Ish Ait Hamou over iemand verliezen die je niet kán verliezen: "Ik geef het beste van mezelf, dan laat ik het los"

Een toevallige ontmoeting op een trein heeft meer impact dan de twee hoofdpersonages kunnen vermoeden. Zo begint "Klem", het filmdebuut van Ish Ait Hamou. En daarmee is Ish ondertussen niet alleen bekend als choreograaf, theatermaker en schrijver, maar ook als filmmaker.

"Ik vertel gewoon heel graag verhalen", verklaart Ish in "De ochtend" op Radio 1: "Dus ga ik telkens op zoek naar het juiste platform. Ik heb eerst de novelle "Als je iemand verliest die je niet kan verliezen" geschreven voor Te Gek!?, en toen kwam het idee om dat te hertalen naar het grote scherm, met een nieuwe titel. Het is een droom om dat zo te kunnen tonen."

"Toen ik het boek schreef, was ik bezig met taboes doorbreken over psychische problemen. Soms gaat het niet goed in het leven, en dan is kunnen praten van cruciaal belang. Of dat nu met een professioneel iemand is, met vrienden, of, in dit geval, met iemand op de trein die je helemaal niet kent."

"Ze zijn anders, het boek en de film. Het fijne aan een nieuw medium is dat je zo een kans krijgt om het net iets anders aan te pakken", vertelt Ish enthousiast." In de film heb je acteurs die je heel wat kan laten doen, zaken die je moeilijker kunt beschrijven. En omgekeerd schreef ik in de novelle een en ander dat ik niet toon in de film." 

Eén van de acteurs die zijn debuut als regisseur van dichtbij meemaakte, is Veerle Dobbelaere. Zij speelt een voormalige topchirurg, en vond het fantastisch samenwerken op de set, vertelt ze aan VRT NWS: "Ish schreef de rol van Els met mij in gedachten, vertelde hij me later. Dat is altijd een eer voor een actrice. Het was een bijzonder en intens maakproces, met een kleine ploeg, maar ik ben heel blij met het resultaat. Als acteur was het ook behoorlijk emotioneel om dit verhaal te vertellen, omdat je ook altijd werkt met eigen ervaringen en beelden."

"Ik hou vooral van zijn manier van kijken op de set", gaat Dobbelaere verder. "Ish kijkt in de eerste plaats als choreograaf, dans is zijn taal. Hij was zich daar zelf misschien niet van bewust, maar de aanwijzingen die hij ons als regisseur gaf, waren de aanwijzingen van een danser. Hij denkt ontzettend ritmisch. Het was heel verrijkend voor mij als actrice om met hem samen te werken." 

De film maakt iets los, bij mensen die zich op een of andere manier herkennen in de personages. Veerle Dobbelaere kreeg al heel wat reacties op de film, bijvoorbeeld via Instagram: "Dat is de kracht van Ish: hij kan ongelooflijk goed verhalen vertellen." Dat, en een wil om te slagen, zegt Dobbelaere. "Als Ish iets écht wil, zoals een film maken, omringt hij zich met de juiste mensen en zal hij alles doen om er te raken. Hij weet precies wat hij zelf kan en waar anderen beter in zijn, en geeft die mensen dan ook alle ruimte. Dat is ook een talent."  

Ook Ish Ait Hamou vindt de reacties van het publiek interessant. "Tijdens het kortfilmfestival in Leuven, waar de film in première ging, merkte ik de verschillende gradaties van stilte, bijvoorbeeld. Of wanneer er niét gelachen wordt wanneer je als maker denkt dat dat wél gaat gebeuren. Dat is dan iets pijnlijker", lacht hij. "Maar ik voel geen druk. Ik geef altijd het beste van mezelf, en dan laat ik het los."

Voor Ish was die snellere reactie van het publiek één van de grote verschillen tussen boek en film, en het smaakt naar meer. "Ik werk nu aan een echte langspeelfilm, die over twee jaar zou kunnen verschijnen. Maar eerst komt er een nieuw boek, in 2019. Dat is al voor 80 procent geschreven."

Bekijk hieronder de reportage over "Klem" uit "Het Journaal":

(Her)bekijk "Klem" via vrtnu. Klik hier.