Leuvense onderzoekers ontwikkelen veelbelovend vaccin tegen zika
Wetenschappers van de KU Leuven hebben een vaccin ontwikkeld tegen het zikavirus. Dat vaccin is voorlopig enkel getest op muizen, maar de onderzoekers verwachten dat het ook bescherming zal bieden bij mensen. Zika wordt verspreid door exotische muggen, zoals de tijgermug, en kan hersenschade veroorzaken bij ongeboren kinderen.
Het zikavirus zorgde in 2015 en 2016 voor een wereldwijde epidemie, vooral in Midden- en Zuid-Amerika werden veel mensen besmet met het virus. De verspreiding ervan is momenteel wat gaan liggen, maar kan wel op elk moment opnieuw uitbreken. Wetenschappers over de hele wereld zijn daarom dringend op zoek naar een doeltreffend vaccin.
Het zikavirus veroorzaakt bij volwassenen meestal geen of slechts milde symptomen, maar het kan wel erg gevaarlijk zijn voor ongeboren kinderen die via hun moeder besmet kunnen raken. Zika kan microcefalie bij de foetus veroorzaken, een aandoening waarbij de schedel en de hersenen zich niet voldoende ontwikkelen. Dat kan leiden tot verstandelijke beperkingen en zelfs de dood.
We zijn vrij zeker dat het vaccin ook bij de mens zal werken. Toch zal het nog jaren duren vooraleer het op de markt komt
In het Rega Instituut, het medisch onderzoekscentrum verbonden aan de KU Leuven, hebben wetenschappers een experimenteel vaccin ontwikkeld aan de hand van het reeds bestaande vaccin tegen gele koorts. "Het zikavirus is eigenlijk een neefje van het virus dat gele koorts veroorzaakt", vertelt professor Johan Neyts. "Daarom hebben we een stukje van het genetisch materiaal uit het gelekoortsvaccin vervangen door het overeenkomstige materiaal van het zikavirus."
Momenteel is het nieuwe vaccin enkel getest op zwangere muizen, die besmet waren met het zikavirus. En die tests bleken succesvol meldt de KU Leuven: "De muizenpups groeiden normaal uit en het virus kon ook niet worden teruggevonden in hun hersenen of andere organen. Die volledige bescherming is opmerkelijk."
(Lees verder onder de foto)
Het vaccin wordt nu eerst verder ontwikkeld met de bedoeling om het daarna ook te testen op de mens. "Vooraleer een vaccin op de markt kan komen, moet het eerst grondig getest worden op de mens. Dat kan nog jaren duren", zegt professor Neyts. "Maar we zijn nu al vrij zeker dat het vaccin ook bij de mens zeer werkzaam en veilig zal zijn, omdat het gebaseerd is op het vaccin tegen gele koorts. Dat vaccin wordt al 80 jaar met heel veel succes gebruikt door de mens."
Bij de ontwikkeling is een nieuwe technologie gebruikt waardoor het zikavaccin ook bij hoge temperaturen stabiel blijft. "De vaccins moeten niet langer koel bewaard en getransporteerd worden. Dat is een groot voordeel in tropische gebieden", aldus professor Neyts.