1. Wat is er zaterdag precies gebeurd?

Tijdens een speciale ministerraad, die door de protesten van de gele hesjes in Brussel niet om 16 uur maar om 20 uur pas kon gehouden worden, werd zaterdag overlegd over het VN-Migratiepact. De officiële vraag van het parlement aan Charles Michel - via een aangescherpte resolutie - om het pact te steunen in Marrakech, had de druk op de regering sterk verhoogd.

Veel hoop leek er voor de ministerraad al niet meer te zijn voor de regering. ‘Ik hoop dat het niet te lang duurt’, zei een regeringslid aan De Standaard. ‘Het eindspel is ingezet... er liggen amper nog stukken op tafel. Maar de Koning moet nog vallen.’

Amper 40 minuten na de start van het cruciale overleg, verliet N-VA de ministerraad in de Wetstraat 16. De N-VA’ers zouden zijn opgestapt nadat vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) het dossier op tafel legde. Het gaat uiteindelijk om een dossier waarin hij bevoegd is. Het is immers Reynders die de Belgische permanente vertegenwoordiger in New York aanstuurt, en die kreeg al voor N-VA zich ging verzette, en dus met goedkeuring van N-VA, de instructie om het Migratiepact goed te keuren bij de Verenigde Naties.

Nog eens een halfuur later gaf N-VA-voorzitter Bart De Wever een persconferentie. ‘Als premier Michel naar Marrakech vertrekt, ontslaat hij ons de facto uit de regering. Dan duwt men ons uit de regering’, zei de Wever, geflankeerd door zijn federale ministers. Hij wilde niet zeggen dat de N-VA-ministers ontslag zouden nemen.

Kort nadien gaf ook premier Michel een persconferentie, die - in tegenstelling tot zijn uiteenzetting in het parlement afgelopen donderdag - zeer helder was. ‘N-VA is vandaag weggelopen van de ministerraad, en ik wil hen bedanken voor de duidelijkheid’, aldus Michel. ‘Ik neem akte van het vertrek van N-VA uit deze regering.’

2. Hoe moet het nu verder?

Premier Michel gaat als leider van de regering naar Marrakech om er het VN-Migratiepact namens ons land te steunen.

Nu de regering-Michel doorgaat zonder de N-VA, heeft Michel de ministerportefeuilles van de partij herverdeeld. Bekijk hier de herverdeling.

Volgens Michel moet voor deze herschikking het ontslag van de N-VA-ministers niet gevraagd worden aan de koning. Vervroegde verkiezingen lijken dus evenmin aan de orde.

De regering van Michel bestaat met andere woorden nog, maar maakt een doorstart zonder N-VA. Michel gaat door met Open VLD, CD&V en MR in een ‘verantwoordelijke oranje-blauwe regering.’ Omdat het om een minderheidsregering gaat, zal de steun van oppositie nodig zijn om beslissingen te nemen.

3. Waarom is er zo’n grote verdeeldheid over VN-Migratiepact?

N-VA wil niet dat ons land het VN-Migratiepact goedkeurt. Tijdens de twee jaar durende besluitvorming maakte de partij geen bezwaar, maar dat doet ze sinds eind oktober, sinds Oostenrijk er de handen van af trok, wel. In de redenering van N-VA is er daarom geen consensus meer over de goedkeuring door ons land.

De andere partijen, gesteund door een batterij grondwetspecialisten, zagen dat van bij het begin anders. ‘De beslissing is genomen, en als N-VA het daar niet meer mee eens is, is het aan haar om een nieuwe consensus te vinden’, klonk het. De kans daartoe was onbestaande. In het parlement werd donderdag een resolutie goedgekeurd waarin ook CD&V en Open VLD zeggen dat het VN-Migratiepact de steun van ons land moet krijgen.