Moslimprediker Jean-Louis Denis verlaat na 5 jaar gevangenis: "Hij is nog meer geradicaliseerd dan vroeger"

Een heuglijke dag voor Jean-Louis Denis: de bekeerling mag de gevangenis van Itter verlaten. Na vijf jaar tussen vier muren, lonkt nu de volledige vrijheid. En dat volledige aspect valt vrij letterlijk te nemen: de terreurgevangene wordt zonder voorwaarden naar huis gestuurd. Logisch, want zijn straf zit erop. 

U kent hem misschien wel beter als “Le Soumis” of de onderworpene. Of nog volgens sommigen: de “Brusselse Fouad Belkacem”. Zijn echte naam: Jean-Louis Denis. Een 44-jarige Belg die lange tijd terug besliste om zich tot moslim te bekeren. 

In die hoedanigheid richtte Denis de organisatie Resto Du Tawhid op: een vzw die voedselbedelingen organiseerde in het station van Brussel-Noord. Een organisatie met een goed doel dus. Al bleek al snel dat de vzw een eerder duistere kant kende. 

En dat was ook de politie opgevallen. Daarom hielden speurders Denis sinds 2009 in de gaten. Niet onterecht bleek achteraf: Denis zou via de voedselbedelingen jonge Brusselse moslims hebben geïndoctrineerd en gerekruteerd om te gaan strijden in Syrië. Zo ook twee leerlingen van het Schaarbeekse Fernand Blumatheneum. Uit gesprekken van hun ouders, die de speurders afgeluisterd hadden, bleek dat ze Denis duidelijk als schuldige aanwezen.

Voor die feiten stond hij drie jaar geleden dan ook terecht voor het Brusselse hof van beroep. Denis hield tijdens het proces zijn onschuld staande. “Het is waar dat ik een fundamentalistisch discours heb, dat ik een provocateur ben, maar ik ben geen terrorist,” verklaarde hij destijds. “Ik heb nooit opgeroepen om één burger, één onschuldige te doden.” Het hof oordeelde uiteindelijk dat Denis wel jihadistische propaganda had gevoerd, maar dat het niet bewezen was dat materiële of financiële steun had geleverd, of dat hij jongeren had aangezet om te gaan strijden. Hij werd daarom niet veroordeeld als leider, maar als lid van een terreurorganisatie, en kreeg vijf jaar cel.

Ook Denis' vrouw moest terechtstaan, maar zij werd vrijgesproken.

Jean-Louis Denis zat zijn straf netjes uit: hij verbleef de volle vijf jaar in de Deradex-vleugel van de gevangenis in Itter, de vleugel voor geradicaliseerde gevangenen, zonder één dag naar buiten te gaan. Gedurende die vijf jaar zou hij eerder weigerachtig tegenover begeleiding gestaan hebben. Begin dit jaar vroeg hij nog om voorwaardelijk in vrijheid gesteld te worden, maar dat werd hem geweigerd. En dus dient het absolute strafeinde zich nu aan.

De hoop is dus dat de man zonder radicale ideeën naar buiten trekt. Een terechte hoop? “Ik verneem van de verschillende veiligheidsdiensten dat Denis zo mogelijk nog meer geradicaliseerd is dan op het moment dat hij in detentie gegaan is,” vertelt Nadia Sminate, burgemeester van Londerzeel, de gemeente waar Jean-Louis Denis zou gaan wonen. “Dat baart mij zorgen en dat is iets wat ik ook al jaren in het Vlaams Parlement aanklaag: het feit dat die begeleiding van gevangenen ondermaats is. En dan is het natuurlijk heel ironisch om in mijn eigen gemeente vast te stellen dat wat ik aangeklaagd heb, waarheid geworden is.”

Is dat het dan? Wordt Denis niet langer begeleid? Niet helemaal. Denis kan nog opgevolgd worden door een LTF en een LIVC. Een wat? 

LTF staat voluit voor Lokale Task Force. Het is een overlegplatform op het niveau van de gerechtelijke arrondissementen, dat eerder repressief te werk gaat. Concreet kunnen politie- en inlichtingendiensten er informatie blijven uitwisselen over gedetineerden die mogelijk geradicaliseerd zijn. 

LIVC staat dan weer voor Lokale Integrale Veiligheidscel. Het is een overlegplatform op gemeentelijk niveau om radicalisering lokaal te kunnen aanpakken, en dat voornamelijk met een sociopreventief doel. Elke burgemeester in ons land heeft de plicht om zo’n cel op te richten voor zijn of haar gemeente, waarin hij samenwerkt met onder meer de politie, mensen uit het onderwijs en mensen uit de sociale sector. De bedoeling? Individuele opvolgingstrajecten uitbouwen voor mensen door ze bijvoorbeeld psychisch te begeleiden en helpen werk te zoeken.

Wanneer een terreurgevangene – zoals Jean-Louis Denis – vrijkomt, wordt er bekeken of die persoon in kwestie opgevolgd moet worden door een LTF, een LIVC of door beide. In het geval van Denis staat vast dat hij opgevolgd zal worden door beide. “We kunnen Denis geen verplichtingen opleggen, maar onze politiediensten zullen heel grondige controles uitvoeren en de nodige stappen zetten om een deradicaliseringstraject tot bij hem te brengen,” benadrukt de burgemeester van Londerzeel, Nadia Sminate. “Ik heb daarvoor een LIVC samengeroepen en de nodige instructies gegeven.”

En dat lijkt geen overbodige luxe. Want Jean-Louis Denis staat ook nog steeds op de lijst van de veiligheidsdiensten als haatpropagandist. Uit goede bron blijkt dat de man wel eens snel zou kunnen terugvallen in oude gewoonten wanneer hij de gevangenis verlaat, en dat hij gauw opnieuw binnen de poorten van de gevangenis zou kunnen zitten. 

Het is de eerste keer dat er in Londerzeel een ex-terreurgevangene lokaal moet opgevolgd worden. Iets waar de gemeente dus geen ervaring in heeft. “Ik heb organisaties gecontacteerd die bezig zijn met deradicaliseringstrajecten en die gaan ons daarin bijstaan,” zegt Sminate. “Het is iets dat voor een relatief kleine gemeente heel veel tijd, geld en energie gaat kosten, maar ik heb er alles voor over om de veiligheid van onze inwoners te garanderen.”

Voor de volledigheid: Denis is niet de enige mogelijk geradicaliseerde gedetineerde die binnenkort de gevangenis zal verlaten. Voor het einde van dit jaar zullen er nog vier andere van de 24 gedetineerden naar huis mogen, die momenteel op een Deradex-vleugel verblijven in de gevangenis van Hasselt of Ittre.

VIDEO: bekijk hieronder het verslag uit "Het Journaal"