‘The Favourite’: met voorsprong het meest getikte kostuumdrama ooit
Een kostuumdrama van de prettig gestoorde regisseur Yorgos Lanthimos (The Lobster): het is het nieuwjaarsgeschenk waarvan we niet eens wisten dat we het dolgraag wilden. The Favourite toont een spetterende machtsstrijd tussen topactrices Emma Stone en Rachel Weisz, gekruid met absurde humor, rare seks en bikkelharde dialogen.
Ouders die hun geïsoleerde kinderen wijsmaken dat katten gevaarlijke roofdieren zijn (Dogtooth). Een hotel waar een man omgetoverd wordt tot een kreeft als hij niet snel een partner vindt (The Lobster). Een tiener die een nalatige chirurg straft door zijn kinderen te verlammen (The Killing of a Sacred Deer). Welkom in de krankzinnige wereld van Yorgos Lanthimos.
Op papier klinkt The Favourite een stuk ‘normaler’ dan bovenstaande absurdistische pareltjes. De film neemt ons mee naar het begin van de 18e eeuw aan het Britse hof. Daar strijden Sarah Churchill (Rachel Weisz) en haar nichtje Abigail Hill (Emma Stone) om de gunst van de ziekelijke Queen Anne (een heerlijk bipolaire Olivia Colman). En aangezien er maar één het favorietje kan zijn, willen ze best ver gaan om hun slag thuis te halen. Zelfs tot onder de koninklijke lakens. Een verhaal van verleiding, manipulatie, jaloezie en verraad.
Heerlijk oneerbiedig
Een kostuumdrama mag dan het laatste zijn dat wij van Lanthimos verwacht hadden, het is wel het beste nieuwjaarsgeschenk dat we onszelf hadden kunnen wensen. Met een brute klap slaat de Griekse regisseur het stof van een genre dat de kijker anders weleens in slaap durft te wiegen. Ja, de personages lopen in weelderige pofjurken door de statige gangen van een prachtig paleis – de Oscars voor beste kostuums en decors staan nu al klaar voor The Favourite – maar voor de rest springt Lanthimos heerlijk oneerbiedig om met het genre. Queen Anne en co zijn geen Edele Figuren uit het Verleden, maar behoeftige, achterbakse en vaak dolkomische ploerten zoals je ze vandaag nog steeds overal tegenkomt. Lanthimos benadrukt hun kleinste kantjes ook visueel, met extreme breedhoeklenzen, natuurlijk licht en felle contrasten.
Queen Anne en co zijn geen Edele Figuren uit het Verleden, maar behoeftige, achterbakse en vaak dolkomische ploerten
Er wordt aan het hof ook niet bepaald gesproken zoals in de geschiedenisboeken. Wanneer de koningin te veel make-up op heeft, merkt Sarah droogjes op dat ze eruitziet als een das. En zelfs wanneer er niet gepraat wordt, voel je dat je in het parallelle universum van Yorgos Lanthimos zit: alleen al om te zien hoe hij zich een 18e-eeuws hofdansje voorstelt, is deze film de moeite waard. Dit is met voorsprong het meest getikte kostuumdrama dat we ooit gezien hebben.
Onderhuidse tragiek
Maar The Favourite is niet alleen perverse fun and games: de film bulkt ook van de onderhuidse tragiek. Dat de koningin zich als een wispelturig kind gedraagt, is plots niet meer zo onbegrijpelijk wanneer je ontdekt welke verliezen ze heeft geleden. En de bitse strijd tussen Abigail en Sarah legt vooral bloot hoe kwetsbaar de positie van de vrouw in die tijd was. Wie geen rijke man of een gunstige positie aan het hof had, kon het wel schudden. Dat die ernstige ondertoon toch doorheen alle waanzin schemert, is in zeer grote mate de verdienste van het weergaloze triumviraat Stone-Weisz-Colman. Wat een overgave, wat een spelplezier.
Lees ook:
Oscar-kandidate Olivia Colman schittert in ‘The Favourite’: “Ik wandel als een boerin, niet als koningin”
The Favourite speelt vanaf 9/01 in de bioscoop.