Alexander De Croo: “N-VA heeft zich teruggetrokken op haar eiland”
Alexander De Croo (Open Vld) windt er geen doekjes om: Michel II wacht een hobbelige parcours tot de volgende verkiezingen, maar een crash was geen optie. “In de kerstboom is nog plaats voor extra bollen.”
De vicepremier stapt zijn kabinet binnen en zwaait naar een druk telefonerende jongeman in een vergaderzaaltje. “Daar ziet u de fiscalist die al op mijn kabinet werkte. Hij is nu druk bezig met extra volk te zoeken, want ineens heb ik er financiën bij gekregen.” Daarmee vat de liberaal samen wat de drie overgebleven partijen in de federale regering nu vooral willen bewijzen: zij doen door, zij zijn fatsoenlijk en verantwoordelijk.
De regering staat nog maar in de steigers of Maggie De Block schaft het asielquotum al af. Gaat ze niet te snel?
“Maggie is back. In full force. (lacht luid) Zij kent dit departement en laat er geen gras over groeien. Het is toch maar normaal dat er geen vrouwen met kinderen op straat slapen? In een fatsoenlijk land sta je dat niet toe.”
Riskeer je geen aanzuigeffect wanneer je meer asielzoekers per dag gaat registreren?
“Maggie kent de valkuilen al. Bovendien moet je je eigen wetten respecteren. Het gaat niet enkel om dat asielquotum: ze zal snel nog andere maatregelen nemen. Maar die zal ze zelf bekendmaken.”
Ze is nu al de boksbal van N-VA.
“Toen ik als partijvoorzitter Maggie koos als staatssecretaris voor Asiel en Migratie was de reactie ook: wat heb je nu gedaan? Dat wordt een ramp! Die aanvallen van de Twittertrollen zullen Maggies beleid niet beïnvloeden.”
Deze regering kan in vijf maanden toch geen ander beleid voeren?
(onverstoorbaar) “Twee signalen mogen we niet negeren. Het eerste is het protest van de gele hesjes: die mensen hebben het gevoel dat ze geen faire kans krijgen. Vandaar dat de nieuwe lastenverlaging begin volgend jaar zo belangrijk is. De laagste lonen gaan daarbij het meest vooruit. Zij zullen tot 146 euro per maand meer op hun rekening krijgen tegenover vier jaar geleden.
“Het tweede signaal komt uit de klimaatmars: we moeten in ons klimaatbeleid dringend meer ambitie tonen. We reiken de hand aan de partijen in het halfrond die hier evenveel belang aan hechten als wij. Daarvoor kijk ik ook naar de groenen. Ik heb al fiscale voorstellen in mijn mouw zitten.”
‘Maggie is back. In full force. Zij kent dit departement en laat er geen gras over groeien’
Waarom zou de oppositie u depanneren?
“In de kerstboom is er nog plaats voor extra bollen. De oppositie moet gewoon mee op de ladder gaan staan om ze op te hangen.”
Bent u niet veel te voluntaristisch?
“Deze regering kan zeker een hobbelig parcours tegemoet gaan. Maar ik ga ervan uit dat N-VA goedkeurt waar ze vier jaar aan meegewerkt heeft. Daar kunnen ze zich toch niet van afkeren?”
N-VA heeft nu het beste van twee werelden: ze steunt wat ze wil, en ze valt aan wat haar niet aanstaat.
“N-VA heeft zich teruggetrokken op haar eiland. Francken benadert de wereld op dezelfde manier als Trump: hij trekt puur de kaart van de soevereiniteit. De voorbije weken heeft N-VA echt een radicale ommezwaai gemaakt. Voordien ging N-VA uit van Vlaanderen in Europa, nu bouwen ze er een muur rond. Daar staan wij lijnrecht tegenover. Wij gaan niet achter Hongarije en de VS aanlopen. Extreemrechts heeft een monster gemaakt van het Migratiepact.”
Is N-VA nu uit de regering geduwd of zelf opgestapt?
“Het is goed dat Jan (Jambon, TP) die perceptieoorlog heeft beslecht: Hij heeft toegegeven dat de N-VA’ers zijn vertrokken. Tot zaterdagmorgen dacht ik dat er genoeg koelbloedigheid en gezond verstand rond de tafel zat om eruit te geraken. Maar toen De Wever een onthouding eiste, wist ik: Charles moet naar de koning.”
Voor N-VA is de plenaire vergadering van donderdag hét kantelmoment. Francken heeft het over ‘de haat’ die hij voelde bij Patrick Dewael en Servais Verherstraeten.
“Ken je Lemmy van Motörhead? N-VA gedraagt zich zoals Lemmy wanneer hij na dagenlang zuipen en lawaai maken bij zijn buren gaat klagen omdat zij eens vijf minuten de radio aanzetten. Er is geen tv-studio die Peter De Roover vorige week geen vijf keer heeft gezien. Hij bleef snoeihard uithalen. Dan mogen wij toch op onze strepen staan?”
Blijft er een slagveld aan persoonlijke relaties over?
“Neen. Wij zijn geen bakvissen in het zesde middelbaar die huilend afscheid hebben genomen. Maar ik heb Jan (Jambon) en Johan (Van Overtvelt) wel lang aan de lijn gehad. Vooral Jan ga ik missen: wij hadden onze meningsverschillen, maar die bleven niet plakken. Het werd nooit persoonlijk.”
‘Vooral Jan Jambon ga ik missen: wij hadden onze meningsverschillen, maar die bleven niet plakken’
Francken kreeg geen telefoontje?
“Theo, Zuhal (Demir) en Sander (Loones) heb ik een sms’je gestuurd. (neemt telefoon en leest voor) “Theo, het is jammer dat het zo moet eindigen. We hebben elkaar vaker verdedigd dan aangevallen. We komen elkaar zeker nog tegen.”
U wilt de deur voor een volgende rechtse coalitie niet sluiten?
“De Wetstraat is een kleine wereld. Vroeg of laat kom je elkaar tegen.”
Hoe voelt het eigenlijk deze keer niet de man met de stekker te zijn?
(lacht) “Behoorlijk prettig. Bij een aantal zaken had ik een grote déjà vu. Toen Jan zaterdagavond zei dat er nul marge was, wist ik hoe laat het was. Want ik herkende mijn eigen woorden.”