België moet IS-strijders en kinderen overbrengen

Tatiana Wielandt (26) en Bouchra Abouallal (25) uit Borgerhout zitten met hun kinderen vast in het Koerdische kamp Al-Hol, nadat ze zich vijf jaar geleden hadden aangesloten bij Islamitische Staat. In juli oordeelde een kortgedingrechtbank dat België wel de morele plicht heeft om zich het lot van de kinderen in oorlogszones aan te trekken, maar niet verplicht kan worden om die kinderen te repatriëren. Er was “geen betrouwbaar bewijs van hun bewering dat hun kinderen zich in een gevaarsituatie zouden bevinden”, zo stelde de uitspraak van de rechter. Ze konden onvoldoende aantonen dat het “hoogdringend” was.

Dat gebrek aan bewijsmateriaal is veranderd sinds Rudi Vranckx voor Voor de zonden van de vaders naar Al-Hol reisde in het kielzog van een team experts van de VUB en Child Focus. Na hun onderzoeksrapport is een nieuw kort geding opgestart en oordeelt de rechter anders. “Nu zijn er bewijzen dat de moeders en hun kinderen in een noodsituatie zitten”, zegt persrechter Anouk Devenyns.

De kortgedingrechter verplicht “de Belgische staat om alle noodzakelijke en mogelijke maatregelen te nemen om de zes minderjarige kinderen vanuit Syrië te kunnen laten reizen naar België”. Dat moet binnen de veertig dagen na de betekening van de beslissing gebeuren, op straf van een dwangsom van 5.000 euro per dag vertraging per kind, tot een maximum van 1 miljoen euro.

Geen hindernis

Ook vorige week oordeelde een kortgedingrechtbank dat België papieren moet verschaffen aan twee kinderen van Amina Ghezzal, een Syrië-strijdster die vastzit in een Turkse cel. Dit keer gaat de rechter verder, voor kinderen die zich dus in Syrië bevinden, maar ook voor hun moeders. 

Het scheiden van de kinderen van hun ouders is volgens de rechtbank in strijd met fundamentele mensenrechten, zoals die beschreven staan in het kinderrechtenverdrag en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. België moet dus de nodige reisdocumenten afleveren en hun “beveiligen in die zin dat het wegvluchten verhinderd wordt en het aan hen verbonden veiligheidsrisico geen hindernis vormt”.

Martelaar

Beide moeders zijn eerder in ons land bij verstek veroordeeld tot vijf jaar cel, en zouden na overbrenging hun straf moeten uitzitten. Ze zijn schoonzussen van elkaar, nadat Wielandt huwde met de broer van Bouchra Abouallal. Hun beider echtgenotes zouden gesneuveld zijn. Ze kwamen in 2014 terug naar België. Wielandt beviel toen van een zoon die de naam Shaheed kreeg, wat martelaar betekent. Daarna keerden beide vrouwen met kroost terug naar Syrië, hertrouwden en kregen nog kinderen. De zes kinderen zijn tussen nul en zes jaar oud.

Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) bekijkt met zijn collega’s van Buitenlandse en Binnenlandse Zaken of België in beroep gaat, maar hij benadrukt dat de “Nationale Veiligheidsraad in december vorig jaar besliste dat kinderen tot 10 jaar mogen terugkeren”.