Organiseerden vorig jaar nog 147 Vlaamse gemeenten een kerstboomverbranding, dan zijn dat er dit jaar slechts 132, blijkt uit een rondvraag van Radio 2. Want een kerstboomverbranding mag dan wel garant staan voor gezelligheid, er komt ook een pak fijn stof vrij.

‘Bij een kerstboomverbranding komt er inderdaad heel veel fijn stof vrij’, zei Katrien Smet van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) twee jaar geleden al aan De Standaard. Daarnaast komen er ook nog dioxines en kankerverwekkende PAK’s vrij. Al moeten de zaken ook niet gedramatiseerd worden. ‘Het gaat hier om een eenmalige gebeurtenis waarvoor de milieuwetgeving duidelijke regels voorziet. Het is niet de bedoeling om al onze tradities af te schaffen. Bij vuurwerk komt er trouwens ook een verhoogde concentratie fijn stof vrij.’

Het kabinet van Joke Schauvliege (CD&V), minister voor Milieu, bevestigde toen dat standpunt, al voegde het er meteen aan toe dat kerstboomverbrandingen ‘eenmalige, folkloristische gebeurtenissen blijven’. ‘Om die reden is er een uitzondering in de Vlarem-wetgeving voorzien, die dergelijke verbrandingen mogelijk maakt. Op voorwaarde dat er een schriftelijke toestemming van de gemeente is en ze op 100 meter van bewoning plaatsvindt’, klonk het.

Waar worden kerstbomen nog wel verbrand?

In Antwerpen worden in iets meer dan de helft van de gemeenten nog kerstboomverbrandingen georganiseerd, blijkt uit de rondvraag van Radio 2. In de meeste gevallen is de organisatie in handen van jeugd- en sportverenigingen. Ook de stad Antwerpen organiseert er een, op Linkeroever.

In Limburg is er amper nog een gemeente die een kerstboomverbranding organiseert. Maaseik, As en Overpelt zijn enkele uitzonderingen.

In Oost-Vlaanderen kunnen liefhebbers hun kerstboom vooral laten verbranden in gemeentes in het Waasland en de Vlaamse Ardennen. Gentenaars kunnen terecht in deelgemeente Mariakerke.

Het gebruik neemt ook af in Vlaams-Brabant. Net als in West-Vlaanderen: daar doet slechts een derde van de gemeenten het nog. Jean-Marie Dedecker, toekomstig burgemeester Middelkerke, doet het zelfs uit volle overtuiging, laat hij de openbare omroep weten. ‘De klimaathysterie is al gek genoeg, de hypocrisie mag ophouden’, luidde zijn reactie. ‘Het mag stoppen de mensen met de vinger te wijzen als ze hun kerstboompje verbranden.’

Wat zijn de alternatieven?

Gelukkig organiseren heel wat gemeentes een aantal alternatieven. Zo blijft u niet met uw overleden kerstboom zitten. In heel wat gemeenten wordt hij bijvoorbeeld (gratis) opgehaald door de afvalintercommunales, die hem verwerken tot compost. In Ternat wordt zelfs gedacht aan een verhuursysteem van kerstbomen.

‘Alles is beter dan een verbranding’, zei Jan Verheyen, woordvoerder van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij OVAM, begin dit jaar. ‘Het hout en het groen kunnen nog perfect herbruikt worden. Enerzijds kunnen we de stam en de takken verhakselen tot houtsnippers, bodembedekkers of voor spaanderplaten, anderzijds kan het groenafval verwerkt worden tot compost. Zo wordt uw kerstboom een bodemverbeteraar.’