomphe feestelijk inhuldigen. Nog een revolutie (1848) en een staatsgreep verder (1852) liet de nieuwe keizer Napoleon III door baron Haussmann Parijs verfraaien met brede "avenues". De huidige twaalf lanen kwamen als in een brandpunt samen in Place de l'Etoile (nu Place Charles de Gaulle) waar de Arc de Triomphe prijkt. De toegangswegen werden vooral genoemd naar generaals en overwinningen van Napoleon I (Kléber, Hoche, Friedland, Iéna, Wagram en dergelijke). Ook Victor Hugo kreeg er zijn avenue.
Rustplaats van de Onbekende Soldaat
De triomfboog kreeg een nieuwe betekenis na de moeizaam bevochten overwinning in de Eerste Wereldoorlog. Op 14 juli 1919 hield het Franse leger een grote parade onder de Arc de Triomphe. In 1921 werd hier de Onbekende Soldaat onder de boog begraven en op 11 november 1923 werd daar de Eeuwige Vlam ontstoken. Sindsdien is die nooit uitgegaan -naar het voorbeeld van het vuur in de tempel van de Vestaalse Maagden in Rome- en elke dag om 18.30 uur wordt de vlam opgepookt.
De Arc de Triomphe is zo ook een symbool geworden van "la Grande Guerre" en is de focus van de plechtigheden op de "Quatorze Juillet", als de president en al wie naam en faam heeft in Frankrijk hier het Graf van de Onbekende Soldaat komen groeten en de vlam doen opflakkeren.
(lees verder onder de foto)
Ziel van de Fransen
Uitgerekend dit monument is nu besmeurd door vandalen. Of het de gele hesjes hun krediet gaat kosten, moet nog blijken, maar feit is wel dat veel Fransen op hun ziel zijn getrapt als de beelden van de schade verspreid worden. Of het gaat om puur vandalisme of een politieke daad, is nog niet duidelijk. Wel liepen er gisteren figuren met vlaggen van extreemrechtse en royalistische groepen rond de Place de l'Etoile. Vooral die laatsten zullen weinig opgehad hebben met het monument dat bij uitstek symbool staat voor de idealen van de republiek.
VIDEO: L'Arc de triomphe: een Frans monument (beelden van het Franse Centre des monuments nationaux)