Direct naar artikelinhoud
Koning

Koning houdt politieke kersttoespraak: “Ons land gaat door bewogen periode”

Koning Filip.Beeld BELGA

Koning Filip heeft in zijn tot nu toe meest politieke kersttoespraak stilgestaan bij de “ernstige politieke spanningen” in ons land. “Ik vertrouw op de verantwoordelijkheidszin van onze beleidsmakers om te handelen in het belang van het land en de bevolking”, sprak de vorst.

“Ons land gaat door een bewogen periode”, zei de koning. Hij doelde op de federale regering die sinds vorige week in lopende zaken is. Het is ongebruikelijk dat de koning de politieke actualiteit aanhaalt in zijn kerstspeech en politici oproept hun verantwoordelijkheid te nemen. De toespraak is echter wel goedgekeurd door de premier of zijn kabinet.

“Ongelijkheid, armoede, onverdraagzaamheid, klimaatverandering zijn maatschappelijke problemen die om allesomvattende oplossingen vragen”, zei de koning. “We kunnen ze maar doeltreffend aanpakken door naar elkaar te luisteren en onze geesten open te stellen, met moed en zin voor initiatief.”

De vorst wees erop dat “democratie nood heeft aan luisterbereidheid en dialoog”. “Laten we ons op de komende federale, regionale en Europese verkiezingen voorbereiden met open en oprechte debatten waarin men elkaar respecteert. Want iedere stem moet het resultaat zijn van rijp beraad.”

‘Laten we ons op de komende federale, regionale en Europese verkiezingen voorbereiden met open en oprechte debatten waarin men elkaar respecteert’
Koning Filip

Koning Filip riep de Belgen ook op om tijdens deze eindejaarsperiode “wat tijd en afstand te nemen, om een stand van zaken op te maken”. Met andere woorden: om even op de pauzeknop te drukken en te onthaasten.

Hij vroeg ook om tijdens deze feestdagen extra aandacht te hebben voor de meest kwetsbaren in onze samenleving en wees er nog op “dat het leven een weg is die je niet alleen aflegt”. “Maar samen met anderen, die ook behoefte hebben aan gezelschap, een luisterend oor, en wat goede raad. Voor wie zware beproevingen doorstaat, eenzaam is of een dierbare heeft verloren, is iemands warme aanwezigheid van onschatbare waarde.”

Het leven is een weg die je niet alleen aflegt, maar samen met anderen
Koning Filip

“Gedurfder dan anders”

De kerstboodschap van koning Filip was dit jaar gedurfder dan de voorbije jaren, zegt Dave Sinardet, professor politicologie aan de VUB. “Zo’n kersttoespraak is een moeilijke evenwichtsoefening. Aan de ene kant moet de koning boven het politieke gewoel staan, hij moet behendig laveren tussen alle politieke valkuilen. Aan de andere kant moet hij toch een krachtige boodschap uitdragen, de toespraak mag niet dermate nietszeggend zijn dat ze totaal onopgemerkt voorbijgaat”, zegt Sinardet. “In de zoektocht naar dat evenwicht is Filip in het verleden misschien wat te veel naar het tweede overgeheld. Dit jaar is het al iets gedurfder.”

Politicoloog Dave Sinardet (VUB).Beeld Photo News

De koning stipte enkele maatschappelijke problemen aan: ongelijkheid, armoede, onverdraagzaamheid en klimaatverandering. “Het gaat om een aantal thema’s die impliciet verwijzen naar het straatprotest van de voorbije maanden, meer bepaald de gele hesjes en de klimaatmars. In die zin werpt hij zich op als vertolker van die bezorgdheden die leven bij mensen, en roept hij de politiek op om daaraan te werken”, duidt Sinardet.

Op dat vlak gaat het volgens de politicoloog om “de meest politieke kerstboodschap van koning Filip, samen met die van 2015, toen de kersttoespraak vlak na de aanslagen in Parijs kwam en Filip zei dat de meeste Belgen van buitenlandse afkomst onze waarden delen en dat men respect moet hebben voor diverse geloofsovertuigingen, maar strijden tegen fanatisme”.

‘De koning werpt zich op als vertolker van die bezorgdheden die leven bij mensen, en roept hij de politiek op om daaraan te werken’
Politicoloog Dave Sinardet

“Maar over migratie, toch de aanleiding voor de val van de regering, zwijgt hij”, benadrukt de politicoloog. “Tenzij je zijn vermelding van onverdraagzaamheid in die zin interpreteert. De keuze voor die thema’s en niet voor andere is natuurlijk wel een politieke keuze. Tegelijk zijn het zeer algemene thema’s, men kan er bijvoorbeeld moeilijk tegen zijn dat armoede wordt aangepakt.”

Vader Albert

De boodschap van Filip bleef over het algemeen dan ook “redelijk algemeen en voorzichtig”, meent Sinardet. “Zeker in vergelijking met zijn vader Albert die vaker concrete standpunten over politiek gevoelige thema’s bracht, zoals over de financiële crisis, de Europese integratie, het sociaal overleg en de communautaire spanningen. Er was in 2012 ook zijn controversiële waarschuwing tegen populisme met verwijzing naar de jaren 1930.”

‘De meer persoonlijke aanpak van koning Filip is typisch voor zijn stijl, zijn vader was veel zakelijker’
Dave Sinardet

Filip koppelt wel steeds het maatschappelijke aan het persoonlijke. “Die meer persoonlijke aanpak is ook typisch voor zijn stijl, zijn vader was veel zakelijker”, klinkt het. De oproep van de koning om “naar elkaar te luisteren en onze geesten open te stellen” doet volgens Sinardet denken aan een gelijkaardige oproep van de Nederlandse Koning Willem-Alexander twee jaar geleden. “Al drukte die het scherper uit”, zegt de professor. “Die oproep past vandaag wel mooi in de politieke context, gezien de regeringscrisis en de nakende verkiezingen.”

Vader Albert
Beeld Photo News

Letterlijk: de integrale kersttoespraak van koning Filip:

Dames en heren,

Kerst en Nieuwjaar zijn een ideale gelegenheid om wat tijd en afstand te nemen. Om een stand van zaken op te maken. En ook om te beseffen, dat het leven een weg is die je niet alleen aflegt. Maar samen met anderen, die ook behoefte hebben aan gezelschap, een luisterend oor, en wat goede raad.

Voor de meesten van ons zijn deze eindejaarsdagen een tijd van samenkomen en samen delen, van aandacht en tijd voor elkaar. Voor wie zware beproevingen doorstaat, eenzaam is of een dierbare heeft verloren is iemands warme aanwezigheid van onschatbare waarde.

Laten we tijdens deze feestdagen bijzondere aandacht hebben voor de meest kwetsbaren in onze samenleving. En ook voor al wie hen met zorg en toewijding omringt, en er zo voor zorgt dat ze waardig kunnen leven.

Wie kinderen heeft, zoals de Koningin en ik, verlangt naar het gezellig samenzijn, waarin je er echt bent voor elkaar. We weten hoe belangrijk die ogenblikken zijn, maar ook hoe makkelijk ze je kunnen ontglippen. Terwijl we onze kinderen net dan kunnen zien zoals ze zijn en de vreugde groot is als we ze herontdekken.

Het zijn ook de momenten waarop zij kunnen begrijpen hoe, wij, hun ouders, of al wie zorgt voor hun opvoeding, evenzeer kwetsbaar zijn. Hoe we ons niet opsluiten in onze problemen of ze ontvluchten, maar ze trachten op te lossen – en uit die overwinning innerlijke kracht halen. Vanuit deze innerlijke kracht kunnen wij ons helemaal openstellen voor de anderen en zo onze verantwoordelijkheid opnemen.

Ons land gaat door een bewogen periode. Onze medeburgers uiten, terecht, hun bezorgdheid over belangrijke thema’s. Vandaag beleven we ernstige politieke spanningen. Ik vertrouw op de verantwoordelijkheidszin van onze beleidsmakers om te handelen in het belang van het land en de bevolking.

Ongelijkheid, armoede, onverdraagzaamheid, klimaatverandering zijn maatschappelijke problemen die om allesomvattende oplossingen vragen. We kunnen ze maar doeltreffend aanpakken door naar elkaar te luisteren en onze geesten open te stellen, met moed en zin voor initiatief.

Democratie heeft nood aan luisterbereidheid en dialoog. Laten we ons op de komende federale, regionale en Europese verkiezingen voorbereiden met open en oprechte debatten waarin men elkaar respecteert. Want iedere stem moet het resultaat zijn van rijp beraad.

“Geef mij een steunpunt en een hefboom, en ik verplaats de Aarde”, zei Archimedes. De tijd bewust beleven en ons aan anderen openstellen vanuit onze innerlijke kracht, dat zijn de steunpunten en de hefbomen waarmee wij bergen kunnen verzetten.

Met onze hele familie wensen de Koningin en ik u een vrolijk Kerstfeest en een mooi en gelukkig nieuw jaar.