Direct naar artikelinhoud
Regeringscrisis

Wat krijgen Michel en co nog geregeld in lopende zaken? En wat betekent dat voor u?

Wat krijgen Michel en co nog geregeld in lopende zaken? En wat betekent dat voor u?
Beeld EPA

Nu de regering allicht in lopende zaken gaat, komen een reeks belangrijke dossiers op de helling. Andere dossiers lagen al in de gracht. Maar Michel wil die lopende zaken zo ambitieus mogelijk invullen, zonder gaten te slaan in onze staatskas. Wat ligt er nog op de plank? En wat is de kans dat het er nog komt? En wat betekent dat voor u?

Blijft de begroting overeind?

Hier staat of valt in feite alles mee. De begroting van Zweedse coalitie wordt niet meer goedgekeurd, nadat N-VA haar steun had ingetrokken. Daardoor ligt morgen een noodbegroting met ‘voorlopige twaalfden’ ter stemming, die vandaag al werd goedgekeurd in de Kamercommissie. Dat wil zeggen dat de regering geen jaarbudget ter beschikking krijgt, maar elke maand één twaalfde van de begroting van 2018 mag spenderen. 

Een besparing? Helemaal niet, want we zouden in 2019 minder uitgeven dan dit jaar. Volgens minister van Financiën Alexander De Croo (Open Vld) dreigt een ontsporing met enkele miljarden, omdat geplande besparingen niet kunnen doorgaan en lastenverlagingen niet gecompenseerd worden. De premier bekijkt nu of bepaalde besparingen als wetsvoorstel ingediend kunnen worden. Daarbij kijkt hij natuurlijk ook naar N-VA. «Gaat zij de verantwoordelijkheid nemen voor een ontsporende begroting?», klinkt het bij de meerderheid.

Wordt de Arbeidsdeal uitgevoerd?

Deze zomer raakte de regering het eens over 28 maatregelen die meer mensen aan het werk moeten krijgen, maar die zijn nog niet door het parlement. N-VA bevestigde gisteren nog eens dat ze de arbeidsdeal alleen goedkeurt als ook de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen erin blijft. Kans dat die maatregel er nog komt: zeer klein.

 Voor de linkse partijen is dit horror en ook CD&V schudt de maatregel liever van zich af. De andere jobmaatregelen kunnen nog vanuit het parlement als wetsvoorstel worden ingediend. Zo diende N-VA al een wetsvoorstel in om de pensioenval weg te werken. 

Krijgt u een zwaar beroep?

Tegen 2030 verhoogt de wettelijke pensioenleeftijd naar 67 jaar. De belofte was om dat te compenseren, door een lijst met zware beroepen op te stellen. Wie zo’n zwaar beroep uitoefent, mag enkele jaren vroeger met pensioen. Maar geen enkel beroep zal deze legislatuur nog als zwaar erkend worden. 

Dit dossier was al hopeloos, omdat men het er zelfs binnen de regering niet over eens was. Dat betekent wel dat de huidige gunstregimes voor ambtenaren (de tantièmes) voorlopig niet worden afgeschaft.

Federale ambtenaren mogen (voorlopig) op beide oren slapen

Ook de modernisering van het federale ambtenarenstatuut (afschaffen ziektedagen, alleen nog contractuelen aanwerven,...) zal voor de volgende regering zijn.

Wat met de energiefactuur?

Premier Michel wilde een energienorm invoeren - naar analogie met de loonnorm- om te voorkomen dat elektriciteit in ons land veel duurder wordt dan in de buurlanden. Daar een meerderheid voor vinden is principieel niet zo'n probleem, maar als je een aantal belastingen uit de energiefactuur wil halen, moet je dat verlies aan inkomsten ook ergens compenseren en dat is niet eenvoudig in lopende zaken: voor elke budgettaire ingreep heb je groen licht van het parlement nodig.

 Idem voor de door socialisten gedroomde btw-verlaging op elektriciteit, waarvoor Michel de deur op een kier leek te zetten. 

Wat als de Britten moeilijk doen?

Als het Britse parlement in januari de brexitdeal met Europa wegstemt, dan komen in ons land zeker 40.000 (vooral Vlaamse) jobs in gevaar. De regering heeft een aantal wetswijzigingen klaar om de impact van de brexit zoveel mogelijk te beperken. Die krijgen allicht wel de steun van het parlement. 

Toch is het niet ideaal om op dat moment geen volwaardige regering te hebben, die binnen de EU op tafel kan kloppen. 

Gaan de uitkeringen omhoog?

In de noodbegroting is de welvaartsenveloppe, het potje van bijna 360 miljoen euro voor het optrekken van bijvoorbeeld lage pensioenen of ziekteuitkeringen, niet opgenomen. Zowat alle partijen engageerden zich wel om dit in januari opnieuw te bekijken. Dan pas gaan de sociale partners rond de tafel om die enveloppe te verdelen. 

En de lonen? 

Sowieso stijgen onze lonen begin januari een beetje, dankzij de taxshift. In januari bepaalt de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven hoeveel onze lonen maximaal mogen stijgen, zonder dat we onszelf uit de markt prijzen tegenover de buurlanden. 

Op basis daarvan gaan de vakbonden en werkgevers onderhandelen over hoeveel ons loon in 2019 en 2020 mag stijgen, bovenop de inflatie. Als zij tot een akkoord komen is er geen probleem.

Komt er nog een mobiliteitsbudget?

Het was de bedoeling dat werknemers vanaf 1 januari de mogelijkheid kregen om hun salariswagen in te ruilen voor een mobiliteitsbudget. Dat budget kunnen ze dan besteden aan bijvoorbeeld een bus-of treinabonnement, een kleinere wagen en/of een fiets. 

Maar die regeling is nog niet gestemd in het parlement, en dus zal ze ook niet kunnen ingaan op 1 januari. Als de regering in lopende zaken gaat, dan kan het parlement dat wetsontwerp van de regering wel opnieuw indienen als wetsvoorstel. Kamerleden Egbert Lachaert (Open Vld) en Jef Van den Bergh (CD&V), de drijvende krachten achter de regeling, zijn dat van plan. “Dan kan het misschien op 1 februari of 1 maart ingaan”, aldus Lachaert. 

Is er nog hoop voor Arco?

Onlangs oordeelde het Europees Hof van Justitie dat ons land wel degelijk een regeling mag treffen voor de Arco-coöperanten. Maar als die er al komt, zal dat niet voor deze legislatuur zijn.

Geen nieuwe topbenoemingen

De regering moet naast een reeks topmanagers en bestuurders, ook nog een ondervoorzitter aanduiden bij de Europese Investeringsbank, een vicegouverneur bij de Nationale Bank, de voorzitter bij energieregulator CREG en de CEO van de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij. In principe kan een regering in lopende zaken geen nieuwe topbenoemingen doen, tenzij er sprake is van hoogdringendheid. 

Wordt de gunstregeling voor voetballers nog afgebouwd? 

Minister van Sociale Zaken Maggie De Block (Open Vld) werkt nog steeds aan een voorstel om het RSZ-voordeel voor voetballers af te schaffen of af te bouwen. “We bekijken nu via welke scenario’s we daar toch nog werk van kunnen maken", aldus het kabinet. Allicht krijgt ze hier wel steun voor in het parlement.

Is de kernuitstap nog haalbaar?

Volgens minister van Energie Marie Christine Marghem (MR) wordt de kernuitstap in 2025 moeilijk haalbaar, als er door de val van de regering maanden verloren zouden gaan. Om de sluiting van de kerncentrales op te vangen, moeten nieuwe gascentrales gebouwd worden, maar Marghem moet het ondersteuningsmechanisme voor de bouw ervan nog goedgekeurd krijgen. “We moeten nu niet treuzelen”, zegt ze. 

Volgens N-VA is de kernuitstap in 2025 sowieso onhaalbaar. Maar hoe dan ook zal deze regering zich daar niet meer over buigen.