Frankrijkkenner Frederik Dhondt: "Macron heeft heel veel schrik dat volk hem als traditionele politicus gaat zien"
Een opvallend nederige Emmanuel Macron, die president kregen de Fransen gisteravond te zien in een televisietoespraak. Hij kondigde een hele waslijst aan maatregelen aan om zo een einde te maken aan de protesten van de zogenoemde gele hesjes. Hij sloeg ook mea culpa. Een schril contrast met zijn tot nog toe afzijdige en onwrikbare opstelling. Vanwaar die plotse verandering? "Macron probeert zijn etiket van "nieuwe beweging" te behouden", zegt Frankrijkkenner en rechtshistoricus Frederik Dhondt.
"Zowel in zijn verbale als non-verbale communicatie probeerde Macron nederig over te komen en te tonen dat hij de bevolking begrepen heeft", aldus Frankrijkkenner en rechtshistoricus Frederik Dhondt (VUB) in "De ochtend". "Natuurlijk is de sfeer rond hem en zijn beweging de laatste weken zodanig negatief geworden dat er toch wel enige scepsis is. De maatregelen zijn ontvangen op heel veel kritiek. Het zal de komende weken moeten blijken hoe zijn bocht door de bevolking ervaren is."
Uiteindelijk hoort dat bij de termijn van 5 jaar dat men ergens een grote beproeving tegenkomt en dan de bocht neemt
"Het is sinds de bocht van François Mitterrand (president van Frankrijk van 1981 tot 1995 nvdr.) in de jaren 80 naar een eerder rechts-economisch beleid, terwijl hij met een heel links beleid begonnen was, dat journalisten azen op een tournant de la rigueur of een virage à gauche, met andere woorden een omkering van de initiële presidentiële politiek. Uiteindelijk hoort dat ergens wel bij een quinquennat (termijn van vijf jaar, nvdr.), dat men ergens een grote beproeving tegenkomt en de bocht neemt."
"In zijn toespraak van gisteren was het opvallend dat Macron in het begin zei dat het "veertig jaar ongenoegen is dat nu naar boven komt". Met andere woorden: hij zei daarmee dat het niet zijn schuld was, maar die van de traditionele partijen. Hij zei eigenlijk: "Ik ben nieuw, blijf alsjeblieft nog bij mijn beweging"."
Macron heeft heel veel schrik dat hij gezien zal worden als een traditionele politicus
"Hij heeft dus een waslijst aan financiële maatregelen aangekondigd, maar hij belooft ook dat hij de grondeisen van de gele hesjes, waar hij nu op korte termijn niet aan kan tegemoet komen, zal oplossen. Hij heeft momenteel heel veel schrik dat hij definitief zal worden gezien als opnieuw een traditionele politicus, een product van de elite, met opnieuw een traditionele partij."
"De media schreven de laatste weken dat Macron voor het eerst heel erg ongerust is. Dat is het probleem met de gele hesjes, dat Macron mogelijk geen etiket van "nieuw" meer heeft. Als daar een oncontroleerbare nieuwe politieke beweging staat, lijken zijn dagen wel geteld."
4 ideologische punten
"Het was heel opvallend dat de maatregelen die hij voorstelde, heel dicht liggen bij wat Nicolas Sarkozy destijds geprobeerd heeft, tussen 2007 en 2012. Macron heeft beslist om de belasting op pensioenen terug te laten zakken tot 2.000 euro. Dat is het kernelectoraat van de presidentsverkiezingen: bij de gepensioneerden heeft Macron 74 procent gehaald in de tweede ronde. Dat is ook een traditioneel rechts electoraat, daar mikt hij absoluut op."
"Twee, het defiscaliseren van overuren, dus geen belastingen en geen sociale bijdragen daarbij, dat is een maatregel die Sarkozy heeft ingevoerd en die François Hollande (president tussen 2012 en 2017) met adviseur Macron heeft afgeschaft."
"Drie: Macron wil een debat over nationale identiteit gelinkt aan de immigratie. Dat is Sarkozy puur en gesneden. En zijn laatste punt: hij heeft gisteren verdedigd dat hij die vermogensbelasting niet opnieuw wil invoeren zoals die gold tot in 2017."
De maatregelen die Macron neemt, zijn het verste dat hij kan gaan
"Hij heeft met andere woorden zijn ideologisch punt verder gemaakt, namelijk dat het geld van de rijken nodig is om de economische groei te stimuleren. Die vier symbolische punten staan natuurlijk nogal haaks op veel van de eisen van de gele hesjes. Macron kiest een koers die economisch centrumrechts is, met een aantal punctuele maatregelen. Ik denk dat dat gezien zijn politieke positionering het verste is dat hij kan gaan."
Grote gevaar voor Macron is dat de burgers kijken naar landen als Italië
"Macron kan niet anders dan besparen, besparen, net zoals zijn voorgangers ook gedaan hebben, aangezien hij beperkt is door Europa. Dat zal er zeker niet uitgaan. Het grote gevaar nu voor Macron is dat de Franse publieke opinie kijkt naar landen als Italië, waar populisten van links en rechts samen aan de macht zijn, en dat dat een aantrekkingskracht uitoefent om het toch maar eens te proberen met zo'n alternatief anti-systeem. Macron probeert om binnen de Europese regels te blijven en toch zelf het etiket van nieuwe politieke beweging te behouden. Dat is een moeilijke positie."