Stand van zaken: wat is er gisteren gebeurd en hoe gaat het nu verder?
De federale regering gaat voort zonder N-VA, dat heeft premier Charles Michel (MR) gisteren bekendgemaakt op een persconferentie. Alleen de liberale partijen, Open VLD en MR, en CD&V zitten voor hem nog in de regering. N-VA stelde gisteren dat de partij buiten de regering zou vallen als Michel ons land bindt aan het migratiepact in Marrakech. We zetten de politieke ontwikkelingen nog eens op een rij.
Zaterdag begint woelig. In Brussel protesteren de gele hesjes tegen de regering. Daardoor is de regeringswijk afgezet. De ministerraad kan dus pas 's avonds plaatsvinden, als de rust in de Brusselse straten is weergekeerd.
Ondertussen voert N-VA de druk op. N-VA-voorzitter Bart De Wever laat nogmaals weten dat zijn partij het pact niet kan aanvaarden. "We gaan niet meer van mening veranderen en vragen nu soepelheid van onze partners", zegt hij. "Als men zich zou willen onthouden in Marrakech, dan kunnen we verder gaan."
Rond 20 uur gaat de ministerraad dan eindelijk van start. Na 20 minuten verlaat N-VA de ministerraad. Op een persconferentie zegt De Wever dat als de premier naar Marrakech gaat en de regering bindt aan het VN-migratiepact, hij N-VA de facto uit de regering ontslaat.
Kort na afloop van de persconferentie van N-VA staat ook premier Michel de pers te woord. Hij zegt dat hij naar Marrakech zal vertrekken als premier van een nieuwe regering zonder N-VA. Die nieuwe regering is een oranje-blauw minderheidskabinet, met de partijen CD&V, Open VLD en MR.
Perceptieoorlog
"Zoals de afgelopen week, bleef de perceptieoorlog ook gisteren woeden", zegt politiek analist Ivan De Vadder. Enerzijds is er de N-VA die zich naar eigen zeggen soepel opstelt, door enkel een onthouding te vragen in Marrakech. "Maar de soepelheid van N-VA wordt niet beloond door de coalitiepartners en die coalitiepartners zetten de partij uit de regering", zo omschrijft Ivan De Vadder de visie van N-VA op de gebeurtenissen.
De visie van MR, CD&V en Open VLD blijft echter dat er al maanden geleden overeenstemming was binnen de regering over het migratiepact. Daar klinkt het verhaal dan zo: "Die consensus is dan nog eens afgetoetst op de ministerraad en er is één partij die de consensus doorbreekt. Dus heeft die partij de regering verlaten", zegt De Vadder.
Nieuwe regering?
Hebben we nu een nieuwe regering? "Dat is nog heel onduidelijk", zegt Ivan De Vadder. "De N-VA-ministers hebben officieel nog geen ontslag genomen. Er zijn nog geen getekende documenten. Maar het plan van Charles Michel is om twee staatssecretarissen, Philippe De Backer van Open VLD en Pieter De Crem van CD&V, tot minister te promoveren. Dat heeft als voordeel dat er geen eed moet worden afgelegd. Dat je op een heel soepele manier kan doorstarten. De bevoegdheden van de N-VA-regeringsleden zouden dan verdeeld worden, ook over de andere ministers. Er staan een paar MR-excellenties op de eerste rij om extra bevoegdheden te krijgen."
Met nog zes maanden te gaan - er zijn federale verkiezingen in mei - zal de regering voortgaan als minderheidsregering. "De regering zal dan moeten besturen met de hulp van de oppositie. Bart De Wever liet al weten dat zijn partij voor sociaal-economische thema's, zoals het goedkeuren van de begroting, bereid is om te helpen", zegt De Vadder.
Maar er zou ook steun kunnen komen van SP.A, Groen of Ecolo. Die oppositiepartijen hebben in het parlement immers het migratiepact gesteund, waardoor er een tweederde meerderheid was voor de goedkeuring van dat pact door de regering.
De vraag is ook of bijvoorbeeld CDH, de Franstalige christendemocraten, nu niet tot deze regering zou kunnen toetreden. "CDH zit samen met de MR in de Waalse regering. N-VA was altijd een sta-in-de-weg voor CDH. Niet dat je aan een meerderheid komt als CDH toetreedt tot de regering, maar de partij zou wel kunnen helpen en de positie van Charles Michel in Franstalig België versterken", zegt De Vadder.
Beluister hier de analyse van Ivan De Vadder in "De ochtend" op Radio 1