Mensen in Jemen verhongeren niet, ze worden uitgehongerd
De humanitaire crisis in Jemen is al een paar jaar aan de gang. Door de foto’s van zwaar ondervoede kinderen op ziekenhuisbedjes die sinds enkele weken viraal gaan, lijkt de ernst van de situatie nu pas door te dringen. Voor meer dan 85.000 kinderen is het echter al te laat. Vandaag sterft elke tien minuten één kind in Jemen. En veertien miljoen mensen lopen een risico op hongersnood.
Oxfam biedt ter plaatse hulp aan met proper water en voedsel. Zolang de strijdende partijen door het buitenland gesteund worden en wapens krijgen, is die hulp een pleister op een houten been. Oxfam vraagt dan ook een onmiddellijke stopzetting van alle wapenexport naar Saudi-Arabië. Het leven van veertien miljoen mensen staat op het spel. Laat dat even doordringen.
Aangezien journalisten uit het gebied geweerd worden, doen hulporganisaties al meer dan drie jaar al het mogelijke om de ernst van de situatie duidelijk te maken. Anderhalf jaar geleden waarschuwde het 1212 consortium al voor de sluimerende hongersnood in Jemen. De documentaire van Nawal Al-Maghaf die onlangs hernomen werd in “Vranckx” en jong en oud choqueerde, dateert ondertussen van bijna twee jaar geleden.
De situatie is er de laatste twee jaar niet op verbeterd, integendeel. Pas nu foto’s van complete uithongering onze smartphones bereiken, lijkt Jemen iets dichter bij ons eigen bed te komen en worden we wakker geschud met golven van solidariteit. Onder meer Radio 1 en Rudi Vranckx begrepen de boodschap en zetten alle spots op Jemen tijdens de Warmste Week. Zo’n “warme week” staat in kil contrast met de rillingen die we krijgen van uitgemergelde lichamen waar we op sociale media voorbij scrollen.
Mensen worden uitgehongerd
De bevolking in Jemen verhongert niet zomaar. Mensen worden er uitgehongerd. Gevechten en vernieling van wegen maken het moeilijk om goederen ter plaatse te brengen. Blokkades van de meest belangrijke havens en luchthaven in het noorden van Jemen zorgen ervoor dat mensen met lege handen komen te staan.
Waar wel voedsel beschikbaar is, zorgen onrealistische voedselprijzen ervoor dat mensen er simpelweg niet voor kunnen betalen. Sinds maart 2015 stegen de prijzen in Jemen gemiddeld met bijna 40 procent, voornamelijk omdat de coalitie onder leiding van Saudi-Arabië de import van voedsel en brandstof via de havens van Hodeidah en Saleef bemoeilijkt. Deze havens staan onder controle van Houthi’s die op hun beurt extra taksen heffen op goederen die wel aan wal komen.
Brandstof als oorlogsmiddel
Maar de bevolking van Jemen heeft niet enkel voedsel nodig. Het land hangt ook voor 90 procent af van de import van brandstof, misschien wel de belangrijkste vorm van humanitaire hulp waar Jemen vandaag behoefte aan heeft. Brandstof is niet alleen onmisbaar om goederen ter plaatse te brengen, het is ook onontbeerlijk voor de gezondheidszorg, de voedselzekerheid en de hele economie van het land.
Een voorbeeld: watertransport is onmogelijk zonder brandstof. En zonder water raken mensen ondervoed. Eens verzwakt, worden ze sneller ziek. Ondertussen staan ook generatoren in gezondheidsklinieken op non-actief door het tekort aan brandstof waardoor duizenden mensen omkomen door ziektes die perfect vermeden kunnen worden.
Brandstoftekort leidt eveneens tot minder openbaar vervoer. Zieken hebben moeilijkheden om medische voorzieningen te bereiken. Maar ook kostwinners vinden moeilijker de weg naar het werk. Zij verliezen hun werk en kunnen de verhoogde voedselprijzen niet meer betalen.
België in de driver's seat
Ondertussen zijn meer dan 22 miljoen mensen, zo’n 75 procent van de bevolking in Jemen, afhankelijk van humanitaire hulp. Dat is uiteraard slechts een pleister op de wonde zolang wapens het conflict blijven voeden en een politieke oplossing ver weg lijkt.
De afgelopen weken werden in verschillende landen, waaronder Duitsland, Denemarken en Nederland, maatregelen genomen om wapenexport naar Saudi-Arabië te beperken. Zelfs in Amerika gaan meer stemmen op om samenwerking met de Saudi’s te herzien. Toch blijven Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten nog steeds de belangrijkste bondgenoten van de Waalse wapenhandel.
Alle ogen gericht op de Belgische regering dan maar. Want met een publieke belofte voor meer aandacht voor kinderen in gewapende conflicten en internationaal humanitair recht naar aanleiding van haar zitje in de VN Veiligheidsraad, heeft België binnenkort meer touwtjes in handen om de internationale politiek een duwtje in de juiste richting te geven. Alleen, dat zitje komt er pas over een maand. Dat is lang. Elke tien minuten sterft een kind, weet u nog?
Elke euro telt
Zolang er geen fundamentele maatregelen genomen worden om het conflict in Jemen op te lossen, trachten hulporganisaties hun aanwezigheid in het land creatief te gebruiken. Velen onder ons zijn zowel in het noorden als het zuiden van het land actief, waardoor we goederen via alternatieve havens en de enkele wegen die nog open zijn ter plaatse brengen.
Ook samenwerking met lokale organisaties is cruciaal. Door krachten te bundelen met lokale bedrijven en organisaties bereikte Oxfam de afgelopen drie jaar meer dan drie miljoen mensen met proper water, ook in de moeilijk te bereiken gebieden.
Dus ja, elke euro is vandaag van levensbelang. Want zolang politieke onwil overheerst, hangen 27 miljoen Jemenieten af van solidariteit. Jemen kan niet langer wachten.
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.