Weg met valse borsten en macho’s: waarom feministen porno draaien in strijd tegen vrouwenhaat

Vallen weg in vergelijking met de typische macho-porno: siliconenborsten, de dominante man en de vaak volslagen uit de lucht gegrepen "verhaaltjes". In de plaats komen seksscènes tussen protagonisten van divers pluimage, met als bindende factor dat de seks altijd met wederzijdse instemming plaatsvindt.

Echt nieuw zijn de pogingen tot vrouw- en mensvriendelijke porno niet. In de jaren tachtig werd in de VS al wel eens "feministische porno" gedraaid. Maar door de huidige overdaad aan machismo-filmpjes op het internet én het debat over de negatieve impact van die porno op jongeren in het achterhoofd, is de noodzaak aan alternatieven brandend actueel. 

“De feministische porno maakt deel uit van een strijd tegen de vrouwonvriendelijkheid op het terrein bij uitstek van de misogynie. En daarbij worden dezelfde wapens ingezet als bij de mainstream porno”, zegt de Franse cineaste en ex-actrice Ovidie (38). “Door ook op de pornokar te springen, maken we het statement dat we dat segment niet uitsluitend in de handen van mannen willen laten.” 

De traditionele pornofilm voor volwassenen volgt steeds hetzelfde stramien: “de man domineert" en de vrouw is het object. In films als 'Histoires de sexe(s)" en 'X-Girl contre Supermacho' draait Ovidie de rollen om, want "het zijn de vrouwen die beslissen wat, waar en hoe gebeurt". 

De militantes van de alternatieve porno beklemtonen dat zij feministische porno maken, geen "vrouwelijke porno". En ook de alternatieve porno moet aan een aantal criteria voldoen. De verlangens van alle geslachten moeten aan bod komen, inbegrepen die van mannen, én de hoofdrolspelers moeten ook "fysiek en cultureel gevarieerd" zijn, stelt de Duitse taalkundige Laura Meritt, gespecialiseerd in de thematiek. 

De "fysieke variatie" houdt in dat niet enkel nog perfecte lichamen seks hebben. Bovendien is het dragen van een condoom vanzelfsprekend en wordt het belang van de wederzijdse toestemming van beide partijen benadrukt. 

De seksscènes worden ook opgenomen met zo weinig mogelijk onderbrekingen. Ook dat is anders dan in de mainstreamporno, zegt Misungui Bordelle, een actrice uit het vak. "In de traditionele porno wordt echt een methodische uitvoering gebracht van een script, met eventueel verschillende takes voor een shot". 

De mainstreamsector beschouwt de alternatieve porno "niet als concurrent", zegt Gregory Dorcel van één van de marktleiders van X-films. De alternatieve sector heeft nog onvoldoende draagkracht "omdat vrouwen maar zelden naar pornofilms kijken".

De vraag is dan ook of die "nieuwe" sector wel voldoende commerciële draagkracht heeft tegenover het gratis te bekijken mainstreamaanbod. Het genre heeft alleszins sinds 2006 zijn eigen festival. Sinds dat jaar worden in Toronto jaarlijks de "Feminist Porn Awards" uitgereikt. Het grootste festival in Europa vindt dan weer plaats in Berlijn. Dit jaar trok het 10.000 bezoekers. 

Bij gebrek aan verdelers moet de alternatieve porno het stellen met een systeem van abonnementen dat moet opboksen tegen een gratis online aanbod. En dus rijst de vraag: moet die ethische porno geen overheidssubsidies krijgen? Zweden was op dat vlak een pionier. In 2009 gaf het Zweedse Filminstituut financiële steun aan een reeks van twaalf kortfilms gerealiseerd door feministes.

In Berlijn willen de daar mee regerende sociaaldemocraten nog een stapje verder gaan en stellen ze dat de alternatieve porno moet gebruikt worden als pedagogische steun voor jongeren. Het voorstel is op tafel gegooid door plaatselijk SPD-bestuurslid Ferike Thom.