Stilzwijgen over Hongarije is het cynisme voorbij
Sophie in ’t Veld is Nederlands Europarlementariër (D66).
Een democratie opbouwen is een werk van lange adem. Er eentje afbreken, is zo gebeurd.
Terwijl het Europees Parlement het uithollen van de democratische rechtsstaat in Hongarije heeft veroordeeld, trapt de regering-Orbán voluit op het gaspedaal. Geen week gaat voorbij zonder aanwijzingen dat er binnenkort niet veel democratie meer te redden valt in Hongarije. De Central European University, die het staatsgevaarlijke ideaal nastreefde om in Budapest vrij onderwijs aan te bieden, is voorgoed het land uit gewezen.
Intussen bleek dat Orbán een enorm mediaconglomeraat opgebouwd heeft, waardoor meer dan vierhonderd websites, televisiekanalen en publicaties alleen nog kritiekloos meegaan in een regeringsdiscours dat steeds agressiever antisemitisch, anti-Europees en ondemocratisch wordt.
Elke Hongaar die een probleem heeft met zijn overheid kan zich voortaan dus wenden tot... diezelfde overheid
Vorige week werd het parlement een nieuwe wet op de overuren door de strot geduwd die de sociale rechten ondergraaft zoals nooit tevoren.
Daar bovenop kwam de zwaarste klap voor de rechtsstaat in Hongarije: voortaan zal niet het Hooggerechtshof maar een nieuwe bestuursrechtbank, die afhangt van de minister van Justitie, zaken afhandelen die met de staat te maken hebben. Elke Hongaar die een probleem heeft met zijn overheid – van wanbeheer of corruptie tot verkiezingsfraude en problemen met politieoptreden – kan zich voortaan dus wenden tot... diezelfde overheid. Daarmee is de regeringspartij Fidesz nu zowel politiek als juridisch oppermachtig.
Lees ook:
Ooit doopte Gábor Iványi zijn kinderen, nu beschouwt de predikant de Hongaarse premier als zijn vijand: “God zal Orbán straffen, nu hij mensen uithongert.”
Witte vlag of Europese?
De Hongaren geven niet op. De oppositie zette het parlement op stelten. Honderden mensen gingen de straat op om te protesteren. De politie reageerde met geweld, ook tegen parlementsleden. Op een bepaald moment werd, vanop het belegerde hoofdkwartier van Fidesz, de Europese vlag gezwaaid om duidelijk te maken waar de betogers nog wel gehoor hopen te krijgen.
Hun wanhoopskreet is tot nog toe uitsluitend beantwoord met stilte en cynisme.
De verhuizing van de Central European University lokte bij de kopman van de Europese Volkspartij (EVP), Manfred Weber, hooguit een tweetje uit dat hij “heel erg teleurgesteld” is in zijn partijvriend Orbán, terwijl de grote meerderheid van zijn partij zelfs dat niet kon opbrengen.
Een Europese ministerraad vorige week nam akte van wat er aan de gang is in Hongarije – de ‘discussie’ duurde een volle twintig minuten – en ging over tot de orde van de dag. Dit is meer dan hypocriet. Dit is onaanvaardbaar cynisme.
Wanorde en onderdrukking zijn aan de orde van de dag in Hongarije. Het maakt het ons niet alleen onmogelijk om geloofwaardig over Europese waarden als democratie, persvrijheid en rechtsstaat te spreken. Het wordt stilaan ook onmogelijk toe te zien op de besteding van Europese fondsen of afspraken te maken over de aanpak van corruptie. Dit is een probleem voor heel Europa, en voor alles waar de EU voor staat.
De stilte vanuit de Europese Volkspartij legitimeert Orbáns handelen. Hij put extra geloofwaardigheid uit zijn positie binnen die politieke groep
De Europese politiek kan niet langer alleen reageren met een zo traag mogelijke procedureslag en zo stil mogelijke terechtwijzingen.
De stilte vanuit de Europese Volkspartij legitimeert Orbáns handelen. Hij put extra geloofwaardigheid uit zijn positie binnen die politieke groep, op gelijke hoogte met een Angela Merkel en steunpilaar van diezelfde Manfred Weber als toekomstig voorzitter van de Europese Commissie.
Pater familias
Weber was er in april als de kippen bij om Orbán te feliciteren met zijn verkiezingsoverwinning. Weber, de man die als voorzitter van de Europese Commissie na mei zal moeten toezien op zaken zoals de besteding van onze Europese bijdrage, het gezamenlijke migratiebeleid, de toepassing van de rechtsstaat in heel Europa. Vergis je dus niet: Orbán is geen zorgenkindje in de christendemocratische familie, maar een pater familias die gekend en gehoorzaamd moet worden.
Dit moet nu stoppen. Van donkergroen links tot conservatief rechts moeten we het teken geven: hier is geen plaats voor binnen de Europese politiek. De beruchte rode lijnen zijn meermaals overschreden. Evenzoveel malen is Orbán opnieuw in de schoot opgenomen. Vergevingsgezindheid mag dan al een christelijke deugd zijn, cynisme is dat niet.