30 jaar VTM in 30 leuke weetjes

De plannen voor Vlaanderens eerste commerciële omroep werden in het grootste geheim gesmeed in het kasteel van Peutie. Tijdschriftenuitgever Jan Merckx stond mee aan de wieg, samen met founding fathers Mike Verdrengh en Guido Depraetere. In het gebouw aan de Medialaan, waar VTM nu huist, draagt de overdekte centrale straat nog steeds de naam van Jan Merckx.

Precies een maand voor de eigenlijke start van de zender verscheen het allereerste testbeeld van VTM op de kabel, op nieuwjaarsdag 1989.

Het openingsgala op woensdag 1 februari 1989 werd gepresenteerd door Miss België 1987 Lynn Wesenbeek en gewezen tennisprof Marlène de Wouters d’Oplinter. Tijdens de allereerste VTM-avond kregen nieuwsgierige kijkers na het gala ook nog het ‘VTM Nieuws’ voorgeschoteld en een aflevering van de Amerikaanse serie ‘Hunter’.

(Lees verder onder de foto)

Bij de oprichting van VTM werd een meter aangeduid die internationaal voor de nodige uitstraling moest zorgen. De keuze viel op de gewezen Bond-girl Jane Seymour, destijds erg populair door de serie ‘Dr. Quinn, Medicine Woman’. Dat ze met een Nederlandse moeder ook nog wat Nederlands kon praten, was meegenomen tijdens het openingsgala.

In de begindagen van VTM was de Nederlandse tv dé referentie. De Vlaming keek massaal naar de Nederlandse publieke omroepen. Een aantal geliefde Nederlandse tv-gezichten kreeg ook op VTM een plekje. Zo presenteerde Jos Brink samen met Marlène de Wouters ‘Wedden, dat..?’

Bij de start van VTM werd een baby die op dezelfde dag geboren werd ‘geadopteerd’ als metekindje. Maaike Roekens was de gelukkige. Zij werkt vandaag als kredietrisico-analist bij KBC Bank en Verzekeringen.

Een dag na het openingsgala kwam de eerste aflevering van ‘Rad van Fortuin’ met Walter Capiau op het scherm. De openbare omroep had in de jaren 70 een versie uitgezonden, onder de titel ‘Het rad der fortuin’, met Mike Verdrengh. Op VTM draaiden o.a. Aurore, Bé, Els, Déborah, Valérie en Zoë de bordjes om. Half 1994 nam Bart Kaëll de presentatie over, tot eind 1997. Toen VTM vijftien werd, werd de formule nog even uit de schuif gehaald.

(Lees verder onder de foto)

Een VTM-dag begon steevast met een programma-overzicht door de omroepster van dienst: Lynn Wesenbeek, Marlène de Wouters of Anne De Baetzelier. In hun kielzog volgden nog ex-missen Daisy Van Cauwenbergh, Ilse De Meulemeester en Els Tibau, net als Hanne Troonbeeckx, Francesca Vanthielen en Pascale Naessens. Eind 2007 werden de omroepsters bedankt voor bewezen diensten.

9. Dankzij Roland Lommé kreeg de zender een heus filmmagazine. Door zijn internationale contacten verkaste ‘Dallas’ overigens van de toenmalige BRT naar VTM.

10. Eddy De Mey werd in 1989 de VTM-weerman. Toen hij eind januari 2007 voor het laatst het weer presenteerde, was Jill Peeters al zeven jaar zijn collega.

(Lees verder onder de foto)

11. Guido Depraetere had een talentenjacht op de BRT gewonnen. In ‘Klasgenoten’ bewees hij meteen zijn presentatietalent, maar hij verdiende vooral zijn sporen achter de schermen als helft van het duo Mike en Guido. Hij overleed in 2006.

12. Jos Van Oosterwijck was muzieksamensteller bij de VRT geweest en mede-oprichter van Studio Brussel. Bij VTM bepaalde hij wie in ‘Tien Om Te Zien’ een podium kreeg.

13. Walter Capiau had bij de BRT al een serieuze staat van dienst, maar zijn overstap naar VTM in 1989 droeg nog bij tot zijn faam. Capiau, die vorig jaar overleed, tuimelde in 2011 van zijn voetstuk wegens zijn betrokkenheid bij een pedofiliezaak.

14. In 1990 werd met Luc Appermont een grote VRT-vis binnengehaald. De quiz- en showpresentator kreeg bij VTM zelfs een eigen talkshow, ‘Luc’.

15. De komst in 1998 van ‘F.C. De Kampioenen’-ster Jacques Vermeire werd breed uitgesmeerd in de pers, vooral de transfersom sprak tot de verbeelding. Zijn ‘Kampioenen’-collega Carry Goossens had de overstap al vier jaar eerder gemaakt.

16. De overstap van Bart Peeters werd met veel bombarie aangekondigd, maar het grote publiek kon zijn shows als ‘De liegende doos’ en ‘De vliegende doos’ maar matig appreciëren. Na vier jaar keerde hij terug naar de openbare omroep.

17. De spraakmakende ‘Panorama’-reportages van Paul Jambers konden ook de mensen in Vilvoorde bekoren. Op VTM zette reportageprogramma Jambers een nieuwe standaard. 

(Lees verder onder de foto)

VTM plaatste zijn nieuws strategisch elke dag om 19 uur, een half uur vroeger dan de openbare omroep. Pas in 1997 vervroegde de VRT het uitzenduur van ‘het Journaal’ naar 19 uur. De allereerste nieuwsankers van VTM waren Dany Verstraeten en Nadine De Sloovere, die allebei overstapten van de openbare omroep. Hoofdpunten van het allereerste ‘VTM Nieuws’ op 1 februari 1989: de verslechterende relaties tussen België en Zaïre, de strijd tegen de uitvoer van gestolen luxe-auto’s, de ontvoering van Paul Vanden Boeynants én primeurs... vanop de groenteveiling.

Voor vele Vlamingen was het wennen om de programma’s onderbroken te zien door reclame, want dat werd bij de openbare omroep niet gedaan. Het leverde aanvankelijk wel wat gemor op bij de kijkers.

Het was voor voetballiefhebbers wachten tot in 1994, toen VTM de uitzendrechten van het Belgisch voetbal overnam van BRTN, om ook op Vlaanderens eerste commerciële zender aan hun trekken te komen. De commerciële zender bracht meteen twee nieuwe programma’s in stelling: ‘Goal!’, met samenvattingen, en praatprogramma ‘Stadion’.

De term ‘BV’ werd pas na de start van VTM vaak gebruikt, ook al omdat de openbare omroep zijn tv-gezichten voorheen nauwelijks koesterde. Toch was een aantal van hen erg geliefd bij het grote publiek. Mike Verdrengh, bijvoorbeeld, die vanaf het einde van de jaren 60 als disc-jockey Vlaanderen afschuimde en in minirok de hoofdrol speelde in de jeugdserie ‘Keromar’. Als presentator groeide hij uit tot boegbeeld van de openbare omroep. Bij VTM schitterde hij vooral achter de schermen.

(Lees verder onder de foto)

Een typische VTM-dag tijdens die eerste uitzendweek in februari 1989: om 17.00 kregen de kinderen ‘Tsjilp de mus’ en andere tekenfilms. Tussen de ‘nieuwsflash’ en ‘Het Nieuws’ van 19u zaten het programma ‘Sidekicks’ en een aflevering van spelprogramma ‘Cijfers en Letters’. Na de feiten van de dag was er ruimte voor muziek, een film of buitenlandse serie (‘Dallas’, ‘War and Remembrance’, ‘Jake and the Fatman’) maar ook amusement van eigen bodem, met ‘Den Bompa’ op zaterdag, het automagazine ‘Vroemtuigen’ op maandag en ‘10 Om Te Zien’ op donderdag.

‘Familie’ mag de titel van langstlopende soap van eigen bodem achter z’n naam schrijven, maar toch duurde het tot 30 december 1991 voor de Vlaamse kijker ernaar kon kijken. De belevenissen van de familie Van den Bossche zijn ook nu na 28 seizoenen steeds nog een baken in het VTM-uitzendschema. Enkel Jef De Smedt en Annie Geeraerts maken na al die jaren nog steeds deel uit van de vaste cast. De openbare omroep startte pas in 1995 met ‘Thuis’.

Ook voor humor kon de kijker al van bij de start terecht bij VTM. ‘Den bompa’ was eerder al een succesformule gebleken op de planken van het Echt Antwaarps Teater en ook de sitcom met wijlen Luc Philips bleek een schot in de roos. Ruud De Ridder van het EAT werd in die eerste jaren zowat de hofleverancier van komische series, want ook ‘Drie mannen onder een dak’ en ‘Chez Bompa Lawijt’ scoorden bij de kijkers. Met ‘Benidorm’ (met Johny Voners en Janine Bischops) en ‘De Strangorianen’ (met de Strangers) leek het Antwerps in die jaren wel de voertaal in komische series op VTM.

(Lees verder onder de foto)

VTM zat verveeld met het feit dat ze de reputatie meezeulden enkel maar licht verteerbaar entertainment te maken, ook wat de series betreft. Daarom vatten ze het plan op om zich ook op kwaliteitsdrama te werpen. In 1993 zag ‘Moeder, waarom leven wij’ het levenslicht, met gelauwerde acteurs als Dora Van der Groen, Els Dottermans en Chris Lomme. Anno 2019 kijkt niemand meer vreemd op de betere acteurs bij VTM aan het werk te zien.

Vijf jaar geleden vergaapten 16.000 fans zich op het strand van Nieuwpoort aan de magische voorstelling van het gerenommeerde Duitse gezelschap Dundu, dat tekende voor deze verjaardagsshow. Wat de zender straks voor de dertigste verjaardag in petto heeft, zal de komende weken duidelijk worden.

Dertig jaar na de start van VTM heeft Medialaan een heel gamma aan zenders uitgebouwd, zowel op radio (Qmusic, Joe) als op televisie (Q2, Vitaya, CAZ en ook enkele kinder- en jongerenzenders). Ook het digitale luik, met o.a. video on demand, websites als VTMkoken en mobiele telefonie (Mobile Vikings) is sterk uitgebreid.

28. Eind jaren 80 zat de Vlaamse showbizz in het slop, tot VTM bekendmaakte dat ze een wekelijks programma zouden brengen rond Nederlandstalige muziek. De eerste uitzending van ‘10 Om Te Zien’ kwam op de buis op donderdag 9 februari 1989. De eerste presentatoren waren zelf bekende artiesten: Willy Sommers en Bea Van der Maat. Vanaf 1990 werd de dijk van Blankenberge de jaarlijkse vakantiestek van het programma, met telkens een massale volks- toeloop. Na twintig seizoenen trok VTM in 2009 de stekker uit het programma, tot grote onvrede van de Vlaamse artiesten.

29. In 1989 mocht de toen 21-jarige zanger van Clouseau het hitparadeprogramma ‘De Super 50' presenteren, samen met de van de VRT overgekomen nog prillere Francesca Vanthielen (17). Vandaag is Koen Wauters een van de leading men op VTM. Zangeres Laura Tesoro is er aan zijn zijde uitgegroeid tot een van de nieuwe leading ladies.

(Lees verder onder de foto)

30. Ook Bart Kaëll (‘Soundmix Show’), Leopold 3-zanger Erik Goossens (‘Kan Dit!?’), Bart Van den Bossche (‘Videodinges’) en vooral Kreuners-zanger Walter Grootaers (o.a. ‘Wie Wordt Multimiljonair’) grepen hun kans. Niels Destadsbader is een van VTM’s nieuwste troefkaarten.