‘Ons soort Amerika’: scherpe observaties over ‘politically correct’ Amerika
De houten huizen zien er aftands uit, maar kosten toch minimaal een miljoen dollar; gisse makelaars hebben er de oorspronkelijke huurders vakkundig uit gedreven. De bewoners lopen er sjofel bij, met afgetrapte sneakers en baseballpetje, toch zijn velen van hen miljonair. Intellectuele miljonairs.
Ze hebben een fiets, eten biologisch en doen aan yoga. In hun tuinen staan, naast boeddhabeelden, borden met ‘Trump not my president’ en ‘Black lives matter’. Maar de ruimdenkende inwoners van Cambridge Massachusetts aan de Amerikaanse oostkust, een stadje waar het begrip ‘politically correct’ lijkt te zijn gemunt, zien zelden een gekleurde medemens of arbeider in het echt.
Journalist Anton Stolwijk, schrijver van het bejubelde boek Atjeh, woonde er een jaar, met zijn vrouw, een peuter en een baby. Zijn vrouw werkt een jaar lang aan de nabijgelegen universiteit Harvard, en hij is van plan er een tweede boek te schrijven. Maar kinderopvang bleek onbetaalbaar en de huur van hun krakkemikkige huis was 3.000 dollar. Dus werd hij huisman.
Na een tijdje vergeet hij dat hij eigenlijk een schrijver is. Wie kan het wat schelen? Hij is hier iemand die met een tweelingbuggy door de sneeuw ploegt, en bevreemd wordt aangegaapt. Hij maakt eindeloze wandelingen door uitgestorven straten – iedereen is aan het werk – met winkels waar nooit iemand lijkt te komen. Onderweg drinkt hij koffie bij Intelligentsia Coffee, trakteert hij zijn kinderen op verantwoorde koekjes en doet hij peperdure boodschappen bij Whole Foods.
Vrienden maakt hij amper, of het moet de mooie, erg christelijke hippievrouw zijn die het gezin zomaar te eten vraagt. Zijn achterdochtige geest denkt dat het echtpaar iets van hen wil, of hen wil bekeren, maar ze zijn gewoon heel aardig. De huisbaas, een louche huisjesmelker die rommelt in tweedehands spullen, blijkt eenzaam en doodongelukkig, en valt zijn huurder snikkend in de armen.
Er gebeurt heel weinig in dit boek en de plaats van handeling is piepklein. Juist daardoor komen Stolwijks achteloze maar scherpe observaties zo goed uit te verf. Tussen het luiers verschonen, schommels duwen en koffiedrinken door blijkt hij uitstekende research te hebben gedaan. Ons soort Amerika laat zien wat ‘gentrification’ in de praktijk betekent, en wat ook bij ons zal gaan gebeuren. “Als ik miljonair zou zijn en dit huis zou kunnen kopen, zou ik een bord met FUCK YOU ALL in de tuin zetten”, zegt de taxichauffeur, een hoogopgeleide Pakistaan, tegen hem. Daar moeten ze allebei keihard om lachen.
Ons soort Amerika van Anton Stolwijk is nu uit bij Prometheus.