Kranten over Michel I en II: "In plaats van beleid krijgen we nu een bikkelharde campagne"

"Een wankel avontuur", "een onbekend experiment", "terra incognita"... Met Michel II betreden we een periode van onzekerheid, schrijven de krantencommentatoren. De uitdagingen blijven groot, maar er is geen enkele garantie op goed bestuur. In plaats van beleid zullen we een bikkelharde campagne krijgen. Winnaars en verliezers zijn er niet, en het "circus" zal nog wel even doorgaan.

De Morgen: "Deze regering heeft gevonden wat ze ontbeerde: eendracht"

Het minderheidskabinet staat voor een wankel avontuur, schrijft Bart Eeckhout. Van links noch rechts hoeft het cadeaus te verwachten. Als paniek en onenigheid toeslaan, kunnen het lange maanden worden in een onbehaaglijk klimaat. Het hoeft zo niet te lopen. In "De zevende dag" namen toppers uit de regering-Michel I met gemeende sympathie afscheid van N-VA-collega Jan Jambon. Toen hen om een mening over Theo Francken verzocht werd, bleef het stil. De bedaarde, zakelijke aanpak van Maggie De Block is blijkbaar ook voor de coalitiepartners een verademing. Het toont aan dat deze regering misschien wel gevonden heeft wat ze zo ontbeerde: eendracht.

De Block zegt dat ze crisis en chaos heeft aangetroffen bij Asiel en Migratie. Een politieke schijncrisis, geregisseerd door haar voorganger. Met onnodig nauwe quota wou Francken een apocalyptische sfeer creëren, met dakloze migranten en gezinnen op straat. De Block is vertrouwd met Asiel en Migratie. Wie zich haar beleid herinnert, beseft dat ze niet bepaald propagandist van open grenzen is. Ze hééft het departement al eens geleid en zal dat streng en bijwijlen hardvochtig doen. Maar wel met respect voor de Europese en Belgische aanpak.

Dat was onder Francken altijd maar moeilijker geworden, zeker na 14 oktober. Het is ook dàn pas, dat N-VA wakker is geschoten over het VN-migratiepact.

Het Laatste Nieuws: "Premier, stop ermee"

Jan Segers is verbaasd over de vanzelfsprekendheid waarmee de federale regering de bevoegdheden in een wip herschikt en overgaat tot de orde van de dag. Alsof er niets aan de hand is. Aandoenlijk was het vernieuwde enthousiasme waarvan de restregering gisteren blijk gaf. Niemand leek zich vragen te stellen bij de legitimiteit van deze restregering. Bizar. Als een regering maar een derde van de kiezers vertegenwoordigt, moeten er verkiezingen komen. Punt. Geen enkel argument is goed genoeg.

Verantwoordelijkheid? Continuïteit? Rechtsonzekerheid? Instabiliteit? Chaos? Er valt iets voor te zeggen om alvast iemand op de winkel te laten passen, maar moet daarom de democratie voor onbepaalde tijd de diepvries in? Zou het werkelijk dwaas zijn om nu het ontslag aan te bieden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven? Remember Yves Leterme. Nooit was hij als premier beter dan in die oneindige periode van lopende zaken. Ook Charles Michel zou dat kunnen. Als iemand overigens geen schuld treft voor de toestand van vandaag, dan hem, de premier. Liever had hij N-VA aan boord gehouden - malgré tout.

Er is geen enkele garantie op goed bestuur. Gelooft Michel echt in constructieve oppositie en loyale gedoogsteun? Waarom zouden de Waalse socialisten, die hem van dag 1 bekampen, hem in het zadel houden? En de N-VA zal alleen steunen wat haar zint. Minderheidsregeringen kunnen alleen slagen als er vooraf afspraken zijn gemaakt over gedoogsteun. Daarom, beste premier, stop ermee, raadt Segers aan.

Het Belang van Limburg: "Onbestuurbaar"

Het onvermijdelijke is gebeurd: de regering heeft het weekend niet overleefd. Daarmee komt een einde aan een crisis die de Wetstraat wekenlang gegijzeld hield. De perceptieoorlog over wie nu precies de stekker eruit trok, zal wellicht aanhouden tot de vooravond van de verkiezingen op zondag 26 mei, schrijft Timmie van Diepen.

Het kibbelkabinet is finaal in gekibbel uit elkaar gevallen. Een verrassing is dat niet. Na jaren van brandjes blussen en conflicten ontmijnen sleepte Michel I zich al een hele tijd naar haar einde. Ja, deze regering heeft doeltreffende maatregelen genomen op het vlak van veiligheid, migratie, fiscaliteit, arbeid en pensioenen, maar de vraag blijft hoeveel meer het had kunnen zijn als er niet zoveel tijd was verloren gegaan aan ruzie.

Het nieuwe minderheidskabinet zal nu de laatste maanden wel rondmaken, maar in plaats van beleid, zullen we een bikkelharde campagne krijgen.  Zoveel is duidelijk, nadat N-VA-partijvoorzitter Bart De Wever het zaterdag voortdurend over de "Marrakech-coalitie" had. Hoeveel rechtser zal N-VA nog kunnen en willen gaan, zonder het brede centrum en de flamingante onderstroom voor het hoofd te stoten? In mei zouden de kaarten wel eens heel moeilijk kunnen gelegd worden.  

Gazet Van Antwerpen: "Het circus duurt nog wel even voort"

Ze ligt er dus, de regering. Als je de commentaren van ministers en intussen ex-ministers moet geloven, vinden ze het allemaal doodjammer. Tegelijk proberen de meesten de schuld voor de val van de regering in de schoenen van de anderen te schuiven. Kris Vanmarsenille vreest dat het circus, waar veel mensen zich aan geërgerd hebben, nog wel even door zal gaan.

We weten nu dat N-VA het afwijzen van het VN-pact belangrijker vindt dan haar regeringsdeelname, dat ze liever een topminister als Jan Jambon burgemeester van een middelgrote gemeente laat worden dan zijn kwaliteiten te gebruiken om het land te besturen. We weten ook welke ministers welke bevoegdheden op zich nemen de volgende vijf maanden. Al de rest is onzeker. Want voor alles moet een meerderheid gezocht worden. Met koopkracht, veiligheid en klimaat wil Michel SP.A en Groen alvast charmeren. Voor andere zaken rekent hij op N-VA. Maar de minste discussie kan tot een nieuwe crisis leiden, maar of hij op die manier nog echt kan besturen, is hoogst onzeker.

Aan het migratiebeleid, toch de inzet van deze crisis, zal nog weinig kunnen veranderen. N-VA had er nog wél wat aan kunnen doen. Veel mensen maken zich daar ook zorgen over. Wat hebben zij aan de val van deze regering?

Het Nieuwsblad: "Michel II, een regering van kleine en acute zaken"

Michel II herhaalt alle varianten op “verantwoordelijkheid”, “werk op de plank” en “continuïteit”. N-VA maakt van “Marrakech” een vast voorvoegsel, zo vaak mogelijk te gebruiken in combinatie met de ex-coalitiepartners. Iedereen heeft zijn eigen gradaties van duwen en trekken, opstappen en ontslagen worden. Nog wat litanieën over “goede wil tot op het laatst” bij de eigen partij en “kwetsende brutaliteit” bij de overkant, in een regering die altijd meer brutaliteit dan goede wil op overschot had, en quotes schrijven zichzelf, ziet Liesbeth Van Impe.

Michel I gaat ten onder zoals ze geleefd heeft: in een totale perceptieoorlog. De Zweedse coalitie zat vanaf het begin vol weeffouten. De coalitiepartners zijn mekaar altijd blijven zien als concurrenten. Het leken wel vier jaar lang verkiezingen. Nooit was er genoeg eendracht voor grote hervormingen. Francken beloofde een migratiewetboek, maar het werd een boek over migratie om campagne mee te voeren. Voor de taxshift is er niet genoeg geld gevonden en een echt energiebeleid is er ook nog altijd niet.

Het is dus niet dat een regering op kruissnelheid nu plots tot stilstand komt. Ze zat al lang vast in de modder, een collectieve verantwoordelijkheid. En waar wel goed werk is geleverd, was het toch altijd minder dan gehoopt. De laatste maanden zouden daar niet veel meer aan veranderd hebben. De nieuwe situatie bespaart ons wel een pak hypocrisie. Zonder crisis zouden ministers de komende maanden vooral campagne voeren door te beweren dat ze nog heel hard aan het werk waren.

Besturen tot het bittere eind, het blijft een goede slogan. Dat kan nu niemand met enige ernst volhouden. Deze regering is een regering van kleine en acute zaken. Haar grootste verdienste moet het vermijden van vervroegde verkiezingen worden. Al de rest is campagne. Niet mooi, maar tenminste wel eerlijk.

De Standaard: "Blijft het federale niveau bestuurbaar?"

Het voortijdige overlijden van de Zweedse coalitie kwam als een verlossing. Vandaag treedt het oranje-blauwe kabinet een terra incognita binnen, schrijft Bart Brinckman. Met 52 zetels op 150 gaat Michel II op avontuur. Voor België is het experiment met een minderheidsregering ongezien. Het vraagt een grote maturiteit van de regering en van de oppositie. Zij moeten zich hoeden voor packagedeals waarbij alles aan alles wordt gekoppeld, waardoor niets mogelijk wordt.

De uitdagingen blijven groot. Bovendien is het niet zeker dat de komende verkiezingen de voor­bode worden van meer stabiliteit. De eerste regering-Michel raakte nooit van het etiket kibbelkabinet af. Politici zullen moeten bewijzen dat het federale ­niveau nog bestuurbaar blijft. Een gepolariseerde campagne kan de voorbode vormen van een uiterst moeilijke federale formatie. Of worden de regionale meerderheden uit armoede gewoon samengevoegd tot een federaal ­kabinet?

Dit conflict telt winnaars noch verliezers. De perceptieoorlog leidt tot niets, behalve tot het oeverloos naar elkaar doorschuiven van de verantwoordelijkheid. De Wetstraat maakte geen goede beurt. Dit conflict kon perfect vermeden worden. Wellicht lacht vooral Vlaams Belang in zijn vuistje.

Franstalige kranten: "Verkiezingscampagne is gelanceerd"

Voor de Franstalige kranten is het duidelijk. De campagne in de aanloop naar de verkiezingen van mei 2019 is na dit weekend volop begonnen. 

"Premier Charles Michel is gegroeid dit weekend: hij heeft de juiste kant gekozen in de wereld en als het gaat om waarden", schrijft Béatrice Delvaux in Le Soir. "Op het moment waarop de ambiguïteit niet meer te beheren viel en er een surrealistische boodschap ontstond, trilde zijn hand niet.  Hij heeft zich garant gezet voor België en voor onze fundamentele engagementen." Toch ziet ze nu een uiterst fragiele regering die het niet makkelijk zal hebben.

Ook Francis Van de Woestyne van La Libre Belgique focust op de breekbaarheid van een minderheidsregering, zonder echte macht. "De N-VA zal nu de komende 5 maanden gebruiken om vanuit de oppositie te schieten op Michel II", schrijft hij. "En vooral de Vlaamse partijen CD&V en Open VLD zullen het geliefde doelwit zijn van de nationalisten. (...) Het zwaard van Damocles hangt nu boven de regering die op elk moment  gestraft kan worden met een motie van wantrouwen. Wie van spektakel en grote breuken houdt, zal op zijn wenken bediend worden. Voor de N-VA zullen de crises gesneden brood zijn. Maar België heeft nood aan stabiliteit en die zal ontbreken." 

Volgens Alain Narinx van L'Echo heeft niet het migratiepact de val van de regering veroorzaakt, maar de komende verkiezingen. "Charles Michel komt hier eerder als winnaar uit. Hij verstevigt zijn positie als staatsman en maakt op internationaal vlak duidelijk dat België een gegeven woord niet breekt. Het is de N-VA die verschillende socio-economische werven (de jobsdeal, het energiedossier, het mobiliteitsbudget, de brexit) in gevaar brengt en een steun vanuit de oppositie kan die aangebrachte schade niet herstellen. De N-VA heeft haar relaties met de enige Franstalige partij die met haar wil regeren, beschadigd. Als de N-VA onvermijdelijk blijft in Vlaanderen, dan wordt de vorming van een nieuwe meerderheid na de verkiezingen geen sinecure", besluit hij. 

Meest gelezen