Overheid slaagt er moeilijker in mensen uit de armoede te halen

Voor de studie voerden de wetenschappers een vergelijkend onderzoek uit met drie verschillende representatieve bevragingen bij Belgische huishoudens. Op basis daarvan brachten ze de inkomens- en levensomstandigheden van de Belgische bevolking in kaart over een periode van dertig jaar. 

Wat blijkt? De lage middenklasse, die wordt onderscheiden van de kernmiddenklasse en hoge middenklasse, bleef over het algemeen vrij stabiel qua omvang. In 1985 behoorde 21 procent van de Belgen tot die klasse, terwijl dat aandeel in de jaren 2000 stabiliseerde rond 18 procent.

De lage middenklasse is voor de actieve bevolking veelal een tussenstation in plaats van een eindstation, zo blijkt uit het onderzoek. De sociale mobiliteit - hoe vaak ze zich kunnen opwerken maar ook zakken naar een andere inkomensklasse - is er het grootst van alle inkomensklassen. 

Terwijl 34 procent van de actieve bevolking zich opwerkt, zakt ook 21 procent door naar de armoede. "Vooral laagopgeleiden, huurders en werklozen vallen af", aldus Van Lancker. Meer dan de helft van de mensen die in armoede belandt, blijft daar bovendien minstens drie jaar hangen.

Het overheidsoptreden heeft daarbij een grote invloed. In vergelijking met 1985 is het effect van overheidsherverdeling drastisch veranderd. Terwijl toen na herverdeling 33 procent van de armen en 34 procent van de lage middenklasse zich konden opwerken, ging het in 2016 nog om respectievelijk 28 procent en 27 procent. 

Dat terwijl steeds meer mensen na herverdeling uit de boot vallen: in 1985 ging zakte 17 procent door de tussenkomst van de overheid van de lage middenklasse naar de armen, terwijl het in 2016 om maar liefst 28 procent ging.