Waarom de tech-oorlog tussen China en de VS op ontploffen staat

Eerst de officiële kant van het verhaal. Meng Wanzhou werd op vraag van de Amerikanen gearresteerd toen ze een tussenlanding maakte in Vancouver. De vrouw zou in het geheim Skycom hebben opgericht. Skycom was een bedrijf dat zaken zou hebben gedaan met Iran. Volgens de Amerikanen schendt Meng hiermee het handelsembargo dat Amerika heeft opgelegd. Dus reden genoeg om de vrouw in de boeien te slaan. Ondertussen heeft China fel gereageerd en de onmiddellijke vrijlating van de topvrouw gevraagd. Meng is in China bijzonder geliefd. 

Amerika heeft al langer problemen met Huawei, maar de afkeer tegen de Chinese producent werd pas onder Trump op de spits gedreven. Vorig jaar, vlak voor de lancering van de Mate 10 Pro smartphone, uitten 18 Amerikaanse parlementsleden hun bezorgdheid over een deal die Huawei had gesloten met de Amerikaanse telecomoperatoren AT&T en Verizon. Huawei wilde het toestel met een abonnement van beide operatoren lanceren.

Dit zorgde ervoor dat de CEO van de mobiele tak van het bedrijf, Richard Yu, in januari een emotionele speech hield op de technologiebeurs CES. De man ging zoals ze zeggen 'off script' op het podium. Het zat hoog bij Huawei, want op dat moment was zijn telecomapparatuur al verboden in de VS, terwijl de smartphones wel nog mochten worden verkocht. In februari van dit jaar riepen de Amerikaanse inlichingendiensten CIA, NSA en FBI op om Huawei te bannen om veiligheidsredenen. Zij vermoedden dat Huawei zijn apparatuur zou gebruiken om de Amerikanen te bespioneren.

Deze ban doet Huawei pijn, veel pijn. De ambitieuze smartphoneproducent - die ook wereldwijd marktleider is bij de technologie voor gsm-masten - begrijpt niet waarom de Amerikanen het op hen hebben gemunt. Naar eigen zeggen is Huawei een legitiem bedrijf dat geen banden heeft met de Chinese overheid. Mogelijks heeft het met oprichter Ren Zhenfei te maken. De man was voor de oprichting in 1987 technicus bij het Chinese leger. 

We zitten aan de vooravond van de uitrol van het 5G-netwerk. De producenten van gsm-netwerken zijn alles in gereedheid aan het brengen om de markt te bestormen. Naast het Chinese Huawei en ZTE, zijn ook het Europese Nokia en Ericsson en vooral het Amerikaanse Cisco Systems en Juniper Networks aan het onderhandelen om de meest lucratieve contracten binnen te halen. Vooral die laatste twee moeten tegen de Chinese spelers - die over heel wat overheidssteun beschikken - opboksen. Het is de Amerikanen vooral om bescherming van de eigen producenten te doen. 

Maar volgens cryptograaf en beveiligingsexpert Bart Preneel (KULeuven) is er meer aan de hand. "De overheden willen ook de controle behouden over de netwerken", zegt Preneel. En als er Chinezen in het spel zijn, is dat natuurlijk niet makkelijk.

Een draadloos netwerk zoals 5G is vercijferd. Dit betekent dat de communicatie moeilijk te achterhalen is wanneer ze onderschept wordt. "Daarom bouwen overheden achterpoortjes om toch toegang te hebben tot het systeem", zegt Preneel. En deze achterpoortjes kan je makkelijker in eigen systemen inbouwen. In een Chinees systeem is dat veel moeilijker. Bovendien geef je de controle over het netwerk aan een ander land. Preneel vergelijkt het met een wapenwedloop. Elke grootmacht wil een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van 5G.

Preneel: "Een 5G-netwerk moet je zien als een pc die draait op software en die moet je regelmatig updaten." Dit betekent dus ook dat overheden na de installatie vanop afstand spionagesoftware kunnen installeren. Daarom willen de Amerikanen onder Trump geen buitenlandse - lees Chinese -  spelers toelaten.

Naast Huawei heeft Trump het ook op een andere Chinese producent gemunt, ZTE. Dat bedrijf mag geen computerchips meer aankopen bij de Amerikaanse chipproducent Qualcomm. 

Om de strijd rond 5G te begrijpen, moeten we kijken naar de sterke groei van het Internet of Things. Dat zijn de toestellen - zoals een slimme koelkast of microgolfoven - die met het internet verbonden zijn.

Volgens het onderzoeksbureau Gartner waren er dit jaar wereldwijd 11 miljard toestellen geconnecteerd met het internet. Tegen 2020 zal dat cijfer bijna verdubbelen tot 20 miljard toestellen.  

Volgend jaar verschijnen de eerste smartphones met 5G. Heel wat toepassingen zullen op termijn gebruik maken van het 5G-netwerk. Denk maar aan zelfrijdende auto's en bussen,  drones en slimme camera's. Het internet en bij uitbreiding 5G, zullen een belangrijke rol spelen in mogelijke cyberoorlogen. 5G is voor de overheden strategisch enorm van belang.  

Daarnaast heeft China laten weten dat het niet meer de fabriek van de wereld wil zijn. Het land lanceerde met Made in China 2025 een ambitieus plan waarbij het een belangrijkere rol wil spelen op vlak van innovatie. En als we kijken naar de stappen die het land gezet heeft op vlak van artificiële intelligentie kunnen we alleen maar concluderen dat het land goed op weg is om die rol waar te maken. Bovendien heeft China, door het weren van grote Amerikaanse tech-bedrijven, bedrijven zoals Baidu, Alibaba en Tenscent gecreëerd. Die kunnen makkelijk de concurrentie aangaan met hun Amerikaanse rivalen Google, Amazon en Facebook. 

Die honger om de meest innoverende economie te zijn, zal bij de Chinezen niet snel over zijn. En de arrestatie van een Chinese topvrouw van een tech-gigant als Huawei zal dat niet veranderen. Ondertussen heeft Meng de vrijlating omwille van gezondheidsredenen gevraagd. 

Alles wijst erop dat we bovenop de handelsoorlog tussen China en Amerika ook een tech-oorlog gaan krijgen. En die zal niet snel voorbij zijn.